Kristín Sólveig Jónsdóttir fæddist í Stykkishólmi 21. maí 1933. Hún lést á Vífilsstöðum 24. júlí 2014.
Kristín Sólveig var yngsta barn Jóns Steingrímssonar, sýslumanns, f. 14. mars 1900, d. 22. júlí 1961, og Karítasar Guðmundsdóttur, húsmóður, f. 20. desember 1899, d. 22. september 1982. Eldri systkini Kristínar eru Benta Margrét Briem, f. 6. maí 1925, Guðný Schrader, f. 12. febrúar 1927, og Steingrímur Jónsson, f. 13. júlí 1929, d. 4. janúar 2007.
Hinn 20. september 1957 gekk Kristín að eiga Ólaf Örn Arnarson, lækni, f. 27. júlí 1933. Hann er sonur hjónanna Arnar Hauksteins Matthíassonar, verslunarmanns, f. 27. ágúst 1907, d. 13. júní 1994, og Guðrúnar Ólafsdóttur, húsmóður, f. 30. október 1909, d. 13. ágúst 1985. Þau bjuggu í Reykjavík og á Seltjarnarnesi fyrir utan sex ár í Bandaríkjunum þar sem Ólafur Örn var við nám. Börn þeirra eru 1) Guðrún, byggingarverkfræðingur, f. 7. nóvember 1959, maki Hjalti Sigurðsson, framkvæmdastjóri, f. 3. október 1960. 2) Sverrir, rafmagnsverkfræðingur, f. 14. nóvember 1960, maki Ingibjörg Hauksdóttir, listakona, f. 17. janúar 1961. Börn þeirra eru: a) Ólafur Haukur, f. 18. desember 1981, maki Lára Kristín Skúladóttir, börn þeirra Elísa Karítas, f. 9. september 2009, og Bergur Jarl, f. 3. júní 2011. b) Atli Örn, 10. apríl 1984, maki Eva Kristín Dal. c) Snorri, f. 23. október 1989, maki Leslie Wenglein, og d) Kristín Björg, f. 9. október 1996. 3) Katrín, hagfræðingur, f. 25. janúar 1965.
Kristín Sólveig ólst upp í Borgarnesi þar til hún fór til náms í Menntaskólanum í Reykjavík. Hún lauk stúdentsprófi þaðan 1953, og starfaði svo hjá Sýslumannsembættinu í Borgarnesi og síðar hjá Málningarverksmiðjunni Hörpu. Eftir að eldri börnin fæddust starfaði hún sem húsmóðir og sinnti jafnframt ýmsum sjálfboðastörfum, m.a. hjá Rauða kross Íslands. Um 1983 hóf hún störf sem læknaritari á Heilsugæslustöðinni á Seltjarnarnesi og vann þar þangað til hún fór á eftirlaun.
Útför Kristínar Sólveigar fer fram frá Neskirkju í dag, 1. ágúst 2014, og hefst athöfnin kl. 15.
Að færa birtu og yl inn í líf samferðarfólks síns var það sem einkenndi mömmu alla tíð. Hún var meðalkona á hæð og í vexti en hjartarýmið var stærra en gengur og gerist og faðmurinn hlýrri en hjá nokkrum öðrum. Við vorum orðin æði mörg sem nutum góðs af því, ekki síst við sem vorum svo heppin að standa henni nærri.
Mamma var alla tíð hæversk kona þrátt fyrir alla hennar kosti. Hún var húsmóðir af gamla skólanum og þar var ekki slegið slöku við. Kökurnar hennar voru víðfrægar og maturinn óþarflega góður fyrir þá sem vildu halda sér í sæmilegu formi. Eftir hana liggur mikill saumaskapur, falleg bútasaumsteppi, ofnar mottur, bróderaðir púðar og ennþá finnast krukkur með rabarbarasultu og rifsberjagelé í ísskápum dætranna.
Mamma var sú sem hélt fjölskyldunni saman, skellti saman veisluborði eins og ekkert væri en varaði okkur við þetta væri nú bara „rusl og drasl“ og við myndum örugglega ekki „villast á sortunum“. Sem auðvitað stóðst engan veginn.
Mamma var alltaf mikill Borgnesingur í sér og voru farnar ótal pílagrímaferðir að gamla sýslumannsbústaðnum þar í bæ. Reyndar þurfti oft að stoppa skyndilega á leiðinni til að spjalla við gamla sveitunga, einkum ef grátt hár prýddi höfuð viðkomandi. Áhuginn á Borgarfirðinum smitaði einnig okkur hin og þar kom að því að við fjölskyldan eignuðumst þar annað heimili, í Skorradalnum. Hvergi undi mamma sér betur og þar safnaðist fjölskyldan gjarnan saman í frítímum. Eitt af uppáhalds orðtökunum hennar mömmu var: „Það er alltaf sól í Skorradalnum,“ og skipti þá engu hvað raunveruleikinn var að bauka.
