Snjóflóð Snjóflóð féll úr Skollahvilft í mars 2013. Á myndinni sést flóðið, Innra-Bæjargil vinstra megin og Skollahvilft hægra megin í fjallinu.
Snjóflóð Snjóflóð féll úr Skollahvilft í mars 2013. Á myndinni sést flóðið, Innra-Bæjargil vinstra megin og Skollahvilft hægra megin í fjallinu. — Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörnsson
Heildarfjöldi flóða sem skráð eru á Flateyri í snjóflóðagagnasafn Veðurstofunnar er 272. Stærstu flóðin hafa fallið úr Skollahvilft og Innra-Bæjargili í Eyrarfjalli ofan við byggðina eins og flóðin sem féllu á þriðjudagskvöld.

Heildarfjöldi flóða sem skráð eru á Flateyri í snjóflóðagagnasafn Veðurstofunnar er 272.

Stærstu flóðin hafa fallið úr Skollahvilft og Innra-Bæjargili í Eyrarfjalli ofan við byggðina eins og flóðin sem féllu á þriðjudagskvöld.

Fram kemur í snjóflóðasögu Flateyrar og Önundarfjarðar, sem Svanbjörg Helga Haraldsdóttir tók saman fyrir Veðurstofu Íslands árið 2002, að fjöllin ofan við norðanverðan Önundarfjörð séu fremur flöt, eins og algengt sé með fjöll á norðanverðum Vestfjörðum. Fjallsbrúnin er í um 660 metra hæð yfir sjó ofan við Flateyri.

Mesta hættan í aftakaveðrum af norðri

Mesta snjóflóðahætta á Vestfjörðum tengist aftakaveðrum af norðri þegar lægðir ganga norður fyrir land úr suðri eða austri. Lægðir þessar beina tiltölulega hlýju lofti að sunnan með mikilli úrkomu norður fyrir landið og valda mikilli snjósöfnun á upptakasvæðum margra snjóflóðafarvega á Vestfjörðum. Mikil snjósöfnun getur einnig átt sér stað í sömu farvegum í langvarandi norðaustanátt með mikilli ofankomu. Áköf úrkoma í suðaustanátt getur einnig valdið snjóflóðahættu í ákveðnum hlíðum sem vita mót norðri, segir í snjóflóðasögu Veðurstofunnar.

Þar segir einnig að snjóflóðagarðarnir sem reistir voru eftir að snjóflóðið féll 1995 myndi fleyg eða „A“ ofan við byggðina. Tveir leiðigarðar séu tengdir saman efst og beini þeir snjóflóðum frá byggðinni, inn eftir neðan við Skollahvilft, og út eftir neðan við Innra-Bæjargil. Þvergarðinum á milli þeirra sé ætlað að stöðva flóðsnjó sem kunni að slæðast yfir leiðigarðana. „Þó garðarnir séu bestu snjóflóðavarnir sem sérfræðingar töldu völ á er aldrei hægt að vera alveg öruggur ef snjóflóð falla við allra verstu aðstæður,“ segir þar

Snjóflóðið sem féll á Flateyri í október 1995 kom úr Skollahvilft og er lengsta skráða flóðið. Þá létu 20 manns lífið. Ekki er þekkt að orðið hafi manntjón í öðru flóði úr Skollahvilft að því er kemur fram í snjóflóðasögunni. Þar segir að tveir menn hafi lent í flóði þar 1917-1919 en báðir sluppu ómeiddir. Í Jarðabók Árna Magnússonar og Páls Vídalíns er sagt að snjóflóð hafi oft tekið fé og menn út í sjó.

Mannskaði hefur ekki orðið svo þekkt sé í flóðum úr Innra-Bæjargili. Þó er sagt í Jarðabókinni um bæinn „Eyre“ að flóð hafi oft tekið menn og fé á haf út.