Báðir blóðheitar tilfinningaverur

Kristín Heiða Kristinsdóttir

khk@mbl.is

„Sögur um ástina eiga alltaf erindi. Þetta er sammannleg saga um ást í meinum sem fær ekki að blómstra. Þetta er líka óður til leikhússins og skáldskaparins,“ segir Selma Björnsdóttir, sem leikstýrir einu umfangsmesta verkefni Þjóðleikhússins á leikárinu, hinum rómantíska gamanleik Shakespeare verður ástfanginn. Frumsýning verður í kvöld föstudag á Stóra sviðinu og spennan var þó nokkur þegar blaðamann bar að garði örfáum dögum fyrr og spjallaði við Selmu og Aron Má Ólafsson (Aron Mola), en hann leikur hið unga skáld Will Shakespeare.

„Ég fæ martraðir á nóttunni. Mig hefur verið að dreyma undanfarið að ég komi inn á röngum stað á sviðið og gleymi texta,“ segir Aron og Selma bætir við að það sé hluti af starfinu. „Þetta er alltaf sama ferlið, maður fer alveg í hnút síðustu dagana fyrir frumsýningu. Ég held að við séum öll hætt að sofa,“ segir hún og hlær.

„Það er alltaf kúnst að láta allt virka í stórum flóknum uppsetningum, öll þessi tækni, finna taktinn og flæðið,“ segir Selma sem sá fyrir mörgum árum kvikmyndina Shakespeare in Love, sem leikritið er byggt á. Selma sá verkið einnig á sviði í Svíþjóð rétt áður en æfingar hófust hér heima.

„Verkið gerist árið 1593 í London og við höfum verið að grúska í því tímabili með dramatúrgum þjóðleikhússins, til að skapa ákveðinn tíðaranda í umgjörð og búningum. Ég hef lesið þó nokkuð af verkum Shakespeare og séð mörg leikrit eftir hann í ólíkum löndum. Ég hef því séð misjafnar nálganir á hin ýmsu verk hans á sviði. Ég féll fyrir Shakespeare þegar ég var 25 ára og fór á Shakespeare-námskeið hjá Martin Regal í Háskólanum. Þegar ég fór svo í nám til Bretlands þar sem Shakespeare er á hverju horni sá ég margar uppsetningar á verkum hans. Ég reyni alltaf að nýta tækifærið og sjá einn Shakespeare þegar ég er að leikstýra erlendis.“

Aron segist ekki hafa verið neitt sérstaklega hrifinn af Shakespeare fyrr en hann kynntist honum í leiklistarskólanum í sérstökum áfanga um þennan forna meistara.

„Við fengum enskumælandi kennara sem kenndi okkur allt um Shakespeare og þá féll ég fyrir honum. Þegar við þurftum að læra textana hans á ensku áttaði ég mig á því hversu vel textinn er skrifaður.“

Gömlu kempurnar styðjandi

Þegar Selma er spurð hvað hafi ráðið vali hennar á Aron í aðalhlutverkið til að túlka ástfanginn Shakespeare segir hún að Aron hafi smellpassað í hlutverkið, hann sé ungur og upprennandi, rétt eins og Shakespeare, sem er 29 ára í leikritinu og upprennandi skáld.

„Aron er nýútskrifaður en leiðir okkar lágu saman í sjónvarpsþáttunum Ófærð þar sem ég sá um leikaraval. Ég tók hann í prufur fyrir þættina og leist vel á hann og hann stóð sig vel. Mér finnst líka spennandi að gefa ungi fólki tækifæri í leikhúsinu, hleypa því að. Aron er með mikla reynslubolta í kringum sig í þessari uppfærslu, sem er mikill stuðningur og lærdómur. Í leikhópnum er mikil breidd, bæði í aldri og reynslu. Yngst er tónlistarkonan GDNR, eða Guðrún Ýr Eyfjörð, sem er um tvítugt, en elstar eru Edda Björgvins og Ragnheiður Steindórsdóttir, leikkonur sem eru að nálgast sjötugt. Það er ofsalega gaman að hafa svona mikla breidd, þá myndast skemmtileg dýnamík. Reyndari leikararnir eru örlátir og koma með hugmyndir og tillögur, sem gefur verkinu enn meiri kraft og dýpt. Allir eru í sama liði og við hjálpum hvert öðru að blómstra.“

Aron segir það hafa verið frábært að fá að vinna með reynsluboltunum, eldri leikurunum.

„Þau eru öll mjög styðjandi og halda alveg við bakið á okkur nýgræðingunum. Þessar gömlu kempur koma með góða punkta og nálgast þetta með opið hjarta og af mikilli þolinmæði. Ég er þakklátur fyrir að fá að njóta þess.“

Athygli vekur að meðal leikara í sýningunni er Jóhanna Vigdís Arnardóttir, en hún hefur ekki leikið mikið á sviði undanfarið enda komin til annarra starfa.

„Ég bauð henni hlutverk Elísabetar drottningar af því að mér finnst Jóhanna mikil drottning og tilvalin í þessa rullu. Hún sló til og er að stíga í sitt allra fyrsta sinn á svið í Þjóðleikhúsinu, sem er alveg magnað. Borgarleikhúsið hefur notið leiklistarkrafta hennar allan hennar feril. Hún er því að debútera 51 árs á sviði Þjóðleikhússins.“

Núna þarf ég að stækka mig

Aron segir að honum hafi gengið vel að tengja sig við persónuna sem hann leikur, hinn unga og ástfangna Shakespeare.

„Við eigum margt sameiginlegt, erum báðir ástríðufullir listamenn og stórir karakterar, blóðheitir og miklar tilfinningaverur. Við erum líka báðir örvhentir,“ segir Aron og bætir við að það sé dýrmætt fyrir hann að fá þetta stóra tækifæri.

„Ég var mjög stressaður yfir þessu eftir að Selma hringdi í mig og bauð mér hlutverkið. Þetta er mjög nýtt fyrir mig, að fara af litlu sviði og úr því að leika í kvikmyndum yfir í að stíga á stóra sviðið í Þjóðleikhúsinu. Þegar maður er í leiklistarskólanum er maður alltaf inni í litlu svörtu boxi og maður þarf ekkert að hafa mikið fyrir röddinni, svo núna er það nýjast fyrir mér að stækka mig. Þetta er risastórt skref en rosalega gaman. Það er líka mikil áskorun fyrir mig að takast á við textann, því hluti verksins er í bundnu máli.“ Selma bætir við að það sé mikil kúnst að fara með slíkan texta.

„Við fórum alla leið í því að fá aðstoð við það. Ragnheiður Steindórsdóttir hefur mikla reynslu í slíku og hún lærði í Bretlandi, en hún leiðbeindi og ráðlagði með hljómfall, áherslur og annað. Kristján Þórður Hrafnsson, sem þýddi verkið, var líka með okkur í þeirri vinnu.“

Ég legg mikið á hann Aron

Selma segir að til sé ákveðin tónlist sem fylgi leikverkinu, en hana hafi langað til að gera eitthvað annað.

„Mig langaði að tónlistin fengi að standa ein og sér, eiga þannig samtal við fortíðina. Ég fékk því Frikka Dór og Jón Jónsson til liðs við okkur, af því mig langaði í alþýðlega stemningu fyrir leikhúsheiminn. Mig langaði líka í fallegar ástarballöður, en þeir bræður eru miklir melódíusmiðir. Guðrún, eða GDRN, sér um að syngja með sinni íðilfögru rödd. Hún og Matthías Stefánsson, fiðlu-, gítar- og mandólínleikari, standa á sviðinu en eru í eigin heimi og tímalaus. Við erum svolítið að leika okkur með því að tímaflakka og það er talað um það í þessu leikverki að ástargyðjan Afródíta sé skáldgyðjan hans Shakespeare, hún var hans innblástur. Ég hugsa GDRN sem ástargyðjuna sem fagnar ástinni en huggar einnig brostin hjörtu. Enginn sér hana en hún sér allt og veit allt.“

Þegar Aron er spurður hvernig hafi verið að vinna undir stjórn Selmu svarar hann í glettni að hann sé skíthræddur við hana. „Selma veit nákvæmlega hvað hún vill, sem mér finnst gott. Hún lætur mig alveg vita ef ég fer aðeins út af sporinu, en hún kann líka að hrósa þegar maður gerir vel. Hún gerir miklar kröfur en þetta hefur verið gott samstarf og mjög gaman.“

Selma segist vita að hún leggi mikið á hann. „Þetta er búið að vera strangt ferli og ég geri mér grein fyrir að ég hendi honum út í djúpu laugina. En ég sagði honum strax í byrjun að við gerðum allt til að hjálpast að við að láta það ganga upp.“