Enn er drottning öflugasta spilið í stokknum

Enginn græðir á leynd núna

Þessum alvarlegu fréttum fylgdi þó hvergi bein ásökun í garð yfirvalda um glæpsamlegt atferli.

Í langflestum tilvikum var því bætt við að enn benti ekkert til annars en að um hörmuleg mistök og óviljaverk hefði verið að ræða. Það hjálpaði þó svo sannarlega ekki málstað klerkastjórnarinnar þar að hún tilkynnti með þunga að ekki kæmi til álita að „svörtu kassarnir“ (sem á öllum myndum eru rauðir) yrðu afhentir flugvélaframleiðandanum Boeing til skoðunar, né fengi það fyrirtæki aðgang að þeim í Íran. Nýjustu fréttir benda þó til þess að eitthvað sé að rofa til í svartskýjaþykkninu sem lykur um Íranstjórn og hefur verið gefið til kynna að yfirvöld í Kíev fái kassana til skoðunar. Augljóst má vera að það er hagur yfirvalda í Íran að sannanir verði aðgengilegar, ef það er svo, sem flestir virðast telja hafið yfir vafa, að niðurstöður rannsókna muni styðja það álit að hræðileg mistök hafi orðið án ásetnings um það sem varð.

Allmargar fréttastofur hafa fullyrt að þegar eldflaugaárásir Írana á herstöðvar Bandaríkjanna í Bagdad hófust hafi samtímis verið ræst „sjálfstýring“ á kerfi varnarflauga um flugvöll höfuðborgarinnar. Sú fullyrðing hljómar þó sem hreinn fáránleiki að setja varnarkerfi flugvallarins á sjálfstýringu og hafa völlinn áfram opinn fyrir almennri flugumferð. Á hinn bóginn er jafn fráleitt að ímynda sér að valdamenn í Teheran hafi skotið niður farþegaflugvél og litið á það sem hluta af hefndaraðgerð fyrir drápið á Soleimani herforingja. Og óhugsandi verður hugmyndin svo þegar upplýst er að Íranar voru fjölmennasti hópurinn um borð í vélinni. Þeir voru 82 og Kanadamenn næstfjölmennastir, 63. Þá voru 11 frá Úkraínu, þar af 9 áhafnarmeðlimir. Þá fórust 10 Svíar, 4 Afganar, 3 Bretar og 3 Þjóðverjar.

Trudeau, forsætisráðherra Kanada, lýsti því yfir strax í fyrradag að ótvíræðar upplýsingar lægju þegar fyrir um að farþegaflugvélinni hefði verið grandað með flugskeyti.

Hin fréttin

Eins og fyrr sagði voru flest blöð með uppslátt um örlög flugvélarinnar. Bresku blöðin sögðu auðvitað ítarlega frá þeim hörmungum. En óvænt tilkynning hertogahjónanna, Harrys prins og Meghan hertogaynju, var þó meginfyrirsögnin í mörgum blöðum þar þennan morgun og í sumum tilvikum fyllti sú frétt alla forsíðuna.

Ekki ætlar bréfritari að setja sig í kersknisstellingar, eins og sumir hér telja fínt að gera þegar breska konungsfjölskyldan á í hlut. En sú staðreynd að fréttir af fjórða mikilvægasta lið fjölskyldunnar skyldu ná að ýta sannkallaðri stórfrétt til hliðar staðfestir þó enn og aftur firnasterka stöðu konungdæmisins og samfelldan áhuga Breta á konungsfjölskyldunni.

Annað nýlegt dæmi um þetta eru vandræðamál sem snerta Andrew prins og kvartanir sem lengi hafa heyrst yfir því að hann hafi ekki viljað gera hreint fyrir sínum dyrum og í það minnsta svara spurningum trúverðugs fréttamanns um efnið.

Prinsinn lét loks undan hinum mikla þrýstingi og léði máls á viðtali. Þykir mörgum ljóst að hann hafi tekið mark á almannatenglum sínum, eða svonefndum spunameisturum. Niðurstaða þeirra hafi verið sú að veruleg hætta fylgdi því að gefa færi á sér í jafnviðkvæmu máli eins og þessu. Því að það eitt að neyðast niður á það plan væri stórskaðlegt. En sífelldar tengingar málsins við prinsinn, sem gætu gengið mun lengra en fótur væri fyrir á meðan engu væri svarað, gerðu jafnvel enn meiri skaða. Og enn benti ekkert til að úr drægi að ráði þótt Svarti Pétur þessa alls, fjárfestirinn Epstein, hefði safnast niður til feðra sinna. Og menn geta sér þess til að spunameistarar hafi bent á að yrði áhættan tekin og viðtal samþykkt væri langbesti hugsanlegi tími til birtingar þess örfáum dögum eftir ákvörðun um kosningar í Bretlandi sem taldar væru þær æsilegustu í áratugi.

En á daginn kom, rétt eins og nú, að áhuginn á hverju því sem snertir konungsfjölskylduna var enn langt utan við öll þekkt og viðurkennd mörk í þessu góða landi.

Viðtalið við prinsinn þótti hvorki vel heppnað eða sannfærandi. Fjarri því. Og í rauninni mátti aldrei gera ráð fyrir því að það gæti snúið neinu til jákvæðrar áttar vegna eðlis umfjöllunarefnisins. En það breytti engu. Viðtalið ýtti öllum fréttum fjölmiðla um kosningabaráttuna til hliðar í marga daga á eftir og það þótt örstutt væri í kjördag. En óneitanlega hafði prinsinn það þó upp úr krafsinu að viðtalsbeiðnin er úr sögunni og ekki óhugsandi að fyrning þessa fárs geti hafist þótt hægt muni fara.

Traustabrestir eða fúi?

Þau Harry og Meghan hafa fram að þessu verið vinsæl í Bretlandi og á þau bregður bæði birtu konungdæmisins í bland við þá draumkenndu áru sem stafar enn frá móður hans Díönu, sem Blair forsætisráðherra hóf upp á stallinn sem „Prinsessu fólksins“ eftir sviplegan dauða hennar.

Hin nýja kona sem Harry færði inn í umræðuna, glæsileg „kynblönduð“ leikkona frá Bandaríkjunum, varð ekki til að draga úr, þvert á móti. Henni var tekið fagnandi. En unga parið virðist hafa fipast á síðustu misserum. Þótt áhuginn á því sé enn mjög mikill á „samfélagsmiðlum“ og víðar er fullyrt að velvild í garð þeirra hafi minnkað nokkuð. Nú er oftar minnt á að hertogaynjan sé fráskilinn Bandaríkjamaður. Það hafi ekki farið vel síðast þegar þetta hafi verið reynt í höllinni. Sjálfsagt þýddi lítið að andmæla og benda á að gallagripurinn sem réði því hvernig fór á þriðja áratugunum hafi ekki síst verið heimamaðurinn sjálfur. En hvað sem því líður situr frú Simpson uppi með að hafa komið Játvarði áttunda undan krúnunni. Eða eins og sagði í vísu í Morgunblaðinu á þeim tíma: