Kristinn Jónsson

Kallið er komið.

Í dag kveðjum við tengdaföður minn, Kristin Jónsson frá Hæringsstöðum, eða Kidda Hær eins og hann var gjarnan nefndur. Langri starfsævi er nú lokið og margs er að minnast. Kraftur, þrautseigja, dugnaður, gleði, já bara algjör nagli, væri góð lýsing á honum.

Okkar leiðir hafa nú legið saman í hartnær 43 ár og má segja að þar hafi aldrei borið skugga á. Hann tengdafaðir minn var einstaklega hjálpsamur og úrræðagóður, hvort sem sneri að pípulögnum, bílaviðgerðum, járnsmíði eða öðru og má segja með réttu að hann hafi verið „þúsundþjalasmiður“. Alltaf var hann að og sjaldan féll honum verk úr hendi. Ósérhlífinn var hann og eftirsóttur verkmaður hvar sem hann fór.

Segja má að Kristinn hafi á margan hátt tengst atvinnusögu Dalvíkur og Svarfaðardals á síðustu öld. Hann lærði bifvélavirkjun og starfaði við hana um margra ára skeið. Hann var um miðbik síðustu aldar mikilvægur hlekkur í sögu mjólkurflutninga í Svarfaðardal, sem ýtustjóri. Hann stofnaði ásamt fleirum Plast- og stálglugga á Dalvík og var einn af stofnhluthöfum Sæplasts á Dalvík. Langri starfsævi lauk hann sem starfsmaður Áhaldahúss Dalvíkur í lok síðustu aldar.

Eftir 70 ára búskap með Rósulind þinni, bæði á 90. aldursári, tókuð þið ykkur upp og fluttuð úr einbýlishúsinu ykkar í Sunnubrautinni og keyptuð ykkur litla íbúð þar sem þið nutuð samvista hvort við annað síðustu tvö árin. Áður höfðuð þið byggt ykkur hús á Hólaveginum. Í Sunnubrautinni var oft mannmargt og sérstaklega um áramót. Sá siður komst á að kveðja þar gamla árið og heilsa hinu nýja. Þar voru oftast saman komin börnin ykkar og barnabörnin og síðar barnabarnabörnin og gat þá oft verið kátt í koti. Alltaf fóru þessi samkvæmi vel fram og aldrei bar skugga á. Helsta áhyggjuefnið var ef afi hvarf um miðnætti til að heilsa nágrönnunum, þá var vinsælasta spurningin, „fór afi upp með rakettunni?“

Með Kristni tengdaföður mínum hverfur á braut fróður maður um menn og málefni. Hann hafði sterkar skoðanir á mönnum og málefnum, án þess að vera öfgafullur. Hann fylgdist vel með landsmálum og stóð ekki á skoðunum sínum.

Hann fylgdist líka vel með afkomendum sínum og bar hag þeirra fyrir brjósti. Hann var óspar á hrós og hvatningu, enda hændust börnin mjög að honum, hvort sem þau voru blóðtengd eða ekki. Börnunum okkar Lilju varstu góður afi og barnabörnunum okkar varstu líka góður langafi, fyrir það vil ég þakka. Ég vil líka þakka þér fyrir okkar samveru í þessi 43 ár, sem ég hef átt með þér. Alltaf varstu boðinn og búinn að leggja fram hjálparhönd ef á þurfti að halda. Ég held að okkur hafi aldrei orðið sundurorða og fyrir mig, sem missti föður minn þegar ég var á 20. aldursári, hefur þú verið mér meira sem faðir en tengdafaðir. Takk fyrir allt, þín verður sárt saknað.

Elsku Rósalind, Palli, Ingvar, Dóra, Svenni, Lilja, Signý og aðrir í okkar stóru fjölskyldu. Í dag deilum við bæði sorg og lifandi minningum um mætan mann. Í framhaldinu skulum við svo muna að njóta lífsins í hans nafni.

