Listaverkið er eftir Júlíu. Hún leikur sér oft með mismunandi efni og býr til skemmtilega áferð sem myndar skugga.
Listaverkið er eftir Júlíu. Hún leikur sér oft með mismunandi efni og býr til skemmtilega áferð sem myndar skugga. — Morgunblaðið/Kristinn Magnúss
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Júlía Brekkan leggur áherslu á að endurnýta hluti í leik og starfi og brennur fyrir að gefa gömlum munum nýtt líf. Heimili hennar í Hafnarfirði er stílhreint og nútímalegt en margir af hlutunum eiga sér langa sögu.

Júlía Brekkan leggur áherslu á að endurnýta hluti í leik og starfi og brennur fyrir að gefa gömlum munum nýtt líf. Heimili hennar í Hafnarfirði er stílhreint og nútímalegt en margir af hlutunum eiga sér langa sögu. Leyndarmál Júlíu er að setja gömlu munina í nýtt samhengi en einnig nýtist henni góð þekking á hönnun. Guðrún Selma Sigurjónsdóttir gudrunselma@mbl.is

Júlía stundaði nám í hönnun í Tækniskólanum og síðar arkitektúr við Listaháskóla Ísland. Auk þess að sinna hinum ýmsu arkitektúr- og hönnunarverkefnum rekur hún vefverslanirnar Unlabel.is, sem selur gamla og sjaldgæfa muni, og Fyrirmynd.is með það að leiðarljósi að selja teikningar af sterkum kvenfyrirmyndum.

„Ég hef alltaf verið mjög forvitin og frá unga aldri hef ég ávallt viljað vita úr hverju hlutir eru gerðir ásamt notkunarmöguleikum þeirra. Forvitnin hefur einnig opnað fyrir mér ýmsar dyr þar sem mér finnst gaman að læra nýja hluti. Hönnunarnám og hin ýmsu námskeið, þar með talið myndlistar- og keramiknámskeið hafa ýtt undir áhuga minn á eiginleikum og uppruna hluta og hönnunar. Hönnun og skipulag húsa hefur lengið verið mér hugleikið og teiknaði ég ung ófáar tillögur til breytinga á húsi foreldra minna, mér til gamans. Um tíu ára aldurinn var ég staðráðin í því að verða arkitekt eða leggja fyrir mig nám í arkitektúr og hönnun,“ segir Júlía um áhuga sinn á hönnun.

Tækifæri í eldri munum

Júlía segir að hugmyndin um að hlutir endi í geymslu eða rusli eftir stuttan tíma hafi aldrei gengið upp hjá sér. Hún á ekki langt að sækja þá hugmyndafræði en faðir hennar kenndi henni snemma að föndra og nýta gamlan efnivið. Hann var einnig duglegur að koma eldri munum í verð með því hugarfari að aðrir sæju mögulega önnur tækifæri í hlutunum en hann.

„Nýtnin sem slík kom ekki út frá fjármagnsskorti heldur þeirri hugsun að tækifærin liggi einnig í því sem þegar er til staðar og ekki þurfi að stökkva til og kaupa inn nýtt hverju sinni. Gamalt þýðir ekki að hlutur sé ónothæfur. Við lifum í raun í þannig samfélagi að nýjungar eru á hverju strái og fljótum við með á þeim hraða. Það að staldra við og sjá tækifærin í eldri munum er fyrir mér eins og að vera í fjársjóðsleit þar sem ég set eldri hluti í nýtt samhengi og varpa þannig nýju ljósi og veiti framhaldslíf. Þetta hugarfar tileinkaði ég mér og upp spratt vefverslunin Unlabel.is með sölu á eldri munum í von um að þeir öðlist framhaldslíf.“

Júlía fékk hugmyndina að Unlabel.is í námi í arkitektúr árið 2017 en fór almennilega af stað með verkefnið síðastliðið haust. „Unlabel merkir að eitthvað sé í raun ómerkt og hafi því hvorki upphaf né eiginlegan endi og myndi því eins konar hringrás. Notaðir eldri munir eru því settir í nýtt samhengi og fá í raun annað tækifæri og framhaldslíf. Meginmarkmiðið er að fá okkur til þess að hugsa um verðmæti og tækifæri eldri muna, eða hreinlega þeirra hluta sem við eigum nú þegar til,“ segir Júlía sem bjó sér einnig til vettvang til sölu á eigin verkum á Fyrirmynd.is. En þar fer fram sala á teikningum af kvenfyrirmyndum sem ýtir undir mikilvægi þess að hafa sterkar fyrirmyndir í lífinu.

„Ef farið er vel með hlutina eiga þeir að geta enst lengur. Mér finnst þó ekki ólíklegt að margir sjái takmörkuð tækifæri í hlutum og telji þá einnota. Mér finnst fátt skemmtilegra en að breyta til á heimilinu og skipta út hlutum, sem ég á þegar til. Einnig hef ég verið að breyta húsgögnum og munum með málningu og smá smíðavinnu. Nýjustu heimatilbúnu mublurnar eru drumbar grenitrjáa úr garðinum sem ég pússaði upp og bar á olíu.“

Finnur gullmola á mörkuðum

Júlía á marga hluti sem koma frá mörkuðum. Hún tekur gjarnan með sér muni heim þegar hún er á ferðalögum erlendis og stillir upp með hlutum sem fyrir eru á heimili. „Ásamt því að fara á markaði finnst mér álíka skemmtilegt að vafra um á sölusíðum, innlendum og erlendum, í leit að fallegum munum til eigin nota eða til þess að setja inn í vefverslun Unlabel.is,“ segir Júlía.

„Hönnunarsaga hefur kennt mér að þekkja hina ýmsu stíla, hönnuði og efni sem hjálpa mér að velja og þekkja hönnunarvörur. Fyrir skömmu var ég stödd á markaði hérlendis í leit að fallegum vörum þegar ég rak augun í lítinn hringstiga sem leiddi niður í kjallara. Ég opnaði hlið og gekk þar niður og dvaldi um stund þegar allt í einu sá ég glitta í tvo stóla sem ég kannaðist við. Ég kallaði til starfsmann til að kanna hvort stólarnir væru til sölu: „Ef þú nærð þeim máttu fá þá, við höfum notað þá sem bókahillustoðir í mörg ár,“ svaraði starfsmaðurinn. Eftir dálítinn tíma og mikil erfiði náði ég loks stólunum undan.

Við heimkomu tók við mikil rannsóknarvinna sem leiddi í ljós raunvirði og uppruna Cesca-stólanna sem teiknaðir voru af arkitektinum Marcel Breuer í kringum 1928. Þessir stólar eru í miklu uppáhaldi hjá mér og tel ég það einnig vera vegna efnisvals þeirra, sem er það sama og afi minn notaði mikið við gerð húsgagna á sínum tíma sem húsgagnasmiður. Tískan gengur í hringi og er efnið reyr sem notaður er í setu og bak stólanna að ryðja sér aftur til rúms, líkt og það gerði í í kringum 1930 og svo aftur um 1970.

En vert er að nefna að fyrir mér felast verðmætin ekki aðeins í verðgildi hlutarins heldur einnig í útliti hans og sögu og býð ég því upp á fjölbreyttar vörur í vefverslun Unlabel þar sem er að finna bæði verðmætar og sjaldgæfar vörur.“