Hjalti Geir Kristjánsson

Ég hef átt samleið með Hjalta Geir Kristjánssyni tengdaföður mínum í hartnær fjóra áratugi. Fljótlega eftir að ég kynntist tengdaforeldrum mínum tókst með okkur vinátta sem engan skugga hefur borið á. Hjalti Geir var mörgum kostum prýddur. Hann var víðsýnn og bjartsýnn, áræðinn og duglegur og hann bjó yfir hæfileikanum að hlusta á aðra og bera virðingu fyrir skoðunum annarra. Þótt starfsferill Hjalta Geirs hafi fyrst og fremst snúist um að stjórna fjölskyldufyrirtækinu Kristjáni Siggeirssyni hf. þá var hann listamaður og brautryðjandi þegar kom að hönnun húsgagna. Hann kom heim úr námi frá Zürich árið 1951 og fór nýjar og ótroðnar slóðir og markaði um leið djúp spor í sögu íslenskrar hönnunar. Enda var hann gerður að heiðursfélaga í Félagi húsgagna- og innanhússhönnuða árið 2019. Það má segja að hann hafi verið listamaður á öllum sviðum, hvort sem var við hönnun eða einfalda uppröðun húsgagna, allt var gert af einskærum áhuga og virðingu fyrir viðfangsefninu.

Hann fór utan til náms árið 1948, þá búinn að ljúka verzlunarprófi frá Verzlunarskóla Íslands og sveinsprófi í húsgagnasmíði frá Iðnskólanum. Leiðin lá til Zürich í Sviss þaðan sem hann lauk námi í hönnun húsgagna þremur árum síðar. Sviss átti sérstakan stað í hjarta hans alla tíð. Sjaldan leið honum jafn-vel og í Zürich og Bahnhofstrasse varð fljótt ein af uppáhaldsgötunum hans. Böndin urðu enn traustari og þéttari og þar eignaðist hann vini sem hann hélt órofa tryggð við. Það var því vel við hæfi þegar hann var gerður að ræðismanni Sviss á Íslandi og gegndi því í tíu ár og átti fast sæti í stjórn Félags íslenskra kjörræðismanna um árabil. Það var því mikil og gagnkvæm gleði þegar við Jóhanna Vigdís og Guðrún Edda dóttir okkar ákváðum að fara til Sviss, ég í handboltann og Jóhanna Vigdís í framhaldsnám, eins og Ragnhildur systir hennar áratug fyrr. Þar áttum við svo sannarlega margar gleðistundir.

Þá fann hann og byggði upp sælureit fjölskyldunnar í Laugarási í Biskupstungum þar sem við höfum deilt fjölmörgum skemmtilegum stundum, öllum ógleymanlegum. Í Laugarási byggði hann upp land og fjárfesti í samverustundum fjölskyldunnar. Við Hjalti Geir, ásamt Erlendi mági mínum og Jóni vini okkar, stunduðum hestamennsku saman árum saman og skoðuðum landið á hestbaki. Synir okkar Erlendar bættust síðan í þann hóp. Vinátta Hjalta Geirs tengdaföður míns hefur alltaf verið mér afar dýrmæt, ég er stoltur af því að vera tengdasonur hans og þakklátur fyrir allt sem við áttum saman. Börnunum mínum fjórum hefur hann verið einstakur afi, afi sem nú er sárt saknað þótt efst í huga okkar sé þakklæti.

Það velur sér enginn tengdaforeldra en ég hefði ekki fengið betri þótt ég hefði valið þá sjálfur.

Guð blessi minningu Hjalta Geirs Kristjánssonar.

Kær tengdafaðir minn, Hjalti Geir Kristjánsson, kvaddi á fögrum haustmorgni 13. október, 94 ára að aldri.

Hjalti Geir var stórhuga, áhrifamaður í íslensku viðskiptalífi og frumkvöðull á sviði íslenskrar hönnunar og húsgagnaframleiðslu. Hlutur hans í íslenskri hönnunarsögu er drjúgur og eftir standa verk hans þar sem saman fer fáguð og glæsileg hönnun og vönduð framleiðsla, enda eru stólarnir hans nú eftirsóttir af yngri kynslóðinni.

Það var stíll yfir Hjalta Geir, allt hans fas bar þess vitni að þar fór höfðingi. Hann klæddist vönduðum fötum, sokkarnir kannski rauðir og skórnir vel burstaðir. Hann var miðbæjarmaður, fólk laðaðist að honum á mannamótum eða bara á Laugaveginum þar sem hann hafði bækistöð. Einstaklega viðræðugóður, spurði frétta, hlustaði, gaf góð ráð, gaf af sér. Gat líka verið óþolinmóður, seinagangur var honum ekki að skapi, vildi koma hlutum í verk, ekki á morgun heldur helst í gær. Glaður og þakklátur þegar eitthvað kláraðist og alltaf tibúinn að hrósa.