Elsku besti afi. Það eru margar minningar sem rifjast upp þegar ég hugsa til baka núna þegar þú hefur kvatt okkur. Nokkrar eru þó sterkari en aðrar.

Þegar ég sat hjá þér og við ræddum saman í síðasta sinn þá tókst þú í hönd mína með sama hætti og þú gerðir alltaf þegar ég var lítill. Það rifjaðist svo sterkt upp þegar við áttum þessa stund saman. Hlýja og sterka höndin þín og faðmlag endurspeglar þinn innri mann, svo góðhjartaður, hjálpsamur og blíður við okkur barnabörnin. Ávallt tilbúinn að aðstoða okkur ef við þurftum á því að halda enda handlaginn með eindæmum. Sterk er minning um þig í sloppnum í bílskúrnum að brasa við hitt og þetta.

Ég man eftir þér í eldhúsinu í Sunnubraut, þú sast á kollinum og hlustaðir á fréttirnar í gamla útvarpinu, enda varstu alltaf með allt á hreinu í þjóðmálunum og hafðir sterkar skoðanir á því sem var á döfinni hverju sinni. Svo sé ekki talað um veðrið, alltaf spurðir þú um það.

Samband þitt við ömmu er eitt það fallegasta sem ég þekki, svo samrýnd og góð hvort við annað. Það eru ekki margir sem geta fagnað saman 70 ára brúðkaupsafmæli eins og þið gerðuð síðasta sumar. Þið lögðuð alltaf mikið á ykkur til þess að ná saman stórfjölskyldunni, hvort sem það var að skipuleggja útilegur, áramótapartý eða vöffluboð. Það er táknrænt og fallegt að þú náðir að eyða síðustu augnablikunum við hliðina á ömmu og ástvinum og fá að kveðja á heimilinu ykkar. Veit að það skipti þig og ömmu miklu máli.

Ég fékk þann heiður að vera skírður í höfuðið á þér og mun halda áfram að bera nafn þitt með stolti.

Hvíl í friði, elsku afi minn,

Elsku Kiddi afi. Takk fyrir alla hlýjuna og faðmlögin sem þú gafst manni þegar maður kom í heimsókn og aftur þegar maður fór. Það var einstaklega gott að koma í heimsókn til þín og ömmu í Sunnubrautina og eins þegar þið fluttuð í Kirkjuveginn. Ég er svo þakklát fyrir að þú hafir fengið að kynnast börnunum mínum sem eru langalangafabörnin þín. Þú varst ríkur maður, umkringdur fólki sem þótti vænt um þig og þú sýndir alltaf væntumþykju til baka.

Guð geymi þig.

Þín

Elsku afi minn. Nú þegar komið er að kveðjustund er gott að rifja upp fallegar minningar sem ég á um hann afa. Það er mér svo minnisstætt hve útsjónarsamur og úrræðagóður hann var. Ég man þegar ég kom eitt sinn í kaffi til þeirra hjóna og kvartaði yfir því að einhver væri að reyna að stela stefnuljósunum af bílnum mínum en á þeim tíma bjó ég á stúdentagörðunum. Áður en ég vissi af var afi horfinn og hafði þá farið út, tekið stefnuljósin af bílnum, snúið þeim við og hamrað þau öfug í bílinn. Við getum orðað það þannig að það tókst engum að stela þeim eftir það! Fallegasta minningin mín er þó án efa kveðjustundin okkar. Það fyrsta sem afi spurði mig um þegar ég kom að sunnan í síðustu viku var hvort ég væri búin að setja upp gólflistana í nýju íbúðinni minni. Alveg fram á síðustu stundu var afi með allt á hreinu, og vissi nákvæmlega hvað hver væri að gera í sínu lífi. Á dánarbeðnum var hann að hugsa um aðra, sýna okkur ást og setja aðra í fyrsta sæti. Það lýsir því vel hve góður maður afi var. Afi lét okkur lofa að vera góð hvert við annað og að hann myndi hjálpa okkur hinum megin frá ef hann gæti. Ég efast ekki um að hann muni gera það.

