Sigríður Pétursdóttir

Sigríður leit á mig eitt sinn kankvís á svip og sagði að hún hefði sagt lækninum sínum að hann yrði að lækna hana því það væri bara til eitt eintak af henni. Og þar hafði hún sannarlega rétt fyrir sér.

Það eru forréttindi að hafa kynnst þessari stórkostlegu konu – henni Sigríði Pétursdóttur. Maður kynnist jú bara einni Sigríði Pétursdóttir á lífsleiðinni: Bóndanum, kennaranum, útflytjandanum, leiðsögumanninum, ræktandanum og dómaranum svo að eitthvað sé talið. Sigríður var bæði höfðingi og heimsborgari. Hún talaði mörg tungumál sem nýttist henni vel þegar hún fór til Englands til að læra að verða hundadómari. Sigríður var fyrsti Íslendingurinn sem hóf slíkt nám og var þar langt á undan sinni samtíð eins og í svo mörgu sem hún tók sér fyrir hendur.

Það varð mikil breyting á lífi Sigríðar eftir að þau Kjartan fluttu á Ólafsvelli og hófu búskap. Íslenskur fjárhundur vakti athygli hennar og Sigríður sagði það hafa verið ást við fyrstu sýn. Sigríður og Kjartan leituðu að íslenskum fjárhundi og með aðstoð Páls A. Pálssonar yfirdýralæknis fengu þau hjónin ekki einungis einn hund heldur hvatti Páll þau til að taka við fleiri hundum og hefja ræktun íslenska fjárhundakynsins á Ólafsvöllum. Næsta skref Sigríðar var að fara til Englands þar sem hún hóf dómaranám og kynnti sér vel ræktunarstörf.

Sigríður Pétursdóttir stofnaði ásamt fleirum Hundaræktarfélag Íslands árið 1969. Markmið félagsins var verndun og ræktun íslenska fjárhundakynsins – það sem Sigríður gerði að lífsstarfi sínu.

Ást Sigríðar á íslenska fjárhundinum var fölskvalaus og hélst alla ævi. Einu sinni sem oftar vorum við að spjalla um kynið og þá sagði hún:

„Fyrir mér er íslenski hundurinn það allra fallegasta, sama hvort hann er snöggur eða loðinn, bara að hann sé rétt skapaður með gott lundarfar. Það er það sem þarf að líta á með öll hundakyn, ekki bara að hundurinn sé rétt skapaður, hann þarf líka að hafa þá eiginleika sem hann er ræktaður til.

Íslenski hundurinn sýnir svo mikil elskulegheit og skilning, skapgerðin hefur svo mikið að segja. Íslenski hundurinn er draumur hvers manns.“

Sigríður hlaut margvíslegar viðurkenningar fyrir ræktunarstörf sín. Árið 2008 veitti forseti Íslands, herra Ólafur Ragnar Grímsson, Sigríði riddarakross fyrir störf að ræktun íslenska fjárhundsins.

Árið 2004 var Sigríður heiðruð með gullmerki Hundaræktarfélags Íslands og nýlega var hún heiðruð af Islandsk Fårehundeklub í Danmörku.

Stærsti heiðurinn hlýtur samt að vera sjálft ræktunarstarf Sigríðar. Myndarlegur stofn íslenskra fjárhunda í dag sem telst ekki lengur vera í útrýmingarhættu. Hundurinn sem lifði af með þjóðinni í gegnum allar hörmungar sem dundu yfir fyrr á öldum. Að hafa tekið þátt í því að bjarga íslenska fjárhundinum frá útrýmingu er minnismerki Sigríðar Pétursdóttur.

Eftir tæplega 50 ára ræktunarstarf er fólk á götunni enn að spyrja um hana konuna austur á Skeiðum, verndara íslenska fjárhundsins.

Innilegar samúðarkveðjur til fjölskyldunnar.

Mín kæra Sigga, alla þessa viku hef ég hreinlega ekki móttekið að þú sért komin til æðra valdsins. Það verður skrítið að koma til Íslands næst vitandi að ég geti ekki hitt þig, mætt stoltinu og ég mun sakna þess. Minning þín mun að eilífu lifa í brjósti mínu og allur sá fróðleikur sem þú deildir með mér, hann mun ég varðveita og gefa áfram.

Þú kenndir mér svo margt og þá á ég ekki bara við um hunda, heldur um lífið sjálft. Ég gleymi því aldrei, ég var 18 ára og leið eitthvað kjánalega, við töluðum lengi saman heima á Ólafsvöllum og svo sagðir þú við mig:

„Þú ert klár strákur og þess vegna veit ég að þú munt finna þínar eigin leiðir að þínum draumum.“ Þú hafðir einstakt lag á mér, fékkst mig alltaf til að líða betur og finna þessa innri trú á sjálfum mér sem við töpum stundum. Þú ert án efa ein stórkostlegasta kona sem ég mun fá færi á að kynnast og ég á þér svo margt að þakka.