Hjalti Geir var mikill fjölskyldumaður og gæfumaður í einkalífi. Fallegri hjón en þau Hjalta Geir og Sigríði Theódóru er vart að finna. Glæsilega heimilið á Bergstaðastrætinu er samkomustaður fjölskyldunnar en mikið munum við sakna samræðna um menn og málefni með þátttöku hans, hlusta á frásagnir frá fyrri tíð sem hann sagði á sinn hægláta og oft glettna hátt.

Hjalti Geir naut þess að taka á móti gestum helst mörgum, ef ekki var um að ræða afmæli eða önnur tímamót var bara fundið tilefni til þess að hóa saman fólki. Árós og Ármót í Biskupstungum er sælureitur. Hann að slá, sýsla í bílskúrnum, dytta að, því hann fór vel með, það þurfti ekki alltaf að kaupa nýtt, það mátti alveg lagfæra. Á meðan heilsan leyfði sinnti hann hestamennsku og fór í ferðir með strákunum í fjölskyldunni, síðar var hann ómissandi trússari í þessum ferðum. Í tilefni af 90 ára afmæli Hjalta Geirs var boðið til mikillar veislu í sveitinni þar sem fjöldi ættingja og vina fagnaði með afmælisbarninu í veðurblíðu. Þess er gott að minnast nú þegar takmarkanir eru á samkomuhaldi.

Heimsóknir Hjalta Geirs á vinnustofuna mína í Höfða voru gæðastundir þar sem við fórum yfir það sem ég var að fást við í myndlistinni. Hann fylgdist af áhuga með undirbúningi sýninga, hvatti mig áfram.

Hann naut þess að ferðast. Minnisstæðar eru ferðir með þeim Siggu og fjöskyldunni, ekki síst 80 ára afmælisferðin til Zürich, þar var hann á heimavelli. Ferð til Tenerife fyrir tæpu ári skilur eftir ljúfar minningar.

Hjalti Geir og Erlendur unnu náið saman, gagnkvæm vinátta og væntumþykja einkenndi samband þeirra. Synir okkar nutu góðmennsku afa síns, hann var þeim mikilvæg fyrirmynd. Litlu barnabörnin okkar spyrja nú um langafa Hjalta Geir sem situr ekki lengur í stólnum sínum á Bergstaðastrætinu.

Fjöskyldu minni var hann einstaklega góður og hlýr, sýndi áhuga og hvatti til dáða sama hver átti í hlut.

Ég kveð Hjalta Geir með söknuði og þakklæti. Blessuð sé minning hans.

Það er erfitt að öðlast djúpan skilning á tímanum, skrifaði Sigurður Pálsson. Í lífinu felst að fólk þroskast og eldist en þegar ástin er mikil er alltaf jafn sárt að missa. Sigurður vitnaði um leið í mikilvægi þess að þótt við eldumst og verðum gömul þurfum við ekki að vera gömul.

Afi var aldrei gamall. Hann hafði einstaka ástríðu fyrir lífinu, lifði því til hins ýtrasta og hugsaði aldrei um dauðann. Viðhorf hans til lífsins var til eftirbreytni fyrir alla. Hann kunni svo vel listina að lifa.

Hann var ekki hinn hefðbundni afi. Hann var líf okkar systra, helsta fyrirmynd og stuðningur. Hann var eins og pabbi okkar og sá besti í heiminum. Að eiga bakland eins og við áttum í honum gaf okkur kraft og styrk til að takast á við verkefni sem oft virtust óyfirstíganleg. Hvatning hans var ómetanleg. Stoltur fylgdi hann okkur á vit ævintýranna þegar við héldum til náms í útlöndum. Við vildum standa okkur og gera hann stoltan.

Eiginleikar hans voru óteljandi. Hann sá aldrei hindranir, aðeins lausnir. Hann var oft fastur fyrir og vissi hvað hann vildi. Hugsaði hlutina oft í minnstu smáatriðum sem gat bæði verið kostur en stundum erfitt fyrir þá sem hann var með. Það var aldrei í myndinni að segja við hann „bíddu aðeins, tölum um þetta á morgun“. Allt átti að gerast strax og helst í gær.

Hann var jákvæður, umhyggjusamur, hugrakkur, frumlegur og með skýra framtíðarsýn. Þetta eru aðeins brot af hans kostum sem við vonumst til að búa yfir.

„Góð hönnun verður alltaf gulls ígildi,“ sagði hann og treystum við auga hans og smiðshendi fyrir heimilum okkar. Afi var frumkvöðull þegar kom að hönnun og viðskiptum, og kenndi okkur margt – ef ekki allt – á því sviði. Hans sýn á fallega hönnun var ólík öllu öðru og upp í hugann kemur ávallt spurningin: „Hvernig myndi afi hafa það?“

Það er erfitt að sætta sig við að hann var ekki eilífur eftir allt saman. Hann er, var og verður bestur og við munum leggja okkur fram um að lifa lífinu að hans hætti.

Söknuðurinn er sár en eftir situr djúpt þakklæti fyrir lífið með honum og minningarnar ómetanlegu.