Við sjáumst í sumarlandinu afi minn, ég lofa að setja gólflistana á fljótlega.

Þín

Hugur minn og hjarta sveiflast milli söknuðar og þakklætis nú þegar við kveðjum kæra afa, Kristin Jónsson frá Hæringsstöðum.

Það er mikil gæfa að hafa fengið að njóta samvista við afa svona lengi, bæði sem barn og sem fullorðin og fyrir það verð ég ævarandi þakklát.

Afi var af þeirri kynslóð sem upplifði ótrúlegar breytingar á samfélaginu, lífsháttum og aðbúnaði. En hann var ekki bara áhorfandi heldur þátttakandi og lagði sitt af mörkum. Harðduglegur, sívinnandi, hæverskur, handlaginn og útsjónarsamur. Afi var snyrtimenni og mjög skipulagður, hafði allt á hreinu og þoldi ekki óreiðu eða hroðvirkni. Afi var fróðleiksfús og afburðaminnugur - og minnið hélt allt fram til síðasta dags. Minnið var sennilega tengt áhuga, hann langaði að vita og skilja og fræðast. Hann var líka áhugasamur um tæki, tól og framfarir, var fljótur að tileinka sér nýjungar og oft meðal fyrstu manna til að eignast eitthvað nýtt á markaðinum.

Hann fylgdist vel með fréttum og var ósáttur við að farið væri illa með almannafé. Það er eðlilegt og sérstaklega skiljanlegt þegar í hlut á það fólk sem byggði upp samfélagið og velferðakerfið sem við njótum í dag, það veit að þetta er ekki sjálfsagt og svíður að sjá spillingu og sóun.

Afi naut þess að ferðast. Þau amma ferðuðust mikið innanlands og utan. Börnin þeirra sex ólust upp við útilegur og ferðalög. Fyrst var það bara tjald, svo tjaldvagn og síðan húsbíll. Ótal útilegur, fjölskylduhittingar og ættarmót. Og þegar afi ferðaðist þá skoðaði hann allt af áhuga og fróðleiksfýsn. Stuttu fyrir andlátið var ég að spjalla við hann og dást að minni hans og hve vel hann þekkti landið og þá sagði hann að sér hefði alltaf fundist það skipta svo miklu máli að vita eitthvað um staði sem hann kæmi á og oft hefði hann flett upp í bókum og lesið sér til. Mikið sem ég á eftir að sakna hans sem ferðafélaga! Það var svo gaman og fræðandi að ferðast með honum og þar kom einnig til þessi einlægi áhugi hans, hann velti fyrir sér búskaparháttum, landslagi, breytingum, byggingum og mannlífi.

Elsku afi minn. Eftir nokkurra daga sjúkrahúsdvöl um miðjan janúar kom hann heim og gat dvalið síðustu daga lífsins á sínu fallega heimili umvafinn fjölskyldunni. Það var okkur öllum dýrmætt. Hann sagðist sáttur við Guð og menn og þakklátur fyrir allt sitt góða fólk. Og mikið má hann vera stoltur af sínum stóra afkomendahópi, maður uppsker eins og maður sáir sögðum við við hann þegar hann þakkaði fyrir sig. Hann var orðinn þreyttur og líkaminn slitinn en hugurinn var skýr. Ég held að hann hafi ekki verið vitund leiður á lífinu, hann hefði örugglega viljað lifa áfram og fylgjast með öllu sínu fólki og landsmálunum, enn áhugasamur og vökull. En hann var langþreyttur á verkjum, þróttleysi og skertri heyrn sem búin var að valda honum miklum ama.

Hann mátti svo sannarlega vera stoltur af sínu ævistarfi og arfleifð.

