Ólafur Eiríkur Þórðarson

Klappa saman lófunum,

reka féð úr móunum,

tölta á eftir tófunum,

og telja þær á rófunum.

Sagt er að fólk í hrútsmerkinu sé einlægt, fljótfært, hvatvíst, líflegt, sjálfstætt, stórtækt og uppátækjasamt. Óli var í því merki og með þetta allt.

Óli var þrettán árum og viku eldri en ég, ef hann átti afmæli á sunnudegi þá átti ég afmæli næsta sunnudag á eftir. Alltaf hringdi hann í mig og óskaði mér til hamingju með afmælisdaginn minn.

Líklega hef ég verið um tveggja ára aldur og hann fimmtán þegar hann fór á Núp í skóla og á sumrin á sjóinn. Óli kom lítið sem ekkert heim eftir það. Hann byrjaði snemma að búa.

Sóst var eftir nafna í draumi þegar mamma gekk með Óla, en ekkert varð af þeirri nafngift. Fimm börnum seinna kom að Birni, ég ber nafnið sem Óli átti að bera og svo kom hann með Björn.

Við vorum systkinin sem áttum bara stráka, sex samtals . Sá yngsti af þeim fæddist á Selfossi á mjög snjóþungum degi í janúarmánuði svo vart var fært á milli húsa. Óli og Álfheiður komu keyrandi úr Njarðvík til að heimsækja mig í öllum snjónum og færðu mér hlýjan og fallegan útigalla á Tóta litla.

Óli og Tóti voru víkingar, líkir í háttum, ljósir yfirlitum, háværir, með góða matarlyst og miklir vinir. Eitt sinn bað strákurinn frænda sinn um að keyra sig og dömu, í Corvettunni, á tíundabekkjar lokaball. Óli var sko til. Allar limósíur féllu í skuggann þegar Corvettunni var straujað inn eftir Stapaplaninu með alvöru kaggahljóði.

„Hvað er að frétta af Tóta?“ spurði Óli daginn áður en hann kvaddi. Tóti er í námi í Lundi og verður fjarri þegar Óli verður jarðaður.

Óli og Álfa komu oft til okkar Gunna og eftir að kaffið og kexið var komið á borðið byrjaði spjallið. Við systkinin héldum orðinu en þegar athyglin fór í að dýfa kexinu í kaffið hægðist á okkur og makarnir tóku við. Þá rifjuðu þau upp dagana í Offíseraklúbbnum, en þar unnu þau saman um tíma.

Eitt sinn hittumst við Óli hjá mömmu. Ég hafði verið að kaupa innréttingu í eldhúsið og ætlaði ég að drífa mig heim til að rífa þá gömlu niður. Þá sagði hann: „Hvernig ferðu að með vatnið?“ Með þessum orðum var hann komin í heilsdags hjálparstarf. Þarna var gott að eiga stóra bróður.

Allra síðustu daga hitti ég hann á hverjum degi. Fór í kaffitímanum yfir í næsta hús á spítalann. Óli hafði beðið mig um smá greiða daginn áður og ég kom snemma daginn eftir til að segja honum að hann hefði gengið upp. Óli kvaddi stuttu eftir að ég kom á spítalann.

Nú þegar hef skrifað þetta er ég að hlusta á Everybody Hurts með R.E.M. og hugsa til Óla og Álfheiðar þegar þau misstu drengina sína, þá þurftu þau að halda áfram. „Hold On“ eins og segir í laginu.

Óli Þórðar ólst upp suður í Garði, þar sem úthafsaldan lemur ströndina nótt sem nýtan dag. Ungir menn þar eyddu flestum stundum við leik í fjöruborðinu og áttu sér flestir þann draum að komast á sjóinn, helst fyrir fermingaraldur jafnvel á árabátum ef ekki var annað í boði.

Karlmennskan efldist við keipinn og löngunina til að verða fullgildur sjómaður, annað stóð aldrei til. Já, sjómennskan „meitlaði svip og stældi kjark“.

Óli var hraustmenni til líkama og sálar, þó aldrei sæist hann reyna að neyta aflsmunar eða að troða einhverjum um tær, enda naut hann trausts samferðamanna sinna. Hann kynntist ungur að árum æskuást sinni Álfheiði Skarphéðinsdóttur úr Njarðvíkum og þar bjuggu þau alla sína búskapartíð. Við sem þetta skrifum byggðum okkur öll hús við sömu götuna ásamt Óla og Álfheiði á sjöunda áratugnum og hafa góð vináttutengsl verið með okkur öllum síðan. Hann var ekki aðeins sjómaður, heldur skrapp hann stundum í land og lauk þá námi í húsasmíði og pípulögnum, ásamt námi í vélstjórn, sem hann nýtti þegar hann var til sjós, enda var hann í innsta eðli sínu sjómaður og unni sjómennsku alla tíð.

Þau hjónin eignuðust fjóra mannvænlega drengi, sem allir drógu dám af foreldrum sínum, hver á sinn hátt. En þó að Óli hafi alltaf hrifist af sjónum og því sem þar að laut þá fór Ægir konungur mjög óblíðum höndum um þau hjónin þegar hann hrifsaði til sín bæði elsta soninn, Skarphéðin, og þann yngsta, Ástmar, báða á besta aldri og má nærri geta hvort slíkur harmur og áfall hefur ekki sorfið inn að kviku þeirra hjóna. En aldrei heyrðist eitt einasta gremju- eða reiðiorð af vörum þeirra, þá var reyndar eitthvað sem nú kallast áfallahjálp ekkert í orðabókinni. Þau unnu bara úr þessu, hvort á sinn hátt að því er okkur virtist. Óli bjó sér til hjúp sem fólst í glettni og stríðni og oft tókst honum að láta blóð viðmælandans renna örar og þá var tilganginum náð, ekki gert til að særa neinn, enda gerði hann oftast mest grín að sjálfum sér og kom öðrum til að brosa. Við vinir og nágrannar þeirra höfum oft hugsað sem svo, úr hverju er svona fólk byggt, sem hefur slíkar taugar og sýnir slíkt æðruleysi í öllu því mikla mótlæti sem þau hjónin hafa mætt á lífsleiðinni? Það má kannski segja um lífshlaup þeirra nú, þegar Óli hefur kvatt þetta jarðlíf eftir hetjulega baráttu við illvígan sjúkdóm og Álfheiður þrotin að kröftum og heilsu, komin á sjúkrastofnun: „Bognuðu aldrei, en brotnuðu í bylnum stóra seinast“. Við vinirnir drúpum höfði í minningu góðs granna og vinar.

Við vottum eftirlifandi sonum þeirra Þórði og Birni Árna ásamt fjölskyldum þeirra okkar dýpstu samúð og biðjum almættið að vernda þau öll um ókomin ár.