Afa voru gefin góð spil í lífinu og hann bar gæfu til þess að nýta þau vel. Hann hélt ungur til náms í erlendum stórborgum bæði í Evrópu og Ameríku. Þetta var skömmu eftir seinna stríð, þegar Evrópa var að rísa úr rústum, ný heimsmynd að mótast og bjartsýni réð ríkjum. Þessi tími hafði djúpstæð áhrif á afa. Hann var næmur á umhverfið og hélt tryggð við góða siði sem hann tileinkaði sér sem ungur maður á erlendri grundu, ekki síst í Sviss, en var þó alltaf framsýnn í hugsun. Hann var ætíð snyrtilega til fara, hafði auga fyrir vandaðri hönnun og var alltaf vel akandi eins og R-84 var til vitnis um. Hann var þó fastheldinn á það sem var virkaði vel og kunni ekki við bruðl.

En þótt afi hafi verið heimsborgari þá var hann líka íslenskur inn að beini. Hann stundaði sundlaugarnar, borðaði svið og rengi þegar færi gafst og kunni hvergi betur við sig enn „fyrir austan“ í Árósi þar sem þau amma byggðu svo góða umgjörð um fjölskylduna. Við eigum ótalmargar dýrmætar minningar með afa fyrir austan. Við hefilbekkinn með uppbrettar ermar, í kartöflugarðinum eða að sækja bleikju í netið niður við ánna. Í sveitinni tók afi einnig þátt í hestamennskunni með okkur og það er táknrænt að við bræður notuðum gamla fermingarhnakkinn hans afa langt fram eftir unglingsárum. Afi var mikilvægur hluti af árlegum sleppitúrum, en síðustu ár sinnti hann starfi trússara með miklum myndarbrag. Hann naut sín vel í þessum ferðum, tók hlutverkið alvarlega og beið ávallt með kaldar veigar á áfangastað.

Afi sýndi í verki að fjölskyldan er það sem skiptir mestu máli og samband hans og ömmu var sérstaklega fallegt og náið. Hann lagði einnig rækt við okkur barnabörnin, fylgdist með því sem við gerðum af áhuga og miðlaði af reynslu sinni til okkar. Hjá afa kom maður aldrei að tómum kofunum. Hann var húsgagnasmiður og arkitekt en var einnig iðnrekandi og var lengi áhrifamaður í stjórnum leiðandi fyrirtækja hér á landi. Hann bjó því yfir reynslu og djúpstæðri þekkingu á viðskipta- og atvinnulífi. Hann viðhélt þekkingu sinni alla tíð og mætti á ráðstefnur, fundi og fyrirlestra og byggði upp sambönd við yngra fólk. Hann hélt þó alla tíð tryggð við rætur sínar sem hönnuður og við fengum að kynnast þeirri hlið á afa enn betur síðustu árin. Þessi bakgrunnur afa gerði hann svo áhugaverðan og gaf honum eflaust annað sjónarhorn en aðrir í viðskiptalífinu höfðu.

Afi var athafnasamur og hann vildi að hlutirnir gerðust strax, helst í gær. Þetta hélt honum gangandi og því varð hann í raun aldrei gamall maður, nema rétt undir lokin. Vel yfir nírætt fór hann í ræktina og sund og sinnti nauðsynlegum störfum á skrifstofu sinni að Laugavegi 13 og var alltaf með mörg járn í eldinum. Þótt það sé erfitt að kveðja erum við bræður líka fullir þakklætis enda ekki sjálfgefið að hafa hann svo lengi með okkur. Hér eftir sem áður munum við spyrja, „hvað myndi afi gera?“ Og þannig lifir hann með okkur um ókomna tíð.

Það getur verið snúið að lýsa stóru persónunum í lífi sínu. Afi var ekki með hæstu mönnum þótt móðir hans hafi reyndar lýst honum sem slíkum en hann var þeim mun stærri í tilverunni.

Afi var 94 ára gamall en hugur hans var það ekki. Hann var unglegur í huga, fasi og klæðaburði. Snyrtimenni og alltaf smart. Hann hafði nútímalega sýn á hlutina og var framsýnni en við sem yngri vorum. Hann ferðaðist um heiminn alla tíð, fór í ræktina þrisvar sinnum í viku og mætti ásamt ömmu á alla helstu menningarviðburði. Það var fátt sem gaf aldur hans til kynna og ég veit að þar voru þau amma fyrirmynd margra. Það komu þó augnablik þar sem raunaldur hans skein í gegn. Það var t.d. í fyrra að við vorum fjölskyldan einu sinni sem oftar á B70 og margir að tala. Þá heyri ég út undan mér afa segja: „Hvað heitir hann aftur söngvari, sonur hans Bjarna?“ Ég fer að láta hugann reika um helstu vonarstjörnur í íslensku tónlistarlífi þegar ég heyri að Stebbi, maðurinn minn, segir „Raggi?“ Já, einmitt. Raggi Bjarna, sá var maðurinn.