Það er gott að eiga góðar minningar um mætan mann sem ávallt stóð við sitt. Hafðu hjartans þökk elsku afi.

Þúsundþjalasmiður, límheili, fróðleiksfús, úrræðagóður, kunnugur staðháttum (alls staðar á landinu).

Ljúfur, fallegur og góður maður. Traustur og umfram allt fyrirmyndareiginmaður, faðir, afi, langafi og langalangafi. Setti börnin sín sex og afkomendur sína alla ávallt í fyrsta sæti. Húsið (og bílskúrinn) var alltaf opið fyrir afkomendurna. Svona mætti lengi halda áfram. Kostir þessa merkilega manns, sem náði að lifa ævi sína lengur en flestir, verða ekki allir taldir upp í þessari stuttu grein.

Kristinn Jónsson frá Hæringsstöðum, eða Kiddi Hær eins og hann var oft kallaður, var afi minn. Þvílík gæfa og forréttindi að geta sagt það.

Það er af mörgu að taka þegar þegar ég sest niður og læt hugann reika um þær minningar sem lifa og munu lifa um Kidda afa.

Þolinmæði hans og greiðvikni átti engan sinn líka. Oftar en ekki fékk ég að skjótast „aðeins“ í skúrinn, til að dytta aðeins að bílnum eða skipta um olíu. Þægilegt var að nota gryfjuna í skúrnum á Sunnubrautinni og þó að maður ætlaðist ekki til þess þá var afi mættur til að hjálpa til.

Hann klæddi sig í bláa verkstæðissloppinn og byrjaði á að handlanga fyrir mig.

„Hvað vantar þig?“

Toppur, skrall og fleiri verkfæri rétt niður undir bílinn.

„Afi, áttu nokkuð stórt úrrek og sleggjupung?“

Stutt þögn og skúffa eða tvær opnaðar.

„Látum okkur nú sjá...“

Stuttu seinna kom það sem strákurinn óskaði eftir. Ekki leið á löngu þar til afi fór að ókyrrast uppi á bílskúrsgólfinu...

„Logi! Ætli það sé ekki best að hita þetta, svo það losni frekar?“

Afi opnaði fyrir súr- og gasflöskurnar og kom niður í gryfjuna og hitaði boltann þangað til hann var orðinn rauðglóandi og gúmmífóðringin utan um boltann bráðnaði og stærsti hluti hennar endaði á gryfjugólfinu.

„Hana“ sagði hann og dunkaði létt í boltann og hann rann úr eins og ekkert væri.

Nýi varahluturinn var svo settur í og undirvagn bílsins yfirfarinn.

„Þessi hlífðarpanna er nú hálfpjátursleg, ég hefði nú haft eina skrúfu í viðbót hérna.“

Við sammæltumst um að best væri að bæta einni skrúfu við svo pannan yrði ekki eftir í næsta snjóskafli. Ein af þeim sem fyrir voru var skrúfuð úr og tekin með upp úr gryfjunni.

Uppi í hillu var gömul Mackintosh's-dós hálffull af alls kyns notuðum skrúfum, boltum, róm og skinnum. Í dósinni var einnig kíttispaði.

„Geymdu skrúfuna Logi.“

Því næst var sturtað úr dósinni á bílskúrsgólfið. Svo var spaðinn notaður til að moka öllu aftur uppí dósina og á meðan var leitað að skrúfu af svipaðri lengd og sverleika og þeirri sem við tókum með okkur upp úr gryfjunni.

Ég man ekki eftir að hafa nokkurn tíma leitað í þessari dós án þess að finna eitthvað sem hægt var að nota.

Þessi stutta saga er mjög lýsandi fyrir dæmigerða heimsókn í skúrinn. Ekkert fum og fát við bílaviðgerðir frekar en nokkuð annað sem hann tók sér fyrir hendur. Allt afgreitt örugglega og án vandræða. Ekkert vandamál það stórt að ekki væri hægt að leysa það.

