Ásgeir Lárusson

Elsku pabbi.

Það fer margt í gegnum hugann á kveðjustund. Það er margs að minnast, bæði frá æskuárum mínum og seinni tímum. Til dæmis hafðir þú mjög gaman af því að ferðast.

Þið mamma fóruð í margar ferðir saman og svo ferðuðust þið oft með mér og minni fjölskyldu. Við ókum um Evrópu. Þið heimsóttuð okkur til Danmerkur þegar við bjuggum þar. Við fórum til Svíþjóðar og Noregs, dvöldum í sumarhúsinu hans frænda í Noregi.

Þú hafðir gaman af þeirri ferð. Við fórum til Kanada og við fórum til Krítar. Eitt kvöldið á Krít tókst þú mig afsíðis og sagðir við mig að þetta yrði síðasta ferðin þín til útlanda. Þá varst þú níræður.

Þar lékst þú á als oddi en þú hefur fundið að heilsunni væri eitthvað farið að hraka. Þú reyndist sannspár því þetta varð sú síðasta til útlanda. Þú varst samt alltaf að spá í ferðalög. Nú síðast í spjalli skömmu fyrir jól varstu að minnast á að það væri nú gaman að fara eitthvað.

Garðurinn ykkar, pabbi. Stoltið þitt og mömmu. Þú eyddir ófáum stundum í garðinum. Hann var líka fallegur. Þið unnuð ykkur ekki hvíldar þar á sumrin. Þegar gesti bar að garði sá maður hvað þér fannst gaman að sýna garðinn ykkar.

Garðurinn hefur verið ykkur erfiður síðustu árin, en engu að síður hefur ykkur tekist að halda honum þannig að eftir hefur verið tekið.

Elsku pabbi. Nú ertu lagður af stað í allra síðustu ferðina þína. Vonandi er jafn fallegt á nýjum áfangastað og alltaf hefur verið í garðinum ykkar mömmu.

Þinn sonur,

Kær vinur, Ásgeir Lárusson, er látinn og ég minnist ljúfrar vináttu sem aldrei bar skugga á. Kynni okkar Ásgeirs hófust fyrir tveimur áratugum þegar ég fór tímabundið til starfa á Norðfirði. Ég hafði þá hvorki búið né starfað á landsbyggðinni áður og var því ekki laust við að ég hefði áhyggjur af því hvernig til tækist. Ásgeir, sem ég hafði þá einungis hitt stuttlega einu sinni, tók mig hins vegar strax í byrjun undir sinn verndarvæng og umhyggja hans í minn garð kom strax fram í upphafi kynna okkar. Ég fór akandi frá Reykjavík og austur til Norðfjarðar. Ég hafði þá aldrei ekið svo langa leið áður í einum áfanga en ferðin tók nærri ellefu klukkustundir. Alla leiðina fylgdist Ásgeir með ferðum mínum. Hann hringdi á nokkurra klukkustunda fresti bæði til þess að inna mig eftir því hvernig ferðin gengi og hvetja mig áfram. Þegar ég loks kom til Neskaupstaðar beið mín svo veisluborð á fallegu heimili hans og Unnar Bjarnadóttur, hinnar góðu eiginkonu hans. Og Ásgeir sleppti ekki af mér hendinni fyrr en ég var komin í náttstað seint um kvöldið. Þessari umhyggju hans í minn garð við upphaf kynna okkar gleymi ég aldrei og naut ég hennar æ síðan bæði í leik og starfi.

Þegar ég kom til starfa á Norðfirði hafði Ásgeir starfað á skrifstofu bæjarfógeta og síðar sýslumanns í áratugi og þekkti því til hlítar alla starfsemi skrifstofunnar. Honum hefði því verið í lófa lagið að láta að sér kveða í samskiptum við nýliðann frá Reykjavík. En sú varð svo sannarlega ekki raunin. Hann lagði sig allan fram við að aðstoða mig og leiðbeina mér og stóð síðan sem klettur við hlið mér þegar á þurfti að halda. Hann var einstaklega góður samstarfsmaður. En hann hafði marga aðra góða eiginleika til að bera. Hann var mikill fagurkeri og gleðimaður í bestu merkingu þess orðs. Hann var ávallt reiðubúinn til að taka þátt í hverju því sem lífgað gat upp á lífið og tilveruna, bæði í dagsins önn og við hátíðlegri tækifæri. Ég á því fjölmargar minningar um skemmtilegar samverustundir með honum og Unni, þar sem hann fór oft á kostum.