Þú hefur alltaf verið mér og mínum svo einstök og nálæg. Mér þykir innilega vænt um að þú verðir jarðsungin frá Skálholtskirkju og ég veit að sú athöfn verður falleg og tignarleg.

Ég sendi sannar samúðarkveðjur til Kjartans, Péturs, Georgs, Mette og stelpnanna, Möggu og fjölskyldu.

Mín elskuleg, ég hef kvatt þig og þú mig að sinni. Við erum lánsamar að hafa getað það. Þessi jól voru eins falleg, sem og nýárssólin. Við höfðum þig með okkur og þú veittir styrk þinn.

Sigríður var ein sterkasta persóna í lífi mínu og seinna í lífi barna minna. Hún deildi ríkulega.

„Meira en þig nokkru sinni grunar,“ sagði hún oft við mig í glettni og hló fínlega. Ég veit að við erum mörg sem finnum sannleiksgildi þessara orða hversdagsins er við minnumst hennar nú.

Sigríður var ekki hefðbundin kona, hún var stolt og kraftmikil athafnakona sem hafði nóg á sinni könnu. Hún var líka hundakona sem tók að sér vandasamt verkefni fyrir þjóðina.

Með hennar vinnuframlagi hefst skráð ræktunarsaga íslenska hundsins heima á Ólafsvöllum árið 1965 og gladdi það mig mjög þegar Sigríður fékk viðurkenningu fyrir ræktunarstörf sín í þágu íslenska fjárhundsins á Bessastöðum árið 2008.

Nú á síðari árum gaf hún ekki eftir hvað sem á henni mæddi, heldur kallaði eftir stuðningi útvaldra ástvina. Sönn í sinni baráttu, sjálfstæð og vel við völd.

Ég var ekki gömul þegar hún sagði mér margt um mína hæfileika, ég skildi það ekki þá en það varð til þess að við urðum afar kærar.

Það er mikið frelsi að eiga að þá persónu sem skilur, styður og deilir af ást og virðingu, og áhuga.

Það dýrmæta samband áttum við Sigríður öll árin og ég tók hana mér til fyrirmyndar. Hún var kennari minn og vinur og ófá voru símtölin og heimsóknirnar áður en mikilvægar ákvarðanir voru teknar. Ég á enn eftir að bera margt undir Sigríði og á ég henni svo ótal margt að þakka.

Guð blessi og styrki Kjartan þinn og stórfjölskylduna alla.

Íslenski fjárhundurinn er þjóðarhundur okkar Íslendinga, eina íslenska hundakynið og stöndum við í mikilli þakkarskuld við Sigríði Pétursdóttur á Ólafsvöllum fyrir hennar þátt í varðveislu kynsins.

Um miðja síðustu öld var íslenski fjárhundurinn nánast útdauður, einungis örfáir einkennasterkir hundar voru eftir í landinu og staða kynsins fremur dapurleg. Sigríður fékk sína fyrstu íslensku fjárhunda árið 1965 í gegnum Pál A. Pálsson yfirdýralækni og hóf brautryðjendastarf til björgunar kynsins.

Ræktunarstofninn var mjög lítill í upphafi og leitaði Sigríður þekkingar út fyrir landsteinana um ræktun svo lítils stofns.

Hún setti sig í samband við Sir Mark Watson, enskan aðalsmann og Íslandsvin, sem aðstoðaði hana og ferðaðist Sigríður til Englands á árunum 1965 og 1966 gagngert í þeim tilgangi að fræðast um hundarækt.

Á þessum árum var innflutningur hunda til landsins bannaður en Sigríður fékk sérstaka undanþágu til innflutnings tveggja íslenskra hvolpa frá Watson.

Þarna var Sigríður komin með grunn að ræktunarstofni og hóf skipulega ræktun til bjargar íslenska fjárhundinum, starf sem hún átti eftir að leiða næstu áratugina af hugsjón og krafti. Brautryðjendastarf Sigríðar bar árangur og tókst henni ásamt örfáum öðrum ræktendum að bjarga íslenska fjárhundinum.

Sigríður var ein af upphafsmönnum Hundaræktarfélags Íslands sem stofnað var árið 1969 og sat í fyrstu stjórn félagsins.

Hún vann að ræktunarmarkmiði íslenska hundsins og átti sæti í fyrstu stjórn deildar íslenska fjárhundsins en deildin var stofnuð árið 1979. Sigríður var fyrsti íslenski alþjóðlegi hundadómarinn og var eftirsótt sem slíkur bæði sem dómari á íslenska fjárhundinn og fjölda annarra tegunda.