Takk fyrir allt og allt – betri fyrirmynd er ekki hægt að ímynda sér, hvorki í hugsunum né verki.

Elsku afi. Það verður skrítið að læra að lifa í heimi þar sem þín nýtur ekki lengur við. Þú skilur eftir þig stórt skarð sem ekki verður hægt að fylla. En þótt skaðið rífi í og sársaukinn og söknuðurinn sé mikill er ég full þakklætis yfir að hafa fengið að eiga þig sem afa. Og ég er líka þakklát fyrir að þú fékkst að yfirgefa þessa veröld eins og þú vildir, heima hjá þér, umkringdur fólkinu þínu og að nú líður þér ekki lengur illa.

Ég hef setið síðustu vikur og rifjað upp hinar ýmsu minningar sem dýrmætt er að eiga á svona stundu. Þótt ég hafi ung flutt frá Dalvíkinni fannst mér sem krakka hvergi betra að vera og þú sást svo sannarlega til þess að þar liði mér vel. Að fá að skríða upp í til þín á morgnana var svo ótrúlega notalegt, öll skiptin sem þú varst til í að skutla mér hingað og þangað hvort sem var upp í fjall á skíði, í sjoppuna eða jafnvel fram á Hæringsstaði og fara með mér yfir alla þá bæi og fjöll sem við fórum framhjá á leiðinni. Þá var fátt betra en að fá þig til að skera bestu bitana af sviðakjammanum handa mér – ég hef enn ekki lært að gera það almennilega sjálf. Þú varst alltaf boðinn og búinn að hjálpa og engin vandamál sem ekki var hægt að leysa, eins og að bora bara gat í gólfið á bílnum mínum til að hægt væri að ýta á takkann sem opnaði skottið þar sem ég hafði læst lyklana inni í bílnum. Þá hefur þú verið frábær fyrirmynd fyrir mig og mína út í lífið og sýnt okkur að fjölskyldan er það mikilvægasta sem til er.

Ég er einstaklega þakklát fyrir allar þessar minningar og ekki síður fyrir allar þær minningar sem Arnar og strákarnir eiga um þig.

Takk fyrir allt.

Dugnaður, eljusemi, góðmennska og útsjónarsemi eru fyrstu orðin sem koma upp í hugann þegar við hugsum um afa. Afi var alltaf að, hvort sem hann var að laga jólaseríurnar uppi á þaki í júní á Sunnubrautinni, í skúrnum að þrífa og brasast í benzanum, eða taka til í kartöflugeymslunni (þar sem við krakkarnir földum okkur oft í einhverjum af ófáum feluleikjunum). Að koma í kaffi til ömmu og afa á Sunnubrautina og síðar meir á Kirkjuveginn einkenndist alltaf af mikilli ást. Þau hafa alltaf viljað allt fyrir okkur gera og ekki vantaði kræsingarnar á boðstólum. Afi fékk sér alltaf svart kaffi með nógu af sykri og voru samverustundirnar með honum ómetanlegar. Afi bjó nefnilega yfir þeirri sérgáfu að muna allt, vera með allt á hreinu og oftar en ekki var hann fyrri til með fréttirnar! Það var magnað að sitja og drekka kaffi með þeim hjónum og spjalla um daginn og veginn. Afi mundi ótrúlegustu hluti, kom með skemmtilegar staðreyndir og fræddi okkur langafabörnin. Hann átti stóran og góðan hóp eins og hann sagði sjálfur og ekki vorum við síður heppin með hann. Fjölskyldan er ekki bara stór, heldur einstaklega samheldin, og áttu afi og amma stóran þátt í þeirri samheldni sem einkennir afkomendur þeirra hjóna.

Takk fyrir allt elsku afi okkar, þvílík forréttindi sem það voru að eiga þig sem afa. Hvíldu í friði, við erum stolt af því að vera afkomendur þínir.

Fyrir hönd langafabarna,