Til varnar frelsinu

Í byrjun mars tóku gildi mjög íþyngjandi heimsóknar- og í sumum tilfellum útivistarbönn á elliheimilum sem munu í það minnsta gilda fram yfir fyrstu helgina í maí. Um miðjan mars voru sett samkomubönn sem viku síðar voru hert og fólu m.a. í sér að ákveðnum fyrirtækjum var lokað. Ríkisstjórnin hefur kynnt kostnaðarsama aðgerðapakka sem með einhverjum hætti þarf að fjármagna.

Þessi fylgifórnarlömb veirunnar virðast oft gleymast í umræðunni um framhaldið nú þegar landsmenn með ótrúlegri elju og fórnfýsi hafa loksins náð tökum á Covid-19-farsóttinni; sem enn hefur ekki fengið viðunandi nafngift hjá þjóð sem þó gat gefið holdsveiki, stórubólu, svartadauða, sárasótt, lekanda, fuglaflensunni, svínaflensunni, spænsku veikinni, hundaæði, hettusótt, alnæmi, eyðni o.fl. sjúkdómum lýsandi og einkennandi nafn.

Það ástand sem elsta og besta kynslóðin hefur upplifað í tæplega tvo mánuði er auðvitað ekkert annað en stofufangelsi og það hreinlega má ekki horfa framhjá þeirri staðreynd þegar raddir um upprisu massatúrisma og opnun landamæra verða sífellt háværari. Þeir sem tala með slíkum hætti eru í raun að segja að frelsi túrista til þess að heimsækja Ísland sé mikilvægara en frelsi eldri og viðkvæmari kynslóða þjóðarinnar til þess að hitta ástvini og lifa eðlilegu lífi á þeim eina stað í veröldinni sem þeir geta kallað heimili. Jafnframt að landsmenn eigi að bera hinar þungu byrðar ef upp kemur smit að nýju. Mér var kennt sem krakki að þegar saklaus er dæmdur í fangelsi kallast slíkt dómsmorð.

Af einhverjum ástæðum virðast stjórnmálamenn uppfullir af miklum ótta við að taka umræðu um gildi landamæra sem er að einhverju leyti hjákátlegt því að á sama tíma var lítið hik þegar ákveðið var að loka elliheimilum og fyrirtækjum. Þegar hópur smitaðra kom til landsins í febrúarlok var Íslendingum einum gert að sæta sóttkví. Til þess að forðast umræðu um þau grundvallarmannréttindi sem felast í jafnræðisreglunni voru þær aðgerðir settar fram undir þeim undarlegu formerkjum að útlendingar smituðu síður en aðrir. Miður fræg austurrísk ölstofa hefði auðvitað átt að afsanna þá kenningu snarlega.

Fleiri höft og framtíðarfjötra ber að útskýra og er beint sérstaklega til þeirra sem segjast frjálslyndir.

Söguna um litlu gulu hænuna þekkja vonandi flestir. Margir hugsa til sögunnar og tengja við það erfiði sem fylgdi því að læra að lesa. Sagan kennir þó meira en lestur en hún lýsir grundvallarmuninum á dugnaði annars vegar og leti hins vegar. Það vissi litla gula hænan að ef leti húsdýranna yrði verðlaunuð myndu þau missa sjálfsbjargarhvötina og því fengu húsdýrin aðeins að horfa á hænuna og unga hennar njóta. Það er hægt að velta því fyrir sér með hvaða hætti dugnaður hænunnar myndi þróast ef hún fengi ekki að njóta uppskerunnar eða aðeins að litlum hluta. Í afstöðu til litlu gulu hænunnar má finna eðlismun á viðhorfi manna. Á meðan hinir frjálslyndu íhaldsmenn virða sjálfsákvörðunarrétt manna og þjóða gera hinir stjórnlyndu umrótsmenn kröfu um einhvers lags samfélagslega eða alþjóðlega úthlutun á uppskeru hinna duglegu. Í róttækasta stjórnlyndinu höfum við kommúnismann sem alls staðar hefur skilið eftir sig sviðna jörð. Kaloríulausa útgáfan af kommúnistanum er auðvitað jafnaðarmaðurinn líkt og spegilmyndin, hinn „frjálslyndi hægri krati“, sem þykist á hægri ásnum. Síamstvíburar þessir skauta með fögrum orðum á milli þess sem þeir sitt á hvað kalla sósíalisma eða líberalisma; ástands sem lýsir sér í allsherjar hentisemi enda vilja báðir auðvitað geta keypt sér flott föt, rafbíla og dýra kampavínið en samt á tyllidögum krafist andlitsfarða hinna góðu.

Það er stundum sagt að frelsi eins megi aldrei vera fjötur annars. Hin marglofaða unga kynslóð stjórnmálanna virðist hafa gleymt því að því sem einn fær frá þeim án þess að vinna fyrir verður einhver annar að vinna fyrir án þess að fá. Það er hægt að leiða að því líkur að óábyrg útgjöld hneppi samfélög í skattaánauð, ali á leti og eyðileggi hinn innri dugnað sem blundar í flestum. Hið opinbera skapar nefnilega ekki verðmæti og þótt það hafi áhrif á árferðið getur það ekki gefið neinum neitt sem það hefur ekki fyrst tekið frá einhverjum öðrum.

Hér í borginni virðast verktakar stýra för og mjög einföld verk kosta mjög háar upphæðir, sbr. breytingar á Grensásvegi og Hofsvallagötu yfir í kemst-varla-götur. Bragginn margumtalaði opinberaði nánast sjálftöku á almannafé. Sagan endalausa við holuviðgerðir og gatnagerðarfúsk eru önnur dæmi. Toppur ísjakans líklega.

Þótt ríkissjóður sé rekinn betur en borgarsjóður er ekki hægt annað en að gagnrýna fjárausturinn í kringum viðbrögðin við Covid-19 enda mun einhver þurfa að borga þau ósköp. Jóhann M. Kristjánsson, bóndi á Lágafelli í Miklaholtshreppi, orti vísu góða sem á við í þetta sinn.

Höfundur er lyfjafræðingur og sjálfstæðismaður.