Stóra ástin hennar mömmu var auðvitað pabbi, enda hafa leiðir þeirra legið saman í rúm 60 ár eða frá því þau kynntust í Menntaskólanum í Reykjavík. Þau stóðu alla tíð saman og var ljóst að milli þeirra ríkti gagnkvæm virðing og ástúð.
Ekki skorti mömmu kjarkinn til að prófa eitthvað nýtt því um fimmtugt, þegar börnin voru flogin úr hreiðrinu, sótti hún um starf á skiptiborðinu hjá Heilsugæslustöðinni á Seltjarnarnesi. Hún vann þar af sömu samviskusemi og elju eins og við allt annað og varð fljótlega læknaritari. Við það vann hún þar til hún fór á eftirlaun og hafði mikla ánægju af félagsskapnum þar.
Fátt, ef nokkuð, gladdi mömmu þó meira í lífinu en barnabörnin. Þau urðu alls fjögur, þrír myndarlegir strákar og glæsileg stúlka sem var skírð í höfuðið á henni. Það virtust engin takmörk fyrir því hvað hún gat spilað oft og lengi við þau, bakað kökur og snúist í kringum þau á allan hátt. Langömmubörnin eru nú tvö og reyndi hún einnig að sinna þeim eftir bestu getu þrátt fyrir veikindin.
Fyrir þremur árum greindist mamma með ristilkrabbamein og síðasta árið var henni erfitt. Hún dvaldist lengi á deild 11E á Landspítalanum, síðan á líknardeildinni í Kópavogi og að lokum á Vífilsstöðum. Á öllum þessum stöðum fékk hún frábæra umönnun og fyrir það langar mig að þakka. Jón Steingrímsson, læknir og frændi okkar, fær einnig sérstakar þakkir fyrir leiðsögn um frumskóga heilbrigðiskerfisins og einlæga umhyggju.
Guðrún Ólafsdóttir.
Fyrir fimm árum stakk ég upp á því í gríni að við yrðum við útskrift mína um miðjan vetur í uppsveitum New York-fylkis. Mamma greip mig á orðinu og flugið var bókað næsta dag. Hún átti þá þegar við veikindi að stríða, en lét það ekki stöðva sig. Þrátt fyrir fimbulkulda var þetta yndisleg ferð, við hlógum mikið þegar við vorum að reyna að taka alvarlega mynd af mér í doktorsmúnderingunni sem ég klæddist við útskriftina og við áttum magnaða stund þegar við í myrkri gengum fram á ungt dádýr á förnum vegi.
Ég mun aldrei verða sá höfðingi heim að sækja sem mamma var, eða listakona þegar kemur að handavinnu, en ef ég næ því að vera brot af þeirri manneskju sem hún var, þá mun ég vel við una. Ekki munum við aftur stíga vals eða Óla skans í eldhúsinu og skoska hoppið tókst mér aldrei að læra. Síðustu mánuðina þurftum við að láta knúsin duga. Söknuðurinn er sár, en minningarnar fallegar.
Katrín Ólafsdóttir
Nú vagga sér bárur
í vestan blæ,
að viði er sólin gengin.
Það er komið sólsetur í ævi Kristínar Sólveigar Jónsdóttur.
Sólveigar nafnið fékk hún frá langömmu sinni Sólveigu í Gautlöndum, dóttur Jóns Þorsteinssonar í Reykjahlíð sem Reykjahlíðarætt er frá komin. Eiginmaður Sólveigar var Jón alþingismaður og þingforseti, sem var forystumaður Þingeyinga og leiðtogi í öllum málum sem þýðingu höfðu um áratuga skeið. Synir þeirra hjóna voru m.a. Steingrímur bæjarfógeti og alþingismaður, afi Kristínar Sólveigar, og ráðherrarnir Pétur og Kristján. Þrátt fyrir þessa atgerfismenn í stjórnmálum og félagsmálum þyrfti ekki langa grein að skrifa um afrek Kristínar á opinberum vettvangi. Þeim mun lengra mál mætti rita um hæfni hennar á öðrum sviðum, um móðurina, konuna og meyna.
Að loknu stríði lagði yfirhershöfðingi bandamanna, General McGaw, í skoðunarferð um landið. Í þeirri för þáði hann matarboð sýslumannshjónanna í Borgarnesi, Karitasar Guðmundsdóttur og Jóns Steingrímssonar. Eftir heimkomuna ritaði hann þeim hjónum þakkarbréf og nefndi þar sérstaklega hve ánægjulegt hefði verið að hitta „the three charming daughters“. Ekki þarf að efa að hann hefur hrifist af þeirri yngstu, þá 10 eða 11 ára, með ljósu lokkana á herðar niður, bláu augun og brosið blíða.