Framtakssemi var einn af hans aðaleiginleikum og hálfkláruð verk voru ekki til í hans bókum. Ég held að ég uppljóstri engum leyndarmálum þegar ég segi að afi hafi alla tíð verið gegnheill sjálfstæðismaður. En kjörorð annars flokks eitt kosningaárið, „Árangur áfram, ekkert stopp“, eru þó ekki síður til þess fallin að lýsa honum. Hann beið ekki með neitt til morguns sem klára mátti í dag. Slíkt er auðvitað mikill kostur en gat verið hausverkur fyrir okkur hin, hans nánasta fólk. Þegar ég leitaði að minni fyrstu íbúð var afi iðulega með í för. Áður en ég vissi af var HGK, eins og við kölluðum hann stundum þegar hann var í framkvæmdagírnum, búinn að fara á skrifstofu borgarinnar, fá teikningar af húsnæðinu og rissa upp sínar tillögur að breytingum og uppstillingu. Áður en ég hafði ákveðið hvort ég ætlaði yfir höfuð að bjóða í eignina.

Afi var áhugasamur í lífinu. Fjölskyldu- og vinarækinn. Hann var velviljaður fólki, jákvæður og algjörlega fordómalaus. Hann var líka einn af máttarstólpunum í lífi Hjalta Geirs bróður míns sem í afa hafði einstakan vin og fyrirmynd.

Ömmur og afar eru iðulega stolt af afkvæmum sínum en í mínu tilviki var því líka öfugt farið. Ég er stolt af því að hafa átt afa eins og afa Hjalta Geir. Flottan og framsýnan heimsborgara, traustan og hlýjan. Afi er og verður alltaf í einu af burðarhlutverkunum í mínu lífi og fyrir það er ég óendanlega þakklát. Hann sýndi okkur í verki að lífið er núna og lifði því svo sannarlega lifandi til hinsta dags. Fátt vissi ég skemmtilegra en samveru með ömmu og afa. Við fjölskyldan eigum stútfullan minningafjársjóð sem ég veit að við munum sækja í alla tíð – og núna munum við ekki bíða með verkefni til morguns sem klára má í dag. Elsku afi. Takk fyrir allt sem þú varst og allt sem þú gafst. Það er erfitt að sleppa og því segi ég bara eins og þú hefðir líklega sagt og kímt út í annað „See you.“

Ég hitti Hjalta Geir fyrst á Champs Elysée í París, rétt hjá Sigurboganum. Sigríður og hann voru í brúðkaupsferðinni og mér þótti aðdáunarvert að hann skyldi taka í mál svona vinkvennafund, undir þeim kringumstæðum. Enda samþykkti ég strax þennan ráðahag, fyrir mitt leyti – og hann reyndist góður.

Frá fyrstu stund sást það langar leiðir hvern mann Hjalti Geir hafði að geyma. Hann var geðugur með afbrigðum og drengur góður. Samboðinn Sigríði bekkjarsystur minni og ævivinkonu.

Enn styrktust vinaböndin með nýjum kynslóðum. Jóhanna Vigdís, yngsta dóttir Hjalta Geirs og Sigríðar, passaði Ástríði dóttur mína og ég sótti hana oft á Bergstaðastræti. Sérstök skemmtun var fyrir mig að eiga löng samtöl um gömlu Reykjavík við Kristján Siggeirsson, föður Hjalta Geirs. Og sú hefð myndaðist að við Ástríður vorum gestir á Bergstaðastræti á gamlárskvöld og fögnuðum þar nýju ári.

Hjalti Geir var alla tíð mjög unglegur í fasi og til marks um það spurði ung stúlka, sem var til aðstoðar í góðri veilsu á síðasta stórafmæli, sem haldin var á höfðingjasetri þeirra hjóna austur í Tungum: Hvar er kallinn, sem á afmæli?

Hjalti Geir Kristjánsson var ekki aðeins einstakur vinur og fjölskyldumaður, hann lét einnig til sín taka í borgarlífinu og vann vel sinni þjóð. Blessuð sé hans fallega minning.

Fallinn er frá góður vinur og mikil fyrirmynd, Hjalti Geir Kristjánsson, húsgagnaarkitekt og fagurkeri. Mikil gjöf og gæfa sem það var fyrir unga hnátu að kynnast Siggu og Hjalta Geir og þeirra dásamlegu fjölskyldu. Ég er svo lánsöm að móðir mín og Sigga eru bestu vinkonur og því voru heimsóknir okkar mæðgna tíðar á þeirra undurfagra og heillandi heimili að Bergstaðastræti. Dóa eða Jóhanna Vigdís, yngsta dóttir þeirra, passaði mig þegar ég var lítil, og börn Siggu og Hjalta Geirs hafa ævinlega verið mér góð og kær. Við mæðgur höfum verið boðnar til þeirra öndvegishjóna á gamlársdag á hverju ári og notið þar matarveislu og dásamlegrar samveru þegar nýtt ár gengur í garð. Úr hefur orðið ævilöng vinátta sem ég er gríðarlega þakklát fyrir og mun varðveita og meta alla tíð.

