Frá Ísafirði til Úkraínu

Gunnar Þór Bjarnason fæddist á Ísafirði 8.4. 1957, gekk þar í barnaskóla fyrstu árin en flutti til Reykjavíkur 10 ára. Hann var þó oft á Ísafirði á sumrin eftir það: „Það var gott að alast upp á Ísafirði. Ég hef lítið verið þar eftir að við fluttum burt en Ísafjörður á alltaf sinn sérstaka sess í huga mínum.“

Í Reykjavík bjó Gunnar við Grenimel í Vesturbænum, gekk í Melaskóla og Hagaskóla, lauk stúdentsprófi frá MR 1977, tók BA-próf í sagnfræði og þýsku frá HÍ 1981, síðar MA-próf í alþjóðastjórnmálum frá sama skóla, og stundaði framhaldsnám í Kiel í Þýskalandi. Á fullorðinsárum átti hann lengi heima í Hlíðunum en býr nú á Seltjarnarnesi.

Gunnar Þór hefur lengst af fengist við kennslu, fyrst þrjú misseri við MS en haustið 1989 hóf hann störf við FB og kenndi þar í aldarfjórðung. Hann hefur auk þess sinnt stundakennslu við HÍ um langt árabil og þá einkum kennt erlendum stúdentum Íslandssögu: „Kennsla er gefandi starf og fátt er skemmtilegra en vel heppnuð kennslustund með fjörugum nemendum. Maður kynnist ótrúlega mörgum eftirminnilegum einstaklingum. Í háskólakennslunni hef ég kennt stúdentum hvaðanæva úr heiminum – og frá hverju einasta Evrópulandi. Það er dýrmæt reynsla.“

Meðal rita Gunnars Þórs eru kennslubók í Íslands- og mannkynssögu og fræðirit um brotthvarf Bandaríkjahers frá Íslandi. Árið 2012 sendi hann frá sér bókina Upp með fánann! Baráttan um uppkastið 1908 og sjálfstæðisbarátta Íslendinga en hún hlaut menningarverðlaun DV. Árið 2015 kom út rit hans, Þegar siðmenningin fór fjandans til. Íslendingar og stríðið mikla 1914-1918, en hún fékk Íslensku bókmenntaverðlaunin í flokki fræðibóka og rita almenns eðlis. Fyrir jólin 2016 kom verðlaunabók Gunnars Þórs um Ísland og heimsstyrjöldina fyrri út í nýrri, aukinni og ríkulega myndskreyttri útgáfu undir heitinu Stríðið mikla 1914-1918.

Um þessar mundir er Gunnar Þór að vinna að ritun bókar um fullveldi Íslands 1918 en hann hefur einnig verið að rannsaka spænsku veikina. Hann segir að markmið sitt með bókarskrifunum sé að skrifa læsileg rit sem hvíli jafnframt á traustum sagnfræðilegum grunni: „Í öllum blundar söguáhugi og mikilvægt er að fjalla um söguna á aðgengilegan hátt, rækta áhuga fólks og gæða fortíðina lífi.“

Gunnar Þór var annar stofnenda Sagna, ritstýrði Nýrri sögu um hríð og sat í stjórn Félags sögukennara. Hann var formaður Félags um átjándu aldar fræði í fjögur ár og situr nú í stjórn Sögufélags.

Helstu áhugamál Gunnars eru saga og menning, í víðum skilningi, ekki síst bókmenntir og bóklestur. Hann hefur einnig mikið yndi af hjólreiðum og hefur farið í hjólreiðaferðir í Austurríki, Frakklandi og Þýskalandi. Nú í sumar er stefnan sett á að hjóla frá Prag til Vínarborgar, vikuferð: „Það er mikið tilhlökkunarefni!

En afmælinu ætla ég að fagna ásamt eiginkonunni í Kænugarði í Úkraínu og Varsjá í Póllandi, láta loksins verða af því að heimsækja þessar tvær borgir sem mig hefur svo lengi langað til að kynnast.“

Fjölskylda

Eiginkona Gunnars Þórs er Jóhanna Thelma Einarsdóttir, f. 8.6. 1958, dósent í talmeinafræði við heilbrigðis- og menntavísindasvið Háskóla Íslands. Foreldrar hennar eru Einar Grétar Þórðarson, f. 17.12. 1933, raffræðingur á Seltjarnarnesi, og k.h., Thelma Grímsdóttir, f. 25.5. 1936, fyrrv. starfskona Landsbanka Íslands.

Synir Gunnars Þórs og Jóhönnu eru: 1) Bjarni Þór, f. 18.4. 1980, tölvunarfræðingur og raftónlistarmaður í Hollandi en sambýliskona hans er Marie Guilleray, lögfræðingur og tónlistarkona frá Frakklandi og eiga þau soninn Evan, f. 2013; 2) Einar, f. 9.12. 1986, stjórnmálafræðingur og starfsmaður Símans; 3) Jóhann Helgi, f. 3.11. 1994, nemi í tölvunarfræði við HR.

Systkini Gunnars Þórs: Björn Ragnar, f. 15.5. 1943, viðskiptafræðingur og fyrrverandi framkvæmdastjóri, og Þórdís, f. 25.4. 1948, d. 5.10. 1995.

Foreldrar Gunnars Þórs: Bjarni Guðbjörnsson, f. 29.11. 1912, d. 29.1. 1999, útibússtjóri Útvegsbankans á Ísafirði, og alþingismaður og aðalbankastjóri Útvegsbankans í Reykjavík, og k.h., Gunnþórunn Björnsdóttir, f. 14.11. 1919, sem nú býr við Sléttuveg í Reykjavík.