Sölumenn vindanna

Áform eru uppi um að beisla vindinn í stórum stíl á Íslandi. Markmiðið er að framleiða umhverfisvæna, græna og samkeppnishæfa orku að sögn. Innlend og erlend fyrirtæki kynna áætlanir um ný orkuver. Samkvæmt nýlegri vandaðri úttekt Morgunblaðsins áforma menn að reisa hér mörg hundruð vindmyllur víða um landið. Þetta virðist þeim mun eftirsóknarverðara og auðveldara í framkvæmd sem engin lög eru til á Íslandi um vindorku.

Fari þetta fram sem horfir verður þetta stórfellt og mjög umfangsmikið inngrip í náttúru Íslands og breyting á ásýnd landsins. Vindmylluturnarnir rísa hátt til himins og sjást úr margra tuga kílómetra fjarlægð. Hallgrímskirkja í Reykjavík er 45 metrar á hæð. Vindmylluturnarnir eru 77 metra og allt upp í 135 metra háir. Því hærri sem þeir eru þeim mun meiri er framleiðslugeta þeirra sögð vera.

Þessir risar með spaða sem snúast í það óendanlega með dynkjum og skuggavarpi rísa ekki einn og einn yfir mela og móa nei heldur verða þeir tugum og hundruðum saman í stórum fylkingum. Áberandi mannvirki sem ber við himin og munu setja mark sitt á umhverfið. Þessi mannvirki kalla virkjunarmenn vindmyllulundi eða vindmyllugarða. Vindmyllulund vill Landsvirkjun reisa við Búrfell og annan við Blöndu. Þar er talað um að reisa yfir 100 vindmyllur. Að minnsta kosti þrjú vindmylluver eru boðuð í Dalasýslu. Í landi Sólheima í Laxárdal ætlar fyrirtækið Quadran Iceland Development að setja niður 27 vindmyllur allt að 115 metra á hæð. Á Hróðnýjarstöðum við Hvammsfjörð ætlar fyrirtækið Stormorka að setja niður 24 vindmyllur og í Garpsdal við Gilsfjörð á að reisa vindmylluorkuver í eigu fyrirtækisins EM Orka.

Orka náttúrunnar hefur stigið fyrstu rannsóknarskrefin í undirbúningi að vindmyllulundi við sunnanverðan Hengilinn. Fyrirtækið HS orka hefur augastað á vindmyllugörðum á Reykjanesi og í landi Grindavíkur. Félag í eigu þess, Vesturverk, sem stendur fyrir hinni umdeildu virkjun Hvalár í Árneshreppi á Ströndum, hefur í hyggju að koma allt að 10 vindmyllum 80 metra háum á Eyrarfjall ofan við Flateyri. Þá hafa menn í hyggju að reisa vindmyllur við Lagarfljót. Og á flatlendi Suðurlands hyggst fyrirtækið Biokraft koma upp vindorkugarði við Austurbæjarmýri, norðan við Þykkvabæ. Þar er áætlað að reisa vindmyllur á 92 metra háum möstrum þar sem hæsti punktur spaða í efstu stöðu yrði tæpir 150 metrar.

Norska orkufyrirtækið Zephyr undirbýr nú að reisa vindmyllur og vindmyllugarða víða á Íslandi. Verið er að skoða allt landið og búið er að gera samninga við landeigendur og tryggja ákveðna staði. Ljóst er að margir sjá mikla gróðavon í rafmagni sem framleiða má með vindi. Vindurinn er jú alls staðar og eyðibýlin mörg og jarðir þar sem erfitt er að afla tekna með hefðbundnum búskap. Fátæk fámenn byggðarlög eiga erfitt með að standa gegn þrýstingi og gylliboðum orkufyrirtækjanna. Nú þegar tekur tugur orkufyrirtækja þátt í kapphlaupinu og þeim fjölgar hratt sem hafa augastað á landi á hálendi Íslands, í sveitum og við sjó og vilja reisa þar vindmylluturna.

Íslendingar eiga nóga orku og nota einungis 5% alls þess rafmagns sem framleitt er með virkjun náttúruauðlinda í landinu. Stærstur hlutinn hefur verið fenginn erlendum stóriðjufyrirtækjum við vægu verði. Því vekur furðu fullyrðing forstjóra Landsnets um yfirvofandi orkuskort og að innan örfárra ára geti þurft að skammta rafmagn til heimilanna á Íslandi. Með slíkum hræðsluáróðri er kannski verið að undirbúa jarðveginn fyrir stórfellda sókn vindmyllufyrirtækjanna sem ekki sinna almannaþjónustu en eru rekin með hámarksgróða að leiðarljósi.Vindmyllufyrirtækin ætla að selja orku, kannski inn á sameiginlegan markað Evrópusambandsins þar sem verðið er fjórfalt hærra en á Íslandi. Og þá þarf að hafa dugmikla þingmenn til þess að samþykkja orkupakka 3 og síðan að leggja sæstreng. Getur verið að vindmyllufárið og hugmyndir um að færa Landsvirkjun og alla orkuauðlindina úr almannaeigu tengist slíkum fyrirætlunum? Rísi vindmyllugarðar og vindmyllulundir svo sem horfir er fórnarkostnaðurinn sú ómetanlega auðlind sem felst í ásýnd náttúru landsins, fjöllum og firnindum, dölum, fjörðum og eyjum, sjónræn fegurð sem engan á sinn líka og sem fólk hvaðanæva úr heiminum kemur til að sjá og upplifa.