Ég á erfitt með að skrifa um Hjalta Geir án þess að nefna Siggu og ég á erfitt með að nefna Siggu án þess að nefna Hjalta Geir eða börnin. Þau voru og eru svo samrýnd fjölskylda og Sigga og Hjalti Geir svo fallegt par, öll dásamlega gefandi, skemmtileg og góðar manneskjur. Ég gleymi því aldrei og hvað það gladdi þegar ég var nýskriðin úr förðunarnámi í kóngsins Köbenhavn og Erlendur sonur þeirra kom á ferðum sínum til Kaupmannahafnar, alltaf við hjá mér á Strikinu þar sem ég rak verslun. Svona lítil en þó stór atriði eru það sem einkenndi Hjalta Geir og eru aðalsmerki hans fallegu fjölskyldu.

Hjalti Geir var einstakur maður. Hann var klár, brosmildur, hlýr og skemmtilegur. Hann var einstaklega gestrisinn og tók ávallt á móti gestum með blik í auga og bros á vör. Hann var áhugasamur um það sem aðrir höfðu til málanna að leggja og sjálfur sagði hann skemmtilegar sögur og fræddi ungviðið um hönnun og önnur heimsins menningar- og dægurmál. Hann var stoltur af sínu fólki og það var dásamlega fallegt að sjá þau hjónin saman þegar barnabörnin og síðar barnabarnabörnin fylltu heimilið að Bergstaðastræti og nutu visku og hlýju þeirra hjóna.

Ég minnist Hjalta Geirs með væntumþykju, þakklæti og virðingu. Ég á eftir að sakna hans mikið og mun varðveita dásamlegar minningar sem eftir sitja, dýrmæta fróðleiksmola og visku sem frá honum streymdi.

Ég votta Siggu, börnunum og stórfjölskyldunni mína dýpstu samúð og þakka fyrir ómetanlega vináttu, gleði og góðvilja alla tíð.

Hjalti Geir, kær fjölskylduvinur okkar, er fallinn frá.

Hjalti Geir var mikill fjölskyldumaður og traustur vinur, sem gaf mikið af sér og sýndi mikla væntumþykju. Traustur vinskapur og tengsl okkar við Hjalta Geir og fjölskyldu í gegnum árin hafa verið okkur afar dýrmæt, sem átti sér upphaf í einstakri vináttu tveggja ungra drengja, Hjalta Geirs og föður míns, Ásbjörns, í upphafi skólagöngu þeirra í Miðbæjarskólanum, vinskap sem aldrei bar skugga á.

Hjalti Geir var sannur athafnamaður á sínum vettvangi og átti einstakan starfsferil þar sem hann naut verðskuldaðrar viðurkenningar. Hann var hugmyndaríkur í sinni sköpun og hönnunarvinnu, og nýtti hvert tækifæri til að miðla af víðtækri þekkingu og reynslu sinni í rekstri og stjórnun.

Á kveðjustund þökkum við traustan og langan vinskap og geymum margar einstakar minningar í gegnum árin. Elsku Sigga og fjölskylda, hugur okkar og hjörtu eru með ykkur. Ástkær minning Hjalta Geirs lifir með okkur öllum.

Stundum er sagt að gæfan knýi dyra aðeins einu sinni. Það má halda því fram að slíkt hafi gerst snemma hjá Hjalta Geir Kristjánssyni og enst honum ævina á enda. Slík gæfa er fremur sjaldgæf en heita má að Hjalti Geir hafi verið sá maður sem að mínu mati komst næst því, ef á annað borð slíkir menn hafa verið til, að vera vammlaus og óumdeildur. Ég kynntist Hjalta Geir og Siggu fyrst sem stráklingur í Laugarási en þá höfðu þau hjón keypt hús steinsnar frá húsi foreldra minna. Það kom fljótt í ljós að nýbúarnir létu nágranna sína miklu varða, vildu kynnast sveitungum sínum, láta gott af sér leiða og sýndu meðlíðan ef við erfiðleika var að etja. Hjalti Geir var fágaður heimsmaður, afslappaður fagurkeri sem hafði menntað sig sem húsgagnaarkitekt í þremur löndum. Hann var farsæll í viðskiptum enda vel til forystu fallinn og hamingjusamur í einkalífi. Það var nokkur opinberun fyrir undirritaðan að koma fyrst í heimsókn í Árós. Framandi hönnun, eftirtektarverð listaverk og allt skipulagt eins og uppdregið skákborð. Þar sá ég í fyrsta skipti stórt málverk eftir Þorvald Skúlason og það má segja það hafi kynt upp loga í brjósti mér sem ekki hefur skilið við mig síðan. Það var eitthvað svo merkilegt við formin og litina. Mjór er mikils vísir og ekki laust við að einmitt þetta listaverk hafi kynt enn frekar undir áhuga mínum á myndlist. Svona verk langaði mig að eignast einhvern tímann! Það viðurkennist nú að stundum rölti ég yfir, þegar enginn var heima, kíkti á glugga til að sjá þetta listaverk sem mér fannst vera einstakt og kannski lærði ég einmitt þarna að upplifa og móttaka listina og alla þá leyndardóma sem henni fylgja. Hjalti Geir var yfirlætislaus maður, orðvar og fremur hæglátur en gat svo sannarlega hleypt gamaninu á skeið. Hann hafði eldlegan áhuga fyrir viðfangsefnum dagsins í dag og líka á morgun. Var eins og listamaður, næmur á umhverfi sitt, læs á lífið, mannlífsflóruna og foldaskart. Sjálfur bjó ég seinna 20 ár í Bandaríkjunum og aldrei slitnaði þráður. Iðulega fór ég í heimsókn til þeirra hjóna þegar ég var á heimaslóð. Hann vildi fylgjast með, forvitnast um hvað væri að gerast í vesturheimi og ekki síður um læknavísindin. Stundum bauð hann mér á Rótarýfundi og það var augljóst að hann lét sér mál manns varða og vildi kynna mig fyrir vinum sínum. Ekki var það forgefins því sjálfur hef ég verið talinn forvitinn og löngum stundum gat ég setið með honum og hans yndislegu fjölskyldu og skipti sjaldnast máli hvar borið var niður. Hver dagur á þar sína sögu en sagan þarf marga daga. Allt þetta fólk var mannbætandi í allri sinni fegurð. Ég hitti Hjalta Geir síðast rétt um mánuði fyrir andlátið. Það var í fyrsta sinn sem ég sá hann þreyttan og við vissum báðir að þetta var kveðjustund. Ég vil þakka hliðhollum örlögum að hafa kynnst þessum mæta manni. Jafnframt ber að þakka fjölskyldunni allri fyrir áratuga vinskap og velvilja í okkar garð og aldrei borið skugga á. Til góðra vina liggja gagnvegir. Guð blessi minningu Hjalta Geirs Kristjánssonar.

