Erla Fanney Sigurbergsdóttir

Í dag kveðjum við Erlu Sigurbergsdóttur hinstu kveðju. Hún var sterkur persónuleiki, lét sér fátt fyrir brjósti brenna, ósérhlífinn vinnuþjarkur og unnandi lista. Hún bar virðingu fyrir skoðunum annarra, hvetjandi, umburðarlynd, ráðholl og hafði sterkar skoðanir. Vakin og sofin yfir sínum nánustu.

Það var gæfa mín í lífinu að kynnast hennar mannkostum, snemma á lífsleiðinni. Ein af mínum sterku fyrirmyndum. Hún var eiginkona föður míns og það mun hafa verið laust eftir miðja síðustu öld að fundum bar saman. Þá kom hún ásamt föður mínum í sína fyrstu heimsókn til tengdaforeldra sinna fyrir norðan. Hún einkar barngóð og fylgdi henni mikil gleði. Þessi fallega kona heillaði mig frá fyrsta degi og með okkur tókst vinátta sem aldrei bar skugga á.

Samvistir í bernsku voru tengdar árlegri dvöl á æskuslóðum föður míns á Geiteyjarströnd í Mývatnssveit. Þangað söfnuðust föðursystkinin og fjölskyldur á sumrin. Bræðurnir stunduðu silungsveiði af miklu kappi, en Erla hafði ofan af fyrir okkur Oddnýju og sýndi okkur markverða staði. Á þeim tíma var dvalið í tjöldum, en síðar byggður heilsársbústaður á jörðinni.

Þegar ég svo átti þess kost að heimsækja þau í Keflavík, kynntist ég systrum Erlu og fjölskyldum. Þau eru einstaklega glaðvær og skemmtileg, mikið og hratt talað um hin margvíslegu málefni. Börn þeirra á svipuðum aldri og leið ekki á löngu áður en mér fannst ég tilheyra stórfjölskyldunni.

Um áratuga skeið ráku þau hjónin Skóbúð Keflavíkur. Sá Erla um daglegan rekstur og innkaup. Erla kom víðar við. Hún var afar listræn og teikningar hennar vöktu athygli frá unga aldri. Þessu hugðarefni sinnti hún á sama tíma og annasömum atvinnurekstri og heimili. Var hún svo lánsöm að fá tækifæri til að sækja einkatíma hjá Sverri Haraldssyni listmálara og einnig námskeið erlendis. Erla hélt nokkrar myndlistarsýningar og eftir hana liggur fjöldi málverka. Myndefni sótt í íslenska náttúru og mörg úr Mývatnssveit af mögnuðum hraunmyndum. Þá lagði hún fyrir sig leir- og glerlist og prýða mörg verk hennar heimili ættingja og vina og að auki kenndi hún leirkeragerð um nokkurt skeið.

Heimili þeirra hjóna var einkar smekklegt, enda Erla hinn mesti fagurkeri, prýtt fjölda listaverka eftir hana sjálfa og fleiri listamenn. Þá ræktaði hún fagran garð með litskrúðugum blómum og trjám og er mikil prýði að. Þess nutu ekki síst gestkomandi sem böðuðu sig í sundlauginni utandyra. Á þetta heimili var gott að koma, enda bjó Erla yfir þeim hæfileika að láta öllum líða vel í návist sinni. Hún virtist hafa endalausan tíma og einlægan áhuga á því sem viðkomandi tók sér fyrir hendur. Viðbrögð hennar og hrifning svo innilega jákvæð og uppörvandi. Fylgdist vel með börnum mínum og var þeim ávallt innan handar. Vegna fjarlægrar búsetu árum saman urðu símtölin mörg en að sama skapi afar gefandi.

Ég kveð stjúpu mína með söknuði og þakka henni fyrir umhyggju og ástúð á garð fjölskyldunnar.

Þegar ég var barn vissi ég að ég væri ótrúlega heppin. Það var vegna þess að ég átti ekki bara tvær ömmur, heldur heilar þrjár. Þessi þriðja, aukaamma, var hún Erla mín.

Alltaf beið hún manns í stiganum á Hringbrautinni með útbreiddan faðminn og fallega brosið sitt þegar leið lá í Keflavík, inn í huggulegasta listagallerí sem ég hef komið í. Sem barn var ég algerlega uppnumin af hæfileikum hennar á listasviðinu, hún virtist geta og kunna allt, sama hver efniviðurinn var. Samt var hún svo hógvær og fölskvalaus.

Þegar ég sjálf fór að teikna og mála af einhverri alvöru var hún uppfull af ráðleggingum og kenndi mér svo margt sem ég bý enn að í dag. Hún hafði svo gott lag á að útskýra hlutina á einfaldan hátt, var hreinskilin og laus við alla tilgerð.

