Gátan er sem endranær eftir Guðmund Arnfinnsson:
Hryggur þrátt ver hana skaða.
Hún vínanda færir þér.
Gera þeir, sem heyi hlaða.
Hálfgerð rola þetta er.
Sigmar Ingason leysir gátuna þannig:
Mænan liggur inní miðjum hrygg
mörg er flaskan nefnd svo — að ég hygg,
vel mænd sáta sérhvert prýðir engið,
síst skal verk það hengilmænu fengið.
Þessi er lausn Helga R. Einarssonar:
Hryggur, vínið, hey og skauð
hugarfrónni ræna.
Er lausnarorðið saman sauð
mér sýndist birtast mæna.
Guðrún Bjarnadóttir svarar:
Heila mænu hryggur tryggir,
hnarreist skal ég mæna á þjón.
Mænir hátt er hey upp byggir
hengilmænan lati Jón.
Harpa á Hjarðarfelli svarar með þessum orðum: „Þá er sauðburðarönnum að mestu lokið og hægt að gefa sér tíma fyrir gátur. Lausnin að þessu sinni er svona.
Mæna er í mínum hrygg
Mæna flaska er.
Mæna heyið mjög vel hygg.
Mæna hengils hér.“
Hér er lausn Helga Seljan:
Mænuna vísast má ei skaða,
á mænu þyrstir hafa trú.
Upp í mæna heyi hlaða,
hengilmænur finnast nú.
Sjálfur skýrir Guðmundur gátuna þannig:
Hryggur mænu manns ver skaða.
Mæna vínið færir þér.
Mæna þeir, sem heyi hlaða.
Hengilmæna rolan er.
Þá er limra:
Ein hænuréttinda hæna
tók hana grobbinn til bæna
og ærðan af ótta
rak óðar á flótta,
því haninn var hengilmæna.
Að lokum er ný gáta eftir Guðmund:
Vorið góða vermir lönd,
vindar hægt sér láta.
Fagur dagur fer í hönd,
fæðist lítil gáta:
Brattur tindur birtist hér.
Bátskríli, sem hrörlegt er.
Lag það heyrist leikið á.
Löngum má þar vísur sjá.
Halldór Blöndal
halldorblondal@simnet.is