Þannig kynntist ég henni fyrst, þegar ég var að gera hosur mínar grænar fyrir elstu systurinni.
Augljóslega hefur hershöfðinginn auk hernaðar haft næmt auga fyrir kvenlegri fegurð og sjarma því að það var einmitt það orð sem lýsti Kristínu svo vel bæði hið ytra og ekki síður vegna innra atgerfis.
Kristín erfði frá föður sínum ánægjuna af að spila bridge. Hún kaus að ganga í Menntaskólann í Reykjavík, tvo síðari veturna bjó hún hjá okkur Bentu á Sóleyjargötu. Bar þá svo við að hún bauð bekkjarsystkinum sínum heim að spila bridge. Var í þeim hópi ungur maður vasklegur. Sennilega hafa þau horfst í augu yfir spilaborðið. Vináttan hélst. Svo skeði það á gamlárskvöld mörgum árum síðar, að þau fengu lánaðan bíl okkar hjóna um miðnætti. Það var snjóþungt og þau festu bílinn í skafli á Laugarásvegi eða þar í grennd. Meðan beðið var aðstoðar dró bekkjarbróðirinn og spilafélaginn Ólafur Örn Arnarson gull á fingur Kristínar. Festar voru stofnaðar og rofnuðu aldrei líf hennar á enda og hjónabandið sem á eftir fór farsælt. Þeim fæddust þrjú börn, sem öll urðu þeim til ánægju og þeim og Reykjahlíðarættinni allri til sóma. Það afar ánægjulegt að heimsækja þau ýmist norður á Hofsósi eða vestur í Ámeríku. Ólafur dáði konu sína og hún vildi í öllu hans óskir fylla. Kristín Sólveig, yngst systranna þriggja, er nú fallin frá fyrst þeirra. Með þeim systrum var náin vinátta og kærleikur, sérstaklega milli Bentu og Kristínar sem töluðust við nánast daglega.
Nú við sólsetur Kristínar lýk ég kveðju minni með orðum í ljóðinu hugljúfa:
Gefi þér
Guð sinn frið.
Góða nótt.
(Valgarð Briem)
Valgarð Briem.
Lilla var sterk og traust manneskja. Hún var ákveðin, hrein og bein, þannig að ekki þurfti að velkjast í vafa um álit hennar hverju sinni, en um leið einkenndist viðmót hennar af umhyggju, velvilja og virðingu í garð þeirra sem í hlut áttu. Þetta fékk undirritaður að reyna sem uppreisnargjarnt og ósammála ungmenni, jafnvel að því marki að kenna mætti Lillu og eftirlifandi manni hennar, Ólafi Erni, a.m.k. að hluta til, um áframhald menntunar og síðar starfsval.
Lilla hélt jafnan sínu hlýja og hvetjandi fasi, jákvæðni og brosmildi sem hún var öfundsverð af og það jafnvel þótt aðstæður, vandamál og fyrirliggjandi verkefni gæfu ekki alltaf tilefni til. Þetta var hluti af þeim persónutöfrum sem hún bjó yfir og sú minning sem litar huga okkar hvað mest við fráfall hennar.
Lilla var einstaklega góð heim að sækja, ekki bar það ósjaldan við er gesti bar fyrirvaralítið að garði og hún var annars önnum kafin, að hún gaf sér samt tíma til að sinna okkur af alúð og gleði með glæsibrag sem einkenndi hana og heimili hennar, þannig að ekki varð hjá komist að vera stoltur af að tengjast henni og hennar fólki fjölskyldu- og vinaböndum. Lilla var upplífgandi og hressileg í bragði og vorum við einatt glaðari í sinni og bjartsýnni eftir samskipti við hana.
Sérstakt er að Lilla hóf afskipti af okkur báðum er við vorum nýfædd kornabörn, en Lilla og Óli voru samferða foreldrum undirritaðrar í skólanámi og síðar starfsnámi í Bandaríkjunum. Þetta tímabil og verkefni reyndi mjög á fjölskyldurnar en átti vafalítið umtalsverðan þátt í mótun framtíðar heilbrigðisþjónustu á Íslandi þau ár sem liðin eru frá heimkomu þeirra um 1970. Samgangur fjölskyldnanna var mikill og er oft rifjað upp að Lilla tók að sér umönnun undirritaðrar sem ungbarns um skeið á tímabili búsetu í þessu landi sem þá var svo fjarlægt, var það til marks um það traust sem Lilla naut meðal samferðamanna sinna. Ekki er heldur hægt að neita því að frændsemin við Lillu frænku var ótvírætt talin til tekna er undirritaður var fyrst kynntur fyrir tengdafjölskyldunni, vinafólki Lillu og Óla.