Farsæld er náðargjöf sem fólki er gefin í misjöfnum skömmtum eins og flest annað í lífinu – og veldur þar hver á heldur. Um fáa veit ég sem fóru betur með þessa skikkan skaparans en Hjalta Geir. Þar réð án efa mestu að hann kaus sér hlutskipti jafningjans í samskiptum við aðra og uppskar fyrir vikið virðingu og væntumþykju.

Vinátta Hjalta Geirs við mitt fólk spannar fulla sjö áratugi. Sú langa samleið er vörðuð því veglyndi sem einkenndi hann öðru fremur og við fengum að njóta sem vorum svo heppin að eiga hann að vini. Hann sýndi einlægan áhuga á öllu því sem maður tók sér fyrir hendur á mismunandi þroskaskeiðum ævinnar, umhyggjusamur og hvetjandi í senn – og notalega forvitinn. Einstök virðing hans og Siggu fyrir höfundarverki föður míns sem rammaði inn daglegt líf fjölskyldu þeirra nánast alla þeirra búskapartíð var af sama meiði og verður seint fullþökkuð.

Á fjölbreyttri starfsævi var Hjalti Geir um langt skeið forystumaður og snjall málsvari ungrar starfsgreinar á Íslandi. Á þeim vettvangi markaði hann varanleg spor í íslenska hönnunarsögu eins og best kom í ljós þegar efnt var til sýningar á hans eigin verkum fyrir nokkrum árum. Þar birtist nýrri kynslóð framsækinn hönnuður sem nálgast hafði viðfangsefni sín af kunnáttu og smekkvísi. Samvinna okkar af því tilefni var lærdómsrík en umfram allt skemmtileg; hann gaf mér fullt frelsi til að móta sýninguna en var fylginn sér og benti á það sem honum fannst mikils vert að kæmist til skila - af mildilegri ýtni.

Þó svo Hjalti Geir næði háum aldri varð hann aldrei gamall. Hann átti vissulega vel heima þar sem sæmdar og formfestu var krafist, en tók sér léttilega stöðu í miðjum hópi unga fólksins þegar því var að skipta; aufúsugestur og allra manna glaðastur.

Allir vissu hvað Sigga var Hjalta Geir og þau hvort öðru. Hugurinn hvarflar nú til hennar og fólksins hennar – og allra þeirra góðu stunda sem við vorum svo lánsöm að njóta í návist þeirra.

Einn besti vinur minn í meira en sjötíu ár er látinn.

Ég var svo lánsamur að vera samferðamaður hans í lífinu og að aldrei bar skugga á vináttu okkar og samheldni á þeirri vegferð.

Við störfuðum mikið saman að hinum ýmsu málum sem varða land og þjóð og held ég að óhætt sé að segja að áhrif okkar á þróun íslensks iðnaðar hafi orðið þjóðinni til heilla.

Hjalti Geir var fagurkeri fram í fingurgóma eins og sjá má af þeim munum sem hann hannaði og af sveitasetri þeirra Siggu í Biskupstungum þar sem ríkir fegurðin ein.

Við Hjalti Geir unnum náið saman í stjórn kjörræðismanna í áratugi þar sem námvæmni hans og samviskusemi komu vel í ljós.

Kjörræðismenn Norðurlanda skiptast á að halda árlega fundi til að efla samvinnu sína. Eftir einn slíkan fund, sem haldinn var í Helsinki, notuðum við tækifærið og skruppum til St. Pétursborgar ásamt Siggu og Steffí og áttum þar ógleymanlega daga saman.

