Tryggvi Bjarnason fæddist í Nýjabæ í Sandvíkurhreppi í Flóa 10. janúar 1932. Hann lést á hjúkrunarheimilinu Hjallatúni í Vík í Mýrdal 25. mars 2018.

Foreldrar hans voru, ógift, Stefanía Elín Jónsdóttir vinnukona, f. 2.1. 1890, d. 30.12. 1963, og Bjarni Jónsson, lengst af sjómaður og verkamaður í Reykjavík, f. 4.6. 1896, d. 29.10. 1967.

Tryggvi átti tvær eldri hálfsystur, Huldu Pálsdóttur, f. 17.9. 1922, d. 16.6. 2003, sammæðra, og Önnu Stefaníu Bjarnadóttur, samfeðra, f. 27.9. 1928, d. 19.8. 1995. Hún fór ung til Ameríku.

Tryggvi kvæntist Magneu Halldórsdóttur úr Reykjavík, f. 1.6. 1935, d. 7.8. 2016., hinn 1.6. 1968. Þau skildu 31.12. 1985. Hún var dóttir Hrefnu Leu Magnúsdóttur, f. 4.7. 1915, d. 31.5. 1988, og Halldórs Lárussonar, f. 9.10. 1911, d. 2.11. 1938. Börn Tryggva og Magneu eru: 1) Stefanía Fríða, f. 9.8. 1965, 2) Helga Bára, f. 12.4. 1968, og 3) Ragnar, f. 3.7. 1970. Börn Stefaníu Fríðu eru: 1) Gunnar Sigurðsson, f. 2.4. 1984, og Anton Númi Magnússon, f. 25.1. 1993. Börn Helgu Báru eru: 1) Sandra Steinþórsdóttir, f. 1.2. 1986, 2) Ásbjörn Matti Birgisson, f. 18.11. 1989, og 3) Flosi Tryggvi Guðvinsson, f. 4.2. 1994.

Tryggvi var bóndi að ævistarfi og bjó manna lengst eða í heil 60 ár. Hann hóf sjálfstæðan búskap árið 1956 í Bár í Hraungerðishreppi í Flóa aðeins 24 ára gamall og bjó þar til 1971, þegar hann hóf einnig búskap á Lambastöðum í sömu sveit. Hann bjó þar ásamt því að nytja Bár að fullu til 2005. Eftir það bjó hann aftur í Bár til 2016, þar til hann fluttist að Hjallatúni í Vík í Mýrdal þar sem hann lést. Tryggvi var meðhjálpari í Hraungerðiskirkju frá 1972 eða '73 til 2005, eða í ein 33 ár.

Útför Tryggva fer fram frá Hraungerðiskirkju í Flóa í dag, 13. apríl 2018, kl. 14. Jarðsett verður í Laugardælakirkjugarði.

Nú er gamall maður látinn. Þörfin er mín að deila með umheiminum broti af þeirri sérstöku samleið sem ég átti með Tryggva seinnihluta ævi hans. Tryggvi var og er blóðmóðurafi minn, tengdist mér fyrstu tvö árin þegar ég var á Lambastöðum á hans heimili þá með blóðmóður minni, ég kynntist honum svo sjálf betur síðar. Þegar fóstur var orðinn besti/eini kosturinn fyrir mig, þá tveggja ára, vildi hann að ég færi á Oddgeirshóla og hafði mikla trú á því að þar væri gott fólk sem myndi veita þau tækifæri í lífinu sem honum þótti ég eiga skilið. Hann hafði rétt fyrir sér. Hann hafði oft rétt fyrir sér þó að ekki hefði hann alltaf tök á því að breyta því sem hann hefði viljað breyta.

Ég minnist af hlýju úr æsku minni Tryggva í Bár eða afa Lamba eins og aðrir kölluðu hann við mig. Ég velti þessum manni ekkert sérstaklega fyrir mér en hitti hann á flestum þeim sveitasamkomum sem þá voru við lýði, hann mætti á „litlu jólin“ til að horfa á mig leika í leikritum og einnig kom hann alltaf til mín að Oddgeirshóladilknum að réttarstörfum loknum, færandi súkkulaði og harðfisk. Þetta klikkaði aldrei þó að ég yrði eldri þá beið ég samt við dilkinn minn eftir þessum árlega glaðningi, „alvöru“ afa mínum sem aldrei brást mér. Vissulega kom Tryggvi líka fyrir jólin með jólagjafir fyrir mig og fóstursystkini mín, fékk þá kaffisopa en var aldrei að reyna að troða sér neitt inn í líf mitt að öðru leyti og öll samskipti okkar þá og síðar urðu aldrei vandræðaleg. Fallegan sunnudag um vor, líklega um 11 eða 12 ára aldurinn, var ég ein í útreiðum eins og oft áður og síðar, var þá vani að ríða fram fyrir Litlu-Reyki og hvíla hrossið aðeins og snúa þar við. Þar sem ég kastaði mæðinni fékk ég þá hugmynd að halda áfram og heimsækja Tryggva, fór á bak aftur og reið afskaplega rólega í átt að Hraungerði enda feimin þá. Það sem dró mig lengra hefur verið kærleikurinn í minn garð og mínir heillavættir. Þegar ég kom í hlaðið á Lambastöðum kom á móti mér hlaupandi hundur og gamall maður röltandi, brosandi með augunum, bauð mig velkomna með hjartanu sínu og kaffisopa. Það sem eftir kemur þekkja þeir sem að okkur standa. Þessi dagur var einn sá mikilvægasti í mínu lífi og breytti ekki bara Tryggva í afa minn heldur með tímanum besta vin minn. Það urðu líka kaflaskipti í mínu lífi þann fallega sunnudagsmorgun nú í vor þegar ég hélt í höndina á honum við andlátið, með litla drenginn minn í fanginu þá brosti hann til mín í augnablik með augunum, ég þakkaði fyrir allt þá stund er sólin skein.