Lilla vann innan og utan heimilis, bjó með og sinnti heilsuveilli móður sinni með aðdáunarverðum hætti um árabil, auk þess að koma þremur börnum sínum til manns og mennta.
Uppskeran og árangurinn eftir lífsstarf okkar kemur ekki einvörðungu fram í hvítum gluggapósti, í launaumslaginu eða með sérstökum starfsframa og starfstitlum eins og allir þekkja. Lilla gerði þennan einfalda sannleika svo augljósan á margan hátt og verður okkur báðum áfram innblástur og fyrirmynd í okkar eigin lífi.
Takk fyrir allt sem þú hefur gefið okkur, kæra Lilla.
Ólafi Erni og fjölskyldu Lillu vottum við samúð okkar og hluttekningu við fráfall hennar.
Jón Steingrímsson.
Við Kristín Sólveig eða Lilla, eins og hún var kölluð í vinahópnum, kynntumst í þriðja bekk í Menntaskólanum í Reykjavík fyrir 65 árum. Fyrsta veturinn í menntaskóla stofnuðum við nokkrar skólasystur saumaklúbb. Að vísu fækkaði í hópnum, sumar fóru til útlanda eða höfðu öðru að sinna. Eftir vorum við sex sem hittumst enn þann dag í dag. En nú hefur fækkað í litla saumaklúbbnum, tvær eru dánar, Sonja fyrir tíu árum og nú Lilla.
Lilla ólst upp í Borgarnesi og átti þar heimili, allt þar til hún stofnaði eigið heimili. Á veturna bjó hún í Reykjavík. Eftir að hún giftist skólabróður okkar Ólafi Erni bjuggu þau fyrstu hjúskaparárin í Reykjavík þar sem Óli stundaði nám í háskólanum. Að því loknu fóru þau til Bandaríkjanna þar sem þau dvöldu í sex ár. Eftir heimkomuna settust þau að í Reykjavík og bjuggu þar alla tíð síðan. Lilla átti myndarlegt og hlýlegt heimili hvar sem hún bjó. Hún var heimavinnandi þar til börnin voru uppkomin. Eftir það starfaði hún sem læknaritari á Heilsugæslustöð Seltjarnarness um árabil.
Lilla hafði mörg áhugamál, hannyrðir, tónlist, ættfræði og garðyrkju. Síðari árin spilaði hún brids og átti margar góðar vinkonur sem hún spilaði við.
Hvar sem Lilla bjó ræktaði hún fallega garða. Á Sóleyjargötu var gamall og gróinn garður og í norðannepjunni á Víkurströnd var einstaklega fallegur garður sem hún fékk viðurkenningu fyrir.
Minningarnar eftir áratuga vináttu eru ótal margar, allar ljúfar og góðar. Minnist ég margra skemmtilegra ferða í Borgarnes ásamt vinkonum þar sem við nutum frábærrar gestrisni foreldra Lillu, þeirra ágætu hjóna Karítasar Guðmundsdóttur og Jóns Steingrímssonar sýslumanns. Lilla keyrði okkur um Borgarfjörð og sýndi okkur sveitina sína sem hún unni svo mjög. Síðar reistu þau Óli sér sumarbústað í Skorradal. Þar dvöldu þau öllum stundum meðan heilsan leyfði. Lilla undi sér hvergi betur en í Skorradalnum þar sem hún hlúði að gróðrinum.
Ég minnist ótal samverustunda utanlands sem innan, skátamóts í Danmörku og heimsókna til okkar hjóna þegar við bjuggum í Lúxemborg. Lilla og Óli ferðuðust víða á yngri árum og fóru á framandi slóðir.
Árin sem við bjuggum í Lúxemborg dvöldum við um tíma á heimili Lillu þegar við komum heim í fríum og nutum frábærrar gestrisni og góðvildar. Fyrir það og áratuga vináttu sem aldrei bar skugga á vil ég þakka.
Síðustu árin voru Lillu erfið vegna veikinda Óla og síðar hennar sjálfrar. Hún tókst á við erfiðleikana af æðruleysi og var alltaf sama góða vinkonan.
Við Garðar, dætur okkar og vinkonurnar í litla saumaklúbbnum minnumst ljúfrar og mætrar vinkonu með söknuði og sendum Óla, Guðrúnu, Sverri, Katrínu og þeirra fjölskyldum innilegar samúðarkveðjur.
Guðrún.
Til baka
Leita í greinasafni
Prenta grein
