Höfundur Minningar og setningar streyma fram þegar ég sest niður með blað og penna eða við tölvuna, segir Helga R. Einarsdóttir um ævibók sína. Kynni af góðu fólki í nærumhverfi hennar á Suðurlandi eru meginstef sögu hennar.
Bók Lipur texti og skemmtilegar myndir á tæplega 200 blaðsíðum.
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Viðtal Sigurður Bogi Sævarsson sbs@mbl.is „Í störfum mínum um dagana hef ég kynnst miklum fjölda fólks; flestu góðu, velviljuðu og skemmtilegu. Slíkt er dýrmætt og hefur verið gæfa mín í lífinu,“ segir Helga R. Einarsdóttir á Selfossi.

Viðtal

Sigurður Bogi Sævarsson

sbs@mbl.is

„Í störfum mínum um dagana hef ég kynnst miklum fjölda fólks; flestu góðu, velviljuðu og skemmtilegu. Slíkt er dýrmætt og hefur verið gæfa mín í lífinu,“ segir Helga R. Einarsdóttir á Selfossi. „Ég hef líka reynt eins og aðstæður hafa leyft að missa ekki tengslin við fólk sem mér fellur við. Þetta er kannski hluti af því að hafa áhuga á samfélaginu og vilja lifa og hrærast í atburðum hins daglega lífs.“

Jólagjöf Helgu til fjölskyldu og vina var hennar eigin ævisaga. Bókin heitir Með björtum augum – frá upphafi til eftirlauna . Þetta eru frásagnir Helgu því sem á dagana hefur drifið í 70 ár. Aðdragandinn að útgáfu bókarinnar var langur. Helga segist alla ævi hafa fundið ánægju í því að skrifa eða punkta hjá sér sitthvað sem á dagana hefur drifið. Margt hafi fallið til og sagnabankinn stækkað með árunum. Margt sé aðeins í handritum og á minnisblöðum. Þá hefur Helga oft skrifað lesendabréf eða pistla sem birst hafa í héraðsblöðum á Suðurlandi og annars staðar eftir atvikum.

Samstarfsverkefni mæðgina

„Fyrir nokkrum misserum fór ég að blaða í þessum pappírum með Guðmundi Karli, syni mínum, sem hefur starfað við blaðamennsku og útgáfu í mörg ár. Við fundum fljótt í þessu heildstæðan þráð sem reyndar þurfti að spinna betur og bæta ýmsu við. Slíkt var líka gert og úr því varð handrit að bók, sem Guðmundur setti upp og bjó til prentunar,“ segir Helga. „Þetta var samstarfsverkefni okkar mæðginanna og við sögðum engum frá, utan hvað maðurinn minn vissi af þessu. Daginn fyrir Þorláksmessu kom bókin úr prentsmiðju og var sett í pakka til ættingja og vina. Þetta var óvænt jólagjöf, og viðbrögðin frá því fólki og öðrum sem lesið hafa eru bæði skemmtileg og góð.“

Helga R. Einarsdóttir er fædd á Engi í Grafarholti, sem þá var í Mosfellssveit, í mars 1944. Foreldrar hennar, Einar Hallgríms og Sigurbjörg Hreiðarsdóttir, höfðu kynnst austur í Hrunamannahreppi og ákveðið að skapa sína framtíð þar. „Móðir mín fór að Engi til að fæða mig en svo var farið með mig austur í appelsínukassa þegar komið var fram í maí á þessu blessaða lýðsveldisári. Þar stofnuðu þau garðyrkjubýlið Garð og þar ólst ég upp,“ segir Helga sem í bókinni greinir frá lífinu í sveitinni, staðháttum þar og örnefnum.

Meira en kók og pylsur

„Ég átti skemmtilega æsku og var strax forvitin um allt í umhverfi mínu. Það hefur fylgt mér alla tíð,“ segir Helga sem er elst fjögurra systkina. Hún gekk í barnaskólann á Flúðum, fór síðar í Héraðsskólann í Skógum undir Eyjafjöllum og var tæplega tvítug í eitt ár í lýðháskóla í Noregi. – Um tvítugt tóku þau svo saman, Helga og Sigurdór Karlsson trésmiður, og byrjuðu að búa, byggja hús og eignast börn, sem urðu þrjú talsins.

„Þetta kom eitt af öðru og mér finnst þegar ég lít til baka hafa upplifað ævintýri á hverjum degi,“ segir Helga sem – að ýmsum störfum um skemmri tíma frátöldum – byrjaði árið 1972 að vinna í söluskálanum Fossnesti á Selfossi. „Fyrstu árin voru þetta ígrip, en föst vinna alveg frá því um 1980 eða frá því krakkarnir komust á legg. Að vinna í sjoppunni var óskaplega skemmtilegt, þótt oft væri annríki og vinnudagarnir langir. Þarna stoppuðu rútur með ferðamenn, sveitafólkið renndi við og eins bæjarbúar á Selfossi. Hundruð fólks á hverjum einasta degi og í þessu starfi kynntist ég ótölulegum fjölda fólks af öllu Suðurlandi og víða frá. Margt af því urðu vinir mínir. Starfið var svo miklu meira en bara að selja kók og pylsur. Ég vann í Fossnesti alveg til ársins 1996 og telst svo til að á mínum 24 árum þarna hafi ég starfað með um 200 manns, kannski fleirum.“

Rithöfundur er stór titill

Helga kom til starfa í Sólvallaskóla á Selfossi árið 1996 og var þar út starfsævina. Í bókinni segist henni svo frá að sér hafi fljótt lærst að komast af við krakkana og eignast vináttu þeirra. Gauragangur í unglingsstrákum hafi sjaldnast haft mikla dýpt og oft verið afleiðing vanmetakenndar. Flestum hafi verið auðvelt að ná niður á jörðina.

„Skólaárin voru skemmtileg,“ segir Helga sem í bókinni greinir líka frá bæjarbragnum á Selfossi, skondnum atvikum, ferðalögum og fyrirbærum. Margt sé til dæmis minnisstætt frá sumarblómasölunni, sem Helga hafði með höndum í mörg ár, hvar hún seldi ræktun frá býli foreldra sinna í Garði. Einnig starfi sínu viðhangandi Karlakór Selfoss, sem Sigurdór eiginmaður hennar hefur starfað með frá stofnun árið 1965.

„Já, ég á margt til skrifað sem er óbirt og ég er ekki hætt. Hver veit nema meira komi út í fyllingu tímans. Minningar og setningar streyma fram þegar ég sest niður með blað og penna eða við tölvuna. Eins og ég segi frá í bókinni hef ég jafnan verið sátt við þau verkefni sem ég hef tekið mér fyrir hendur; svo sem afgreiðslustörf, blómasölu eða að vinna í grunnskóla. Að fara svo að skrifa bók komin á efri ár er svo líka alveg stórgott. Ég segist vera ritari lífs míns en rithöfundur er kannski of stór titill,“ segir Helga R. Einarsdóttir að síðustu.