Hún var flippaða amman sem málaði eldhúsið sitt bleikt, bakaði pönnukökur með þremur pönnum og var alger skvísa fram á gamalsaldur. Hún var afskaplega fyndin í tilsvörum og áttum við ófáar stundirnar sem við sátum og kjöftuðum fram á nótt. Það var yndislegt að eiga afdrep hjá henni, ávallt jafn velkomin.

Já, þvílík heppni að hún Erla giftist afa mínum, að fá að kynnast henni og eiga hana að eins lengi og ég gerði. Það er afskaplega erfitt að kveðja en ég er svo þakklát fyrir

minningarnar og þá endalausu hlýju sem ég upplifði í kringum hana.

Það eru að sumu leyti forréttindi að fá að ganga vegferð lífsins í marga áratugi með góðu fólki sem tengist manni strax í æsku. Fólki sem var til staðar og hafði mótandi áhrif á fyrstu árum ævinnar. Fólki sem verður óaðskiljanlegur hluti af lífinu, frá barnæsku til efri ára. Þannig samferðamaður var hún Erla móðursystir mín.

Milli þeirra systra Ernu móður minnar og Erlu er aðeins rúmlega eitt ár. Árið 1942 þegar þær voru sjö og átta ára lést móðir þeirra. Frá og með þeim tíma þurftu þær að stóla hvor á aðra með meiri þunga en gengur og gerist. Bæði þegar þær voru stúlkur og síðar sem ungar mæður með börn á svipuðum aldri. Stundum höfum við krakkarnir gantast með að þess vegna hafi þær þróað með sér samband sem er nánara en milli tvíbura. Alla ævi höfðu þær ríka þörf til að vera í nánu sambandi, helst daglega, varðandi allt milli himins og jarðar. Og skipti þá litlu hvort þær bjuggu í sama bæ eða sín í hvorri heimsálfunni. Þessi harmur þeirra í æsku varð þannig okkar gæfa þar sem við fengum eiginlega tvær skemmtilegar mæður.

Það er varla hægt að ræða um Erlu frænku mína án þess að nefna að hún var einstaklega falleg kona. Þetta fór ekki fram hjá neinum sem hitti hana. Alltaf mjög vel tilhöfð og alveg sama hvernig hún var klædd, allt fór henni vel. Það sem einkenndi hana sem persónu öðru fremur var nánast ófrávíkjanlegt trygglyndi. En eins og systur hennar allar var hún þó alls ekki laus við að hafa stundum hvassar skoðanir.

Á sinni starfsævi var hún dugmikil verslunarkona og rak um árabil skóbúð í Keflavík ásamt Jóni Þorsteinssyni eiginmanni sínum og fetaði þannig í fótspor Sigurbergs föður síns sem var skósmiður. En auk þess að vinna við verslunarstjórn fór hún gjarnan í innkaupaferðir til útlanda þar sem hún valdi skó í búðina af smekkvísi og þekkingu á samtímastraumum í tísku.

Áhugamál og ástríða Erlu var málaralist enda komu listrænir hæfileikar snemma í ljós. Það var skemmtilegt að fylgjast með þroska hennar sem listmálara eftir að hún fór í læri hjá Sverri Haraldssyni. Það voru eins konar tímamót sem leystu listsköpun hennar úr læðingi. Upp frá því varð til hennar sérstaki stíll og áhugi á að útfæra íslenskt landslag og skálda í hraunmyndanir í myndverkum sínum. Ekki er ólíklegt að málverkið hafi verið farvegur til að vinna sig út úr áfalli sem hún varð fyrir sem ung móðir og finna nýjan flöt á lífinu.

Þegar Erla var rúmlega þrítug féll dimmur skuggi á líf hennar og okkar allra þegar Birgir Steinn sonur hennar lést af slysförum rétt rúmlega fjögurra ára. Barnsmissirinn hafði eðlilega þung áhrif á Erlu og okkur öll en fráfallið var sjaldan rætt upphátt í áratugi. Þannig var tíðarandinn. Það var ekki fyrr en fyrir nokkrum árum að ég ræddi um Birgi Stein í fyrsta skipti við Erlu. Það var bjart og nærandi samtal um fjörkálfinn og gleðigjafann frænda minn sem var fjórum árum yngri en ég.

Erla eignaðist þrjú börn til viðbótar, frændsystkin mín Oddnýju, Bryndísi og Brynjar. Ykkur og öllum ykkar aðstandendum sendum við Gunna samúðarkveðjur.