Bekkurinn minn úr MR hefur haldið hópinn með mánaðarlegum fundum í marga áratugi og mætti Hjalti Geir alltaf sem fylgisveinn Siggu og var löngu orðinn einn af hópnum.

Við Steffí hugsum til þín, elsku Sigga, og fjölskyldu ykkar Hjalta Geirs og biðjum algóðan Guð um að styrkja ykkur í sorg ykkar.

Blessuð sé minning góðs drengs.

Leiðir okkar Hjalta Geirs lágu saman þegar Verslunarráð Íslands réð mig til starfa. Hann var traustur og áhrifamikill stjórnarmaður, alltaf jafn fágaður með sína vingjarnlegu framkomu. Litið var á Hjalta Geir sem fulltrúa íslensks iðnaðar, sem hann vissulega var, en hann vildi efla íslenskt atvinnulíf af öllu tagi enda var hann ekki eingöngu hönnuður og framleiðandi heldur ekki síður kaupmaður, innflytjandi og fjárfestir.

Það mátti treysta því að viðhorf Hjalta Geirs mótuðust ekki af þröngum sérhagsmunum eða kreddum. Hann þekkti þarfir viðskiptalífsins af eigin raun sem og skaðsemi boða og banna skömmtunaráranna enda studdi hann og beitti sér fyrir að innflutningur iðnvöru yrði gefinn frjáls og að atvinnulífið lagaði sig að frjálsum viðskiptaháttum í samstarfi við nálægar Evrópuþjóðir.

Á fyrsta fundi höfundar þessarar greinar með stjórn Verslunarráðsins var fundarefnið það að ræða áhrif þess að Seðlabankinn hafði fellt gengið, verðlagsstjórn sent frá sér lækkun hámarksálagningar og ríkisstjórnin ákveðið að millifæra fé frá fiskvinnslu til fiskveiða o.s.frv. Lán var þá lítt hægt að fá í bönkum enda raunvextir neikvæðir og erlendur gjaldeyrir skammtaður. Þegar Hjalti Geir lauk formennsku sinni hjá ráðinu var allt gjörbreytt. Viðskiptalífið var að mestu laust úr höftunum og stjórnvöld höfðu tekið ákvörðun um að ganga þann veg frjálsra viðskipta sem nálægar Evrópuþjóðir fóru. Hjalti Geir var einn þeirra manna sem vörðuðu þá leið.

Mannkostir Hjalta Geirs voru miklir. Hann var afar stefnufastur og ótrúlega úthaldsgóður þegar á móti blés vissi sem var að vindar blása ekki alltaf úr sömu átt. Undirritaður minnist hans þó fyrst og fremst sem vinar sem aldrei brást. Hann var vinur vina sinna og sá hópur er stór sem vill eiga sæti í þeim hópi.

Skemmtilegustu samverustundir okkar voru þegar við ásamt konum okkar tókum þátt í ráðstefnu Alþjóða Verslunarráðsins sem haldin var í Disney-garðinum í Flórída. Við vorum þá að skoða hvort ástæða væri til að taka þátt í alþjóðastarfi ráðsins. Hjalti Geir nýtekinn við formennsku af Gísla V. Einarssyni og undirritaður búinn að láta vita um þá ákvörðun sína að leita að starfi á öðrum vettvangi. Verslunarráð Bandaríkjanna héldu ráðstefnuna og gerðu það með slíkum glæsibrag að það gleymist aldrei. Ráðstefnan fékk Disney-garðinn til afnota fyrir sig og sem dæmi um skipulagið má nefna að þegar forseti Bandaríkjanna ávarpaði hópinn þar sem hann stóð fyrir framan ævintýrahöllina fór að rigna í miðri ræðu. Það leið ekki ein mínúta frá því rigningin hófst þar til allir viðstaddir voru komnir með uppspennta regnhlíf í höndina. Ég man ekkert hvað forsetinn sagði en regnhlífunum mundum við Hjalti Geir báðir eftir þegar við hittumst fyrir skömmu.

Við Inga Rósa sendum eiginkonu og börnum Hjalta Geirs okkar innilegustu samúðarkveðju og við finnum fyrir djúpum söknuði þegar við minnumst okkar góða vinar um leið og við gleðjumst yfir að hann fékk að eiga langt og gleðiríkt líf þar sem fjölskyldan skipti meginmáli.

Hjalti Geir og mamma, Núra, voru bara tvö systkinin og samgangurinn var því mikill milli fjölskyldnanna. Fyrst á Laugavegi 13 þar sem búið var á sitt hvorri hæðinni og börnin fæddust nánast á sitt hvoru árinu. Amma og afi á Hverfisgötunni, handan við hornið. Fyrstu árin áttu fjölskyldurnar m.a.s. saman bíl, sem skipt var á vikulega. Þótt við munum eðlilega ekki eftir þessu öllu sjálfar hafa sögurnar oft verið sagðar og verða því ljóslifandi. Það var gott samband milli systkinanna og samheldnin var mikil.