Það var með trega sem ég kvaddi Norðfjörð. Eftir að veru minni þar lauk varð vík á milli vina en við Ásgeir og Unnur héldum sambandi og hittumst þegar tækifæri gáfust og alltaf var jafn yndislegt að hitta þau. Mér er minnisstæð heimsókn mín til Norðfjarðar að sumarlagi fyrir nokkrum árum í einstaklega hlýju og fallegu veðri. Enn og aftur naut ég samveru og góðs viðurgernings á heimili þeirra hjóna. Síðla kvölds stóðum við Ásgeir við gluggann í fallegu stofunni þeirra Unnar og horfðum yfir byggðina og fjörðinn. Það var algjört logn og dökkblátt fjallið með grænni gróðurslikju speglaðist í kyrrum haffletinum. Fegurðin í firðinum var töfrum líkust og vorum við Ásgeir sammála um að meiri fegurð væri varla hægt að finna. Með þessari minningu um vináttu og fegurð kveð ég minn góða vin og þakka honum samfylgdina. Veri hann kært kvaddur.

Innilegar samúðarkveðjur sendi ég Unni og fjölskyldunni allri.

Þó að árin séu orðin nokkuð mörg eru þau samt einhvern veginn aðeins augnablik í minningunni. Við sitjum í eldhúsinu á Sjávarborg, ég smár polli og þeir Lárusarbræður sem koma saman næstum hvern laugardagsmorgun heima hjá afa og ömmu. Umræðuefnið er pólitík, menn og málefni. Ásgeir er hrókur alls fagnaðar, glettinn, stríðinn og gamansamur. Raddsterkur og fylginn sér og liggur ekki á skoðunum sínum. Oft var tekist hressilega á, en aldrei þannig að einhver sæti sár eftir. Þegar kemur að pólitík hafði hann vissulega ákveðna sérstöðu í Neskaupstað á þessum tíma. Yfirlýstur sjálfstæðismaður og stoltur af því alla tíð.

Ásgeir var um margt fyrirmynd ungra manna. Auðvitað var hann breyskur eins og við öll og lífið fór ekki alltaf mildum höndum um hann. Hann ólst upp í stórum systkinahópi, níundi í röð 12 systkina. Lífsviðhorf hans réðust og mótuðust að mestu í uppvextinum. Þau einkenndust af ráðdeild, trúmennsku og virðingu fyrir vinnu og verðmætum. Sem ungur maður stundaði Ásgeir sjóinn. Eftir að í land var komið var hann framkvæmdastjóri PaN (Pöntunarfélags alþýðu í Neskaupstað). Árið 1959 varð hann fulltrúi hjá bæjarfógetanum í Neskaupstað og starfaði þar næstum í fjörutíu ár samfleytt. Ósjaldan var hann settur bæjarfógeti í fjarveru skipaðs bæjarfógeta. Það er líklega einstakt að ólöglærður maður gegni slíku embætti. Það lýsir best því mikla trausti sem yfirvöld báru til Ásgeirs.

Áföll sem riðu yfir fjölskyldu hans láta engan ósnortinn. En þrátt fyrir þau hélt hann reisn sinni, sínum góða húmor og þeim mikla lífskrafti sem ætíð einkenndi nærveru hans. Áhugi hans á landsmálum, vakandi umhyggja fyrir byggðinni sem fóstraði hann og fjölskyldu hans, framlag hans til leiklistar, tónlistar og félagslífs í Neskaupstað er vitnisburður um mannkosti hans. Svo ekki sé talað um metnað hans fyrir viðhaldi og allri aðkomu að heimili hans og Unnar, hinni reisulegu Tungu. Húsið er umlukið trjágróðri og blómum sem þau hjón hafa í sameiningu ræktað og annast af mikilli natni. Ég sé Ásgeir fyrir mér þar sem hann stendur beinn í baki, virðulegur og vel til hafður á tröppunum heima. Gleðst yfir og fagnar gestakomu. Síðar óskar hann okkur góðrar ferðar og biður um að farið sé varlega. Heilsar og kveður með glettni í augum, hlýju brosi og föstu handabandi. Þess verður saknað. En „enginn stöðvar tímans þunga nið“.

Fjölskyldan í Tungu er órjúfanlegur hluti af uppvaxtarárunum mínum í Neskaupstað og seinna fullorðinsárum. Ég, Jóhanna og fjölskylda okkar verðum ævinlega þakklát fyrir það. Ásgeir var einn af þessum förunautum í lífinu sem fæstir fá að vera samferða, en flestir óska sér. Takk fyrir allar stundirnar, frændi.