Andrés Magnússon
andres@mbl.is
Það lætur nærri að fjórar af hverjum fimm áætluðum brottförum flugvéla Icelandair frá Keflavíkurflugvelli hafi fallið niður frá septemberbyrjun. Samkvæmt tölum á vef Isavia hafa 70 brottfarir verið á vegum Icelandair á þessum tíma, en hins vegar hefur 265 flugum verið aflýst, um 79% áætlaðra brottfara.
Þetta gerist þrátt fyrir að flugáætlun félagsins sé ekki svipur hjá sjón miðað við það sem áður gerðist. Ef horft er til miðgildis talna þessa tímabils hafa að jafnaði verið tvær brottfarir á dag á vegum Icelandair, en sjö brottförum verið aflýst. Á stöplariti hér til hliðar má sjá hvernig það hefur skipst á daga, en þar geta verið nokkrar sveiflur. Stundum aðeins ein brottför frá landinu á dag, en flestar hafa þær verið fimm talsins.
Sem fyrr segir eru þessar tölur sóttar á vef Isavia, en það gerði Torfi Frans Ólafsson, tölvuleikjahönnuður hjá Microsoft, sem ferðast mikið til og frá landinu og hefur skiljanlega áhuga á því hvort flogið verður eða ekki.
Það er þó ekki aðeins Icelandair, sem aflýsir flugi til og frá landinu. Á hinu stöplaritinu má sjá hvernig komum til landsins hefur verið háttað sama tíma og þar hefur líka töluverðu verið aflýst af flugferðum.
Þröskuldur við landamærin
Ekki þarf að hafa mörg orð um það hvað hertar sóttvarnaaðgerðir við komu til landsins hafa haft miklar afleiðingar á samgöngur til og frá landinu. Þær hafa eðli máls samkvæmt komið harðast niður á ferðaþjónustunni, án þess að nokkuð sé unnt að fullyrða um spurn erlendra ferðamanna eftir ferðalögum til Íslands, jafnvel þó svo enginn sóttvarnaþröskuldur væri við komuna til landsins. Ferðaþjónusta um allan heim er í lamasessi og lítill ferðahugur í fólki á dögum faraldursins.Þegar litið er á myndritið að ofan, sem sýnir nýgengi kórónuveirusmita á Íslandi á hverja hundrað þúsund íbúa, er erfitt að komast að þeirri niðurstöðu að hertar sóttvarnaaðgerðir við komu til landsins hafi haft afgerandi áhrif á útbreiðslu faraldursins hér á landi. Ómögulegt er hins vegar að segja fyrir um hver raunin hefði orðið ef ekki hefði verið gripið til þeirra ráðstafana, sem fyrst og fremst felast í tvöfaldri skimun. Vel má vera að þá hefði næsta smitbylgja komið fyrr og risið hraðar.
Hins vegar blasir við að núverandi smitbylgja reis fyrst og fremst fyrir innanlandssmit, þótt eitthvað hafi verið um smit frá fólki, sem var að koma utan úr heimi.
Að undanförnu hefur gætt nokkurrar gagnrýni á smitgátina við landamærin, aðallega frá ferðaþjónustu, en þar hefur verið kallað eftir skýrari viðmiðum um hvenær gripið sé til tiltekinna ráðstafana. Í ljósi stóraukins fjölda innanlandssmita að undanförnu er rætt um að þar kunni að þurfa að vera skýr viðmið einnig, bæði með tilliti til sóttvarna og efnahags.