Gagnvart okkur systrum var oft einhver glettni og spaug í gangi. Það var skemmtilegt að svara þegar hann hringdi í mömmu. Snúrusíminn í holinu og á línunni var Hjalti Geir – annaðhvort sagði hann eitthvað sniðugt sem fékk mann alltaf til að hlæja eða þóttist vera einhver annar, stríðinn og glettinn, þetta fannst manni skemmtilegt.

Stundum kom Hjalti Geir í heimsókn á Laugarásveginn – kvöldbíltúr til systur sinnar. Þá var mamma að spá í að breyta einhverju og auðvitað var leitað til smekkmannsins enda heyrðist mamma oft segja „svo smekklegur hann Hjalti Geir“. Ógleymanlegar eru auðvitað allar fjölskylduveislurnar, afmælin og hefðbundnu jólaboðin sem haldin voru í fjölskyldunum á sama degi í yfir 50 ár; á annan í jólum okkar megin og á þrettándanum hjá Siggu og Hjalta Geir. Slíkar veislur eru dýrmætar í minningarbankann.

Farið var í margar skemmtilegar ferðir hér innanlands sem gaman er að minnast á þessum tímamótum. Útilegur – norður og vestur – í alls konar veðri þar sem tjöld jafnvel fuku, pabbi og Hjalti Geir að græja og gera. En einnig í sól og blíðu, hlustað á útvarp til að heyra lendingu fyrsta mannsins á tunglinu, grjót í framrúðu á malarvegi og Hjalti Geir með hraði á eftir ökumanninum til að láta vita. Svo var grillað og hlegið í sveitakyrrðinni eða Hjalti Geir að opna saxbauta í dós. Landmannalaugar – gat á bensíntankinn og Hjalti Geir stakk upp á rúgbrauði til viðgerðar. Ferðir í Þórsmörk með starfsfólki K.S. Alltaf gaman.

Hann var afar duglegur að búa til hefðir í fjölskyldunni. Í mörg ár bauð hann í haustréttir á Skeiðum og rausnarlegar veitingar á eftir í sælureit hans og Siggu að Laugarási í Biskupstungum. Einnig er minnisstætt glæsilegt 90 ára afmæli hans sem hann hélt þar í blíðskaparveðri.

Hjalti Geir var úrræðagóður og mjög útsjónarsamur. Hann var heilsuhraustur alla tíð og með húmorinn á sínum stað. Við yljum okkur við þessar æskuminningar með frænda okkar.

Með Hjalta Geir Kristjánssyni er genginn einhver minn kærasti frændi. Ég var svo lánsamur að eiga hann Hjalta Geir að frænda, en hann var maðurinn hennar Siggu, elskulegrar móðursystur minnar. Á enskri tungu er talað um þá sem eru manni mægðir sem skyldmenni, en einnig er áhugavert að velta fyrir sér orðsifjum þegar orðið „frændi“ ber á góma. Það er náskylt orðinu „friend“ á ensku. Hjalti Geir var nefnilega bæði vinur minn og frændi og fyrir það verð ég alltaf þakklátur.

Fáa hef ég þekkt jafn vandaða til orðs og æðis. Fáir hafa verið gæddir jafn næmu auga fyrir hinu listræna og fágaða og Hjalti Geir. Hann var brautryðjandi í hönnun á Íslandi og sköpunarverk hans geymir sannkallaðar gersemar, sem margar hverjar má berja augum á Hönnunarsafni Íslands. Eftir hann liggur sígild og ódauðleg hönnun. Seint verður metið til fulls það sjálfstraust og stolt sem skapandi frumkvöðlar á borð við Hjalta Geir Kristjánsson blésu ungri þjóð í brjóst upp úr miðri síðustu öld.

Þegar ég hugsa um Hjalta Geir hugsa ég til traustrar vináttu, hollrar handleiðslu og einhvers hlýjasta og glettnasta augnaráðs sem ég hef nokkru sinni augum litið. Minningar um útilegur á hálendinu, þegar fjölskyldurnar fóru saman í tjaldtúra og veiðiferðir. Og Land Roverinn – sætin aftur í snúa ekki fram heldur til hliðar! Það kallar fram bílveiki hjá sjö ára gutta þó að eldri frændurnir finni ekki fyrir neinu slíku. Sá sjö ára fær að fara fram í og sitja í miðjusætinu á milli Siggu og Hjalta Geirs. Ekki leiddist mér það. Ljúfar minningar úr Veiðivatnatúr sem pabbi og Hjalti Geir tóku strákana sína í um svipað leyti.

Sigga og Hjalti Geir voru kærir gestir á heimili okkar hjóna beggja vegna Atlantshafs og hér heima. Yndislegt var ávallt að heimsækja Siggu og Hjalta Geir, bæði á Bergstaðastrætinu og í Laugarási í Biskupstungum. Minningarnar ylja.

Aldrei hefur verið talað um Siggu eða Hjalta Geir í okkar fjölskyldu – það er alltaf „Sigga og Hjalti Geir“, enda einstaklega samhent og yndisleg hjón. Nú er löngu lífi lokið. Lífi sem vel var lifað og af jákvæðum krafti. Við þökkum fyrir að hafa fengið að kynnast Hjalta Geir, um leið og við syrgjum góðan frænda og vin.