Ætti læknir að fá bónus fyrir hvern látinn sjúkling?

Eftir því sem bezt verður séð setur ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur í fyrsta sinn í íslenzkri stjórnmálasögu skýrt og sterkt ákvæði um dýra- og náttúruvernd inn í stjórnarsáttmálann.

Þau Sigurður Ingi, Bjarni Benediktsson og hún eiga heiður skilinn fyrir þennan skilning, þetta framtak og þetta þýðingarmikla skref í átt að nútímalegri og mannúðlegri dýra- og náttúruvernd. Væntanlega er frumkvæðið komið frá Katrínu, sem er sannur dýra-, náttúru- og umhverfisvinur.

Þetta ákvæði hljóðar svo: „Dýralíf á Íslandi er hluti af íslenskri náttúru sem ber að vernda. Náttúran er auk þess stærsta aðdráttarafl Íslands fyrir ferðamenn. Endurskoða þarf löggjöf um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og spendýrum.“

Það er sjálfgefið, að þessi „endurskoðun“ hlýtur að þýða aukna vernd og friðun, aukna velferð dýranna, ekki frekara dráp og auknar ofsóknir gegn saklausum og varnarlausum dýrum.

Nýr umhverfisráðherra er Guðmundur Ingi Guðbrandsson, sem var framkvæmdastjóri Landverndar. Fer vel á því. Í nýlegu viðtali á Hringbraut staðfestir hann að hann sé dýravinur.

Þetta allt er mikið gleðiefni fyrir dýra-, náttúru- og umhverfisverndarsinna, og horfa menn til betri tíma fyrir dýr, náttúru og lífríki landsins.

Það kom því hastarlega við ýmsa, þegar nýr umhverfisráðherra tilkynnti „hreindýrakvótann 2018“. Drepin skyldu nú fleiri hreindýr en nokkru sinni fyrr; 1.450 dýr, en í fyrra var fjöldinn 1.315. Fyrst um sinn var tímaramminn fyrir drápið líka látinn haldast; frá 15. júlí eða 1. ágúst til 20. september.

Í tilkynningunni er þó óljós fyrirvari um veiðitíma, en sagt er að hann kunni að breytast á grundvelli athugunar um áhrif og álag kúadráps á kálfa þeirra, en 1. ágúst, þegar veiðar hafa hafizt hingað til eru þessi skinn aðeins 8 vikna gömul og enn með fulla mjólkurþörf og þörf fyrir móðurumhyggju og -vernd til margra mánaða eins og annað ungviði.

Vísindalegar rannsóknir frá Noregi sýna, að 8 vikna hreindýrakálfur drekkur enn 8 sinnum í hálfa mínútu á dag, þegar hann er orðinn 11 vikna, 6 sinnum í hálfa mínútu og 16 vikna drekkur hann enn 5 sinnum í hálfa mínútu á dag, en þetta sannar auðvitað, að það er algjör óhæfa og hreint dýraníð að drepa kýrnar frá kálfunum 8 vikna gömlum. Er þá tilfinningalegt áfall og sorg, streita, ótti, óvissa og kvíði umkomulausra 8 vikna kálfa ótalið.

Það eru 600.000 fjár á fjalli á sumrin. Hestar eru 80.000, margir villtir og á beit á hálendinu. Nautgripir munu vera um 70.000 og teljast þeir til 750.000 grasbíta landsins. Hreindýrin eru aðeins 6.500 talsins, eða innan við 1% af grasbítum landsins.

Veiðimenn og stjórnvöld halda því fram að takmarka verði útbreiðslu hreindýra vegna hættu á ofbeit og útbreiðslu sauðfjársmitsjúkdóma!?

Þetta er fyrir undirrituðum kerlingabækur til að réttlæta drápið á hreindýrum, en hin rétta ástæða er, að hreindýradrápið færir Umhverfisstofnun, Náttúrustofu Austurlands og landeigendum gífurlegar tekjur. Sennilega 150 milljónir króna í ár. Þetta er því miskunnarlaust blóðbað í fjáröflunarskyni.

Ekki er hægt að skilja rökhyggju þeirra ráðamanna sem settu upp það kerfi, að Umhverfisstofnun og Náttúrustofa Austurlands skyldu, annars vegar gæta hagsmuna, verndar og velferðar hreindýra og hins vegar eiga verulegan hluta tekna sinna, jafnvel eiga afkomu sína undir því, að sem allra flest hreindýr væru drepin.

Þessu mætti líkja við það að læknir fengi bónus og aukagreiðslu fyrir hvern sjúkling sem létist í meðferð hans.

Um hættu af útbreiðslu er þetta að segja: Á sínum tíma héldu hreindýr sig eingöngu við norðausturhluta Vatnajökuls. Í millitíðinni hafa dýrin smám saman dreift sér þvert yfir landið, frá Raufarhöfn í norðri niður til Jökulsárlóns, sunnan Vatnajökuls, í suðri. Þetta er fjórðungur eða fimmtungur landsins, og eru þýðingarmikil landbúnaðarhéruð á þessu svæði. Þessi útbreiðsla dýranna hefur engum teljandi vandræðum valdið, enda eru hreindýr friðsöm, spök og vandræðalaus.

Íslenzki hreindýrastofninn er stærsti villti hreindýrastofninn í Evrópu, en það er búið að útrýma villtum hreindýrum í flestum löndum öðrum, eins og mörgum öðrum villtum dýrategundum. Tillaga undirritaðs er, að full friðun hreindýra verði látin gilda skv. lögum 64/1994, en veiðar byggjast á undanþágum frá þeim.

Gæti Ísland með því orðið „Land hreindýranna“, en margir – ungir sem aldnir – tengja hreindýr við jólaævintýrið, jólasveininn og önnur skemmtileg mál og láta sér mjög annt um hreindýr. Gætu dýrin þá breiðst út frá Norðausturlandi til vesturs, eftir beitarþörf, og auðgað og prýtt frekari svæði á Norðurlandi, seinna allt að Vestfjörðum og Vesturlandi, með fegurð sinni og tign.

Náttúra og dýralíf landsins er eitt mesta aðdráttaraflið fyrir ferðamenn. Í fyrra fóru um 500.000 manns í friðsamar hvalaskoðanir, og voru af því milljarða tekjur. Hreindýr gætu orðið annað og nýtt aðdráttarafl fyrir ferðamenn, einkum á sumrin, þegar kálfar eru litlir og fram á haust og vetur.

Meðan hreindýr eru innan við 1% af grasbítum landsins, þarf vart að hyggja mikið að offjölgun. Í raun er það svo með dýrin og náttúruna að þau stilla viðkomuna af sjálf eftir fæðuframboði og lífsskilyrðum og raskast jafnvægi náttúrunnar oft þá fyrst þegar maðurinn grípur inn í og fer að leika Guð.

Við treystum því að nýr umhverfisráðherra fylgi í verki stjórnarsáttmála og lögum og sýni að hann sé sannur dýravinur.