Ástríða Jóhanns Jónssonar fyrir sælkeramat gerir hann nánast meira að listamanni en verslunarmanni. Hann segist t.d. ekki taka það í mál að útbúa staðlaðar gjafakörfur fyrir jólin heldur er hver karfa samsett sérstaklega með viðtakandann í huga.
„Það er ekki hægt að hringja hingað í verslunina og biðja um körfu númer þrjú. Þess í stað fáum við hjá kaupandanum ákveðið viðmiðunarverð á hvern heimilismeðlim og röðum svo sérstaklega saman í hverja körfu út frá því.“
Konfekt og kræsingar
Jóhann er matreiðslumaður og eigandi Ostabúðarinar á Skólavörðustíg. Þar hefur hann staðið vaktina í fimmtán ár og skammtað viðskiptavinum dýrindis osta, álegg, franskar og ítalskar sælkeravörur. „Fljótlega í sögu fyrirtækisins jukum við hlut reyktra og grafinna kjötvara sem við gerum frá grunni. Síðar bættust við ólífuvörur frá franska framleiðandanum Oliviers & Co og er þá ónefnt úrvalið af ostum frá virtustu framleiðendum,“ segir hann. „Við leggjum á það áherslu að vörurnar sem við seljum séu einstakar og framleiðum ekki fyrir aðrar búðir. Fólk verður því að gera sér ferð hingað á Skólavörðustíginn til að fá hnossgætið sem það er búið að venjast.“Síðasta viðbótin við vöruúrvalið ætti að fá sælkera til að sperra eyrun og bleyta varirnar. „Við erum nýbúin að krækja okkur í umboðið fyrir súkkulaðið frá belgíska konfektframleiðandanum Noble. Við leyfum mögulega einni annarri verslun hinum megin á landinu að selja þessar vörur en ætlum annars að halda þessu úrvalssúkkulaði út af fyrir okkur,“ segir Jóhann.
Belgíska konfektið á vitaskuld vel heima í gjafakörfunni þessi jólin en Jóhann segir algengast að körfurnar í desember blandi saman ostum, kjötvöru og meðlæti eins og brauði, sultum og kexi. „Góð karfa ætti að hafa að geyma sirka þrjár tegundir af ostum, máski kexpakka eða baguette, pestó og sultur, hugsanlega gæsalifrarterrine og grafið ærfille, eða reykta andabringu að hætti hússins.“
Eitthvað fyrir alla
Ef pantað er fyrir stóran hóp fólks verður að muna að þar er fólk með misjafnan smekk og breytilegar þarfir. Segir Jóhann lítið mál að verða við séróskum þar sem t.d. óþol eða fæðuofnæmi kemur við sögu. Er líka gott að velja aðgengilegri osta nema þiggjandinn sé örugglega með þroskaðan smekk. „Sem dæmi læt ég það yfirleitt vera að setja gráðost í körfuna nema sérstaklega sé eftir því óskað og sömuleiðis geitaost nema þiggjandinn sé gjörsamlega brjálaður í slíka osta. Gott er að setja í pakkann hollenskan Prima Donna og millisterkan franskan brie eða camembert.“Um ferskvöru er að ræða og þarf að sýna hæfilega aðgát við geymslu og flutning. Jóhann segir ekki koma að sök þó hálfur dagur líði áður en innihald matarkörfunnar kemst í kæli. „Ég mæli með því að fyrirtæki fái körfurnar inn til sín ekki seinna en kl. 10 á morgnana og þá sé víst að allir starfsmenn fái sína körfu. Verra er að dreifa körfunum í lok dags þegar sumir eru kannski farnir heim á leið og karfan gæti staðið á skrifborðinu þeirra til næsta morguns.“
Ostabúðin á Skólavörðustíg útbýr bæði matarkörfur og lokaðar öskjur og segir Jóhann sérstaklega brýnt að láta þiggjandann vita ef ferskvara er í lokaðri öskjuni. „Það væri afskaplega óheppilegt ef pakkinn færi þá beint undir jólatréð og biði þar í nokkra daga.“
Ilmsterk jól
Verður líka að muna að ostar, sérstaklega bestu ostarnir, geta verið lyktsterkir. „Þetta minnir mig á þegar okkur barst pöntun á aðventu frá konu sem vildi fá körfu með miklum eðalostum frá Frakklandi. Hún sendi syni sína til okkar eftir körfunni. Næst fréttist af þeim flýja bílinn í ofboði þar sem þeir höfðu staðnæmst á Miklubrautinni. Var lyktin svo mikil af ostunum að þeir héldu að eitthvað hefði farið úrskeiðs. Konan hrigdi í miklu uppnámi og hélt að hún hefði fengið skemmda vöru. Þurfti ég að benda henni á að ef franskur ostur lyktar ekki illa þá telst hann ekki góður ostur.“ai@mbl.is