Myndin heitir Garn sem undirritaður horfði á eitt kvöldið í sjónvarpinu, með aðdáun lengst af, svo kom asnasparkið frá konu sem hélt utan um íslenska þáttinn.
Þetta sagði í upphafi: „Myndin er heimildarmynd um hóp alþjóðlegra listamanna sem hefur skapað nýja bylgju nútímalistar þar sem þau umbreyta hefðbundnu handverki, hekli og prjónaskap. Í myndinni ferðumst við um undraheima garnsins í ferðalagi sem hefst á Íslandi og nær yfir allan heiminn.“ Í lok myndarinnar varð málsvari Íslands sjálfri sér til skammar, fór rangt með og lét sitt eigið egó og pólitískar öfgar spilla annars ágætri mynd um sögu garnsins.
Í gamla daga var sagt að verkfræðingarnir myndu pissa upp í vindinn. Í sveitinni var líka sagt að búfræðingarnir gætu ekki búið og horfóðruðu skepnurnar. Og nú þekkjum við eilíf asnaspörk fólks sem telur sig listamenn, eða „nútímalistamenn“, margir þeirra eru oft athyglissjúkir í orðum og gerðum til að ná athygli. Sem betur fer er þessi hópur fámennur. Enginn talar svona um verkfræðinga lengur og búfræðingarnir eru í fremstu röð bændanna.
En asnaspörk koma enn frá athyglissjúkum listamönnum, oft til að vekja athygli á klessunni eða „gáfum“ sínum. En við Íslendingar megum búa við það að fari íslenskur öfgalistamaður á alþjóðlega sýningu snýtir hann oft þjóð sinni með rauðu eða veifar framan í heiminn grárri dulu.
List er skilgreind með þessum hætti: „List er það þegar sköpunargáfunni er gefinn laus taumurinn og myndir, tónverk, styttur eða aðrir hlutir eru búnir til, í þeim megintilgangi að varpa ljósi á fegurð og mikilfengleika heimsins, að sjá tilfinningar eða skilning listamannsins, eða að aðrir fái notið verksins.“
Nútímamyndlistarkonan flúði til Kúbu
Myndin Garn hófst með glæsilegri kynningu á sauðkindinni og íslenskum bændum, fegurð landsins og þar sagði: „Það er ekki bara ullin. Það er sauðkindin sem hefur haldið í okkur lífinu öldum saman. Bæði var hún náttúrlega borðuð eins og hún leggur sig og síðan ullin, sem var gríðarlega mikilvæg. Þegar ég hugsa um ull hugsa ég um ömmu mína og langömmu. Þær kenndu mér, langamma að hekla og amma prjónaði alla sokka á alla fjölskylduna. Þær kenndu mér ástina á ullinni og hannyrðum.“ Svo fór myndin á flug um víddir veraldarinnar. En í lok myndarinnar kom firran í blessaða konuna og dæmalaus fullyrðing eins og að Ísland hefði verið tekið með hernaði og væri verr statt en „Kúba norðursins“.Hugsið ykkur talsmátann orðréttan: „Eftir andskotans kosningarnar fyrir tveimur árum síðan þegar það var bæði Ólafur Ragnar Grímsson sem hélt áfram sem forseti, og ég er alveg brjáluð yfir, og síðan skelfilega framsóknarmartröðin var kosin yfir okkur og einhvern veginn þjóðin skiptist í tvennt og ég vildi bara skipta landinu líka í tvennt og fá að vera í friði fyrir þessu fólki. En það var ekki hægt og þess vegna flúði ég bara til Kúbu. Þá setti ég sem sagt upp mjög fallegt verk á Laugaveginum sem á stóð „ekki mín ríkisstjórn, ekki minn forseti“ og ég stend við það.“
Hverlags rugl er þetta í annars ágætri mynd um garn? Allir gera sér grein fyrir að „góða fólkið“, sem vildi borga Icesave, sem vildi ekki lækka skuldir heimilanna eða taka eignir vogunarsjóðanna, voru á móti fyrrverandi forseta og ríkisstjórn Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar og Bjarna Benediktssonar. En þessir leiðtogar okkar voru lýðræðislega kosnir og unnu afrek við endurreisn Íslands. Hér var ekki framið valdarán, en það var komið í veg fyrir að við yrðum „Kúba norðursins“.
Kæra myndlistarkona! Ég segi nú bara vertu sem lengst á Kúbu í friði en komirðu heim segðu okkur frá lífskjörum þar og pólitísku ástandi.
Höfundur er fv. alþingismaður og ráðherra.