Höfuðból Helgafell er vinsæll viðkomustaður í sveitinni. Þegar fólk gengur á fjallið í fyrsta sinn eiga þrjár óskir fólks að rætast mæli það engin orð á leiðinni upp á fjallið og líti aldrei til baka. Óskirnar þurfa að vera góðs hugar.
Höfuðból Helgafell er vinsæll viðkomustaður í sveitinni. Þegar fólk gengur á fjallið í fyrsta sinn eiga þrjár óskir fólks að rætast mæli það engin orð á leiðinni upp á fjallið og líti aldrei til baka. Óskirnar þurfa að vera góðs hugar. — Morgunblaðið/Sigurður Bogi
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Sigurður Bogi Sævarsson sbs@mbl.is „Auðvitað viljum við sem hér búum lengst halda hér úti sjálfstæðu sveitarfélagi,“ segir Guðrún Karólína Reynisdóttir, oddviti Helgafellssveitar. „Skyldurnar sem sveitarfélagið þarf að mæta verða hins vegar æ meiri og kostnaðurinn þar með. Alltaf bætast við nýir liðir, til dæmis bættist við ráðning persónuverndarfulltrúa á siðasta ári. En mér virðist því sem stefnan sé að fáeinum sveitarfélögum verði gert að sameinast öðrum, innan fárra ára, hvernig sem að því verður svo staðið.“

Sigurður Bogi Sævarsson

sbs@mbl.is

„Auðvitað viljum við sem hér búum lengst halda hér úti sjálfstæðu sveitarfélagi,“ segir Guðrún Karólína Reynisdóttir, oddviti Helgafellssveitar. „Skyldurnar sem sveitarfélagið þarf að mæta verða hins vegar æ meiri og kostnaðurinn þar með. Alltaf bætast við nýir liðir, til dæmis bættist við ráðning persónuverndarfulltrúa á siðasta ári. En mér virðist því sem stefnan sé að fáeinum sveitarfélögum verði gert að sameinast öðrum, innan fárra ára, hvernig sem að því verður svo staðið.“

Tekjur á ári um 80 millj. kr.

Helgafellssveit, sem er á norðanverðu Snæfellsnesi, er meðal fámennustu sveitarfélaga landsins. Skráðir með lögheimili þar eru 62 og er þetta eitt fimm sveitarfélaga á landinu þar sem íbúarnir eru undir 100 talsins.

Í vestri nær sveitin frá Kolgrafafirði í vestri inn fyrir Álftafjörð og í suðri frá hábungunni á Vatnaleið að Stykkishólmi, sem stendur yst og nyrst á svonefndu Þórsnesi. Þetta svæði er alls 250 ferkílómetrar og á því eru nokkrir sveitabæir og byggð sumarhúsa sem fer fjölgandi. Hefðbundinn búskapur hefur dregist mikið saman, en ferðaþjónusta og önnur atvinna tekið við. Heildartekjur sveitarfélagsins á ári eru um 80 milljónir króna. Byggjast þær eins og í öðrum byggðum á fasteignagjöldum og svo útsvari sem í Helgafellssveit er í hámarki, það er 14,52% af tekjum gjaldenda.

„Íbúatalan hefur haldist á svipuðu róli um alllangt skeið; það er í kringum 60 manns. Það er mjög ánægjulegt að ungt fólk með börn sem á rætur sínar hér komi og setjist hér að, eins og gerst hefur á síðustu árum,“ segir Guðrún Karólína þegar Morgunblaðið hitti hana á dögunum, þá önnum kafna í sauðburðarstússi.

Farsælast að sameina allt Snæfellsnesið

Fræðslumál eru stærsti útgjaldaliður sveitarfélagsins. Í dag sækja 12 börn úr Helgafellssveit grunnskóla í Stykkishólmi, en sveitarfélagið og Stykkishólmsbær standa saman að rekstri grunnskólans. Leikskólabörn úr sveitinni sem fara í Hólminn eru þrjú og niðurgreiða Helgfellingar skólavist þeirra, samkvæmt fastri krónutölu per barn.

„Við höfum samvinnu við nágrannabyggðir um ýmis mál og það hefur gengið farsællega,“ segir oddvitinn

Sameining Helgafellssveitar við önnur sveitarfélög hefur oft komið til umræðu og efnt hefur verið til kosninga um tillögur þar að lútandi. Sameining hefur aldrei náð fram að ganga. Fyrir tveimur árum var í deiglunni að sameina Helgafellssveit, Stykkishólm og Grundarfjörð – en ekki reyndist vera hljómgrunnur fyrir slíku. Sjálf telur Guðrún oddviti raunar affarasælast að sameina allt Snæfellsnesið í eitt sveitarfélag sem hafi styrk til stórra verkefna og að veita íbúum þá þjónustu sem vænst er.

Fimm undir 1.000 íbúum

Á landinu eru fimm sveitarfélög með undir 100 íbúum. Í Skorradal eru íbúarnir 58, í Helgafellssveit 62 skráðir til heimilis, 40 búa í Árneshreppi, 90 manns búa í Skagabyggð og 74 í Fljótsdalshreppi.

Sigurður Ingi Jóhannnsson sveitarstjórnarráðherra sagði á þingi Sambands íslenskra sveitarfélaga sl. haust um að sér þætti koma til greina að setja af stað átak þar sem sveitarfélög hafa tiltekin tíma, 4-8, ár, til að ná tilteknum markmiðum í frjálsum sameiningum.Eftir að umræddu tímabili lyki taki hins vegar gildi nýtt ákvæði sveitarstjórnarlaga um lágmarksíbúafjölda sem geti til dæmis verið 1000 manns.