Forseti Íslands sæmdi Sigríði heiðursmerki hinnar íslensku fálkaorðu árið 2008 fyrir störf að ræktun íslenska fjárhundsins. Hún vann alla tíð ötullega að því að kynna íslenska hundinn og félagið út á við og í dag á íslenski fjárhundurinn vinsældum að fagna víða um heim.

Árlega eru ættbókfærðir um og yfir 100 íslenskir hvolpar hér á landi og margföld sú tala er skráð erlendis.

Í dag er vandfundinn sá íslenski fjárhundur, hvar sem er í heiminum, sem ekki á ættir að rekja til ræktunar Sigríðar á Ólafsvöllum. Allir sem hafa kynnt sér sögu íslenska fjárhundsins þekkja nafn Sigríðar enda væri kynið ekki hér í dag ef ekki væri fyrir hennar mikla starf.

Kæra fjölskylda. Innilegar samúðarkveðjur, minningin lifir og nafn Sigríðar mun ávallt verða samofið sögu þjóðarhundsins okkar.

Fyrir hönd stjórnar deildar íslenska fjárhundsins,

Í dag kveðjum við heiðursfélaga HRFÍ, Sigríði Pétursdóttur frá Ólafsvöllum. Það er mikill missir fyrir okkur að hennar skuli ekki njóta við lengur, en efst er okkur í huga þakklæti fyrir það brautryðjendastarf sem hún vann í þágu íslenska þjóðarhundsins og hundaræktar á Íslandi.

Sigríður tók ástfóstri við íslenska fjárhundinn og átti stóran þátt í að bjarga kyninu, en það var nærri útdautt á fyrri hluta síðustu aldar.

Að áeggjan Sir Mark Watson fór Sigríður þrjár ferðir til Englands á árunum 1965-1967 þar sem hún kynnti sér allt sem viðkom hundaræktun undir handleiðslu enska hundaræktarfélagsins, The English Kennel Club. Árið 1967 hóf hún síðan, í samvinnu við Pál A. Pálsson, yfirdýralækni á Keldum, markvissa ræktun á íslenska fjárhundinum. Áralangt hugsjónastarf Sigríðar bar góðan ávöxt, en í dag eigum við sterkan og heilbrigðan stofn íslenskra fjárhunda.

Eftir kynni Sigríðar Pétursdóttur af enska hundaræktarfélaginu vaknaði áhugi hennar á stofnun hundaræktarfélags á Íslandi.

Hafði hún forgöngu að því að félagið okkar, Hundaræktarfélag Íslands, var stofnað árið 1969, með það helsta markmið að vernda og rækta íslenska fjárhundinn. Hún lagði engu að síður mikla áherslu á að þetta væri félag sem legði rækt við hunda, félag fyrir alla hundaeigendur.

Sigríður átti þátt í að félagið hélt sína fyrstu hundasýningu í Eden í Hveragerði árið 1973. Sýningin vakti mikla athygli, aðsókn var mikil og færri komust að en vildu. Það var Sigríði mikilvægt að sýna almenningi hundinn í jákvæðu ljósi.

Fljótlega eftir að Sigríður tók við formennsku í HRFÍ, setti hún sig í samband við formenn hundaræktarfélaga annarra Norðurlanda sem tóku félagið undir sinn verndarvæng. Árið 1979 óskaði félagið eftir inngöngu í FCI, Alþjóðasamtök hundaræktarfélaga og var Sigríði boðið á þing samtakanna þar sem félaginu var boðin aukaaðild sem og aðild að Norrænum samtökum hundaræktarfélaga, NKU.

Eftir að Sigríður lét af formennsku, hóf hún sýningadómaranám.

Hún varð fyrsti dómari félagsins, dæmdi víða um Evrópu og hafði undir lokin rétt til að dæma vel yfir fimmtíu hundakyn úr fjórum tegundahópum.

Sem ræktandi var Sigríður að sjálfsögðu þekktust fyrir árangur sinn með íslenska fjárhundinn, en á síðari árum tók hún einnig miklu ástfóstri við Schnauzer hunda og ræktaði þá í mörg ár með góðum árangri.

Á árinu 2004 var Sigríður heiðruð með gullmerki Hundaræktarfélagsins og árið 2008 sæmdi Forseti Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson, Sigríði heiðursmerki hinnar íslensku fálkaorðu fyrir störf að ræktun íslenska fjárhundsins.

Allt fram á hinsta dag var íslenski fjárhundurinn Sigríði hjartkær og eftir henni er haft að þjóðarhundurinn okkar sé lifandi listaverk sem okkur beri að varðveita.

Fyrir hönd Hundaræktarfélags Íslands þakka ég Sigríði Pétursdóttur frá Ólafsvöllum merkilegt ævistarf við verndun íslenska fjárhundsins og framlag hennar til uppbyggingarstarfsemi félagsins.

Eftirlifandi eiginmanni, börnum og öðrum aðstandendum vottum við samúð okkar.

Fyrir hönd stjórnar HRFÍ,