Nú get ég ekkert annað betur gert fyrir hann en að hugsa vel um drengina mína tvo, veita þeim hlýju og kenna þeim fyrir hans hönd að bera virðingu fyrir dýrum og náttúru.

Hljóður lágt nú flýgur fölvi

yfir flóann þessa stund.

En þótt gráti grund og sölni

grær hún skjótt í einni mund.

Þegar drottinn niður drýpur

dýrð og fögnuð fyrir þann

þá lífi sínu yfir lýkur

er lausnaranum ætíð ann.

Herrann hann með vori vekur,

von og fögnuð færir hér.

Sorgir, tár og örlög tekur,

tregann burt úr hjarta þér.

(Sandra St.)

Sandra.

Þegar ég minnist Tryggva er mér efst í huga söknuður, en um leið þakklæti og gleði yfir því að hafa þekkt hann. Tryggvi var sannur bóndi og einstakur dýravinur og hann kunni að rækta búfé, hvort heldur sem það voru kýr, kindur eða hestar. Lífsbaráttan var oft erfið og búskapurinn basl, en alltaf hafði það forgang að skepnunum liði vel. Það var gaman að koma í fjárhúsið hjá Tryggva og sjá kindurnar vel fóðraðar og geislandi í framan af vellíðan og áberandi hornahlaup á gemlingunum. Tryggvi vandaði sig að gefa á garðann, nostraði við að leggja niður heyið nákvæmlega eins og hann vildi hafa það og um leið talaði hann við kindurnar, enda margar þeirra spakar, þekkti hann þær með nafni og mundi jafnvel ættir þeirra líka.

Það var ekki leiðinlegt að heimsækja Tryggva, hvort sem það var á Lambastöðum eða í Bár. Ávallt gaf hann sér tíma til að hella á könnuna og setjast niður og spjalla. Hann var vinur vina sinna, einlægur í viðræðum, mikill húmoristi og hafði skemmtilega frásagnarhæfileika.

Á þeim árum sem við Tryggvi vorum nágrannar þótti sjálfsagt að bændur hjálpuðust að og ynnu saman. Við hjálpuðumst t.d. að við smalamennsku og annað rollustúss og oft gat ég leitað til Tryggva að láta hann járna fyrir mig hesta og einnig aðstoðaði ég hann við járningar á sínum hestum. Þá spillti ekki fyrir ef Hjálmar á Langstöðum slóst í liðið og þá var mikið skrafað og hlegið.

Ég minnist þeirra tíma þegar Flóamenn fóru ríðandi í hópum á Murneyramót sem var árlegur viðburður á sumrin og einnig í réttirnar á haustin. Þá var Lambastaðabóndinn í essinu sínu og hrókur alls fagnaðar og það var ekki amalegt fyrir okkur hin að hafa hann með í för, sjálfan meðhjálparann eins og við höfðum stundum á orði.

Fyrir Tryggva var lífið ekki alltaf dans á rósum, en hann tók því sem að höndum bar og lét ekkert buga sig. Þegar árin færðust yfir tóku ýmsir sjúkdómar að gera vart við sig sem drógu úr þreki og starfsorku, en þó var hugur hans ætið við skepnuhöld og bústörf og það var endalaust hægt að spjalla við hann um löngu liðna tíma.

Þegar dags er þrotið stjá,

þróttur burtu flúinn.

Fátt er sælla en sofna þá

syfjaður og lúinn.

(Rögnvaldur Björnsson)

Stefanía Sigurðardóttir

frá Neistastöðum.

Með Tryggva í Bár er genginn bóndi sem bjó á tveim jörðum í Flóa, Bár og Lambastöðum í 60 ár. Hann gekk í gegnum nánast alla búskaparháttasögu okkar, allt frá útengja- og áveituheyskap með handverkfærum í gegnum dráttarhestaheyskap á útengjum með frumstæðum tækjum og síðan stórfellda túnræktun og votheysverkun til vélvædds rúllubaggabúskapar.

Þegar Tryggvi, kominn á efri ár, hætti kúabúskap og seldi kýrnar sínar fengu færri en vildu. Gripir hans voru hraustir og gagnsamir, rólyndir og skapljúfir. „Hvað á ég að gera þangað?“ sagði hann eitt sinn við nágranna, sem vildi fá hann með sér á fund um júgurbólgu. Sá sjúkdómur var ekki hjá honum. Það var einkenni á búskap Tryggva, hversu góða gripi hann átti og hversu örugg griparæktun hans var.

Eitt sinn stóðum við Tryggvi í heimreiðinni að Lambastöðum að vetri til og vorum að spjalla um hrossin hans, sem voru á túninu við veginn. Kom þá að okkur bíll og maður nokkur tók okkur tali. Þetta reyndist einn virtasti hrossaræktandi í Árnessýslu á lokaáratugum síðustu aldar. Eins og gengur og gerist þurfti Tryggvi að víkja sér út í kantinn á bak við bílinn og þá sagði bílstjóri við mig. „Það er gott til þess að vita, að enn skuli vera til alvöruhrossarækt í landinu, þó hún sé ekki auglýst og höfð í hámæli.“ Tryggvi auglýsti aldrei gripi sína og seldi þá ekki nema einhver falaðist eftir þeim að fyrra bragði.

Tryggvi hafði innsæi í sálarlíf og hegðun skepnanna sem við hin höfum fæst, skildi þau og þau skildu hann og virtu. Jafnt hross sín og kýr gat hann yfirleitt teymt án vandkvæða strax á unga aldri og aldrei vék hann að þeim styggðarorði eða sló til skepnu.

Tryggvi var glaðvær maður í hópi, gat verið stífur, þáði ekki alltaf ráð af öðrum. Hann gat líka reiðst eins og aðrir en það entist ekki til lengdar. Hann var ræðinn og ófeiminn, sagði yfirleitt skoðun sína óhikað og það jafnvel þó hún kæmi viðmælendum misvel eða í opna skjöldu. Hann gat verið eldsnöggur að svara fyrir sig, svo menn komu honum ekki á kné í orðaskaki.

Tryggvi var góður leikari og frábær eftirherma og stundaði hvort tveggja töluvert á skemmtunum innansveitar við mikla kátínu. Hann hafði frábært minni á gamla tíð, einkum á skepnur og kunni sögu einstakra gripa, einkum stórgripa út í æsar. Ég skráði ættir Bárarhrossa allt frá 3. áratug 20. aldar, en við þeim bústofni tók Tryggvi árið 1956 er hann hóf sjálfstæðan búskap. Ég spurði þá sömu spurninga ítrekað með löngu millibili til að kanna minni hans. Alltaf komu sömu svör.

Tryggvi kunni að lesa veður úr umhverfinu, brimhljóðum, skýjafari, birtu, hegðun dýra o.fl., eins og menn kunnu á fyrri tíð, þegar ekki voru veðurfréttir í útvarpi, og brugðust spádómar hans þar að lútandi ekki.

Í Skeiðaréttum var Tryggvi eitt sinn á Stíganda sínum, afburða gæðingi. Kom þá maður að máli við hann og falaði klárinn og bauð mjög háa upphæð fyrir, en Tryggvi neitaði. Aðspurður eftir á, hvers vegna hann hann hafi ekki selt klárinn var svarið stutt: „Hva, þetta er reiðhesturinn minn!“

Páll Imsland.

Við Tryggvi vorum sveitungar og kynntumst ungir. Nágrannar urðum við svo í tæp 30 ár og bar þar engan skugga á. Fátt er betra til sveita en góðir og hjálpsamir nágrannar, sem leitað geta hver til annars, þegar aðstoðar er þörf. Öll samskipti fjölskyldna okkar var á þann veg.

Tryggvi var natinn við hirðingu búpenings og glöggur á líðan hverrar skepnu. Kýr sínar fóðraði hann til afurða og góðrar heilsu. Ær sínar gat hann þekkt úr langri fjarlægð á göngulagi þeirra og hátterni. Yndi hafði hann af hestum og var stundum efnt til útreiðartúra, þá tími gafst frá önnum.

Tryggvi var góður samstarfsmaður og félagi, hafði létta og jafna lund og stutt var í spaug og gamansemi. Eftirhermuhæfileika hafði hann góða og hefði náð langt á því sviði, ef hann hefði lagt þá list fyrir sig. Leikhæfileika hafði hann líka góða og var sóst eftir honum í leikþætti og revíur á þorrablótum og viðlíka skemmtunum.

Tryggvi var félagslyndur, tók þátt í hópferðum sveitunganna, sótti vel fundi, þó hann hefði sig ekki mikið í frammi á þeim vettvangi. Hann hafði skynsamlegar skoðanir og lét ekki glepjast af lítt grunduðum málflutningi.

Mörgu fróðlegu sagði hann frá um búskaparhætti og verklag fyrri tíma.

Hann talaði skýrt og hreint mál og hygg ég að á fáum stöðum hefði verið betra að n ema íslenskt mál en þar sem hann var.

Það er gott að minnast Tryggva Bjarnasonar og hafa átt hann að samferðamanni.

Við hjónin vottum börnum hans og öðrum vandamönnum samúð okkar.

Guðmundur Stefánsson.