Verður aldrei meira en hreinræktuð afþreying

Mitt sjónarhorn

Philipp Lahm

@philipplahm Það hefur aldrei verið jafn mikill fótbolti í boði. Á hverjum einasta degi spilar eitthvert lið við annað einhvers staðar og hægt er að fylgjast með leiknum hvar sem er í heiminum á hvaða tæki sem er – í beinni útsendingu, á leigu í sjónvarpi, eða bara helstu tilþrifin, á YouTube, Dazn eða Twitter. Það er meiri fótbolti á leiðinni; brátt verða hundrað leikir til viðbótar spilaðir á hverju ári í Meistaradeild Evrópu. Sameiginleg athygli okkar, eins og hún er kölluð í rannsóknum, fer á meðan minnkandi, en það er erfitt að stöðva þessa þróun.

Það sem Gianni Infantino, forseti FIFA, og ráðgjafi hans Arsène Wenger hafa nú í huga gæti loks leitt til ofneyslu. Þeir vilja að heimsmeistarakeppnin verði haldin á tveggja ára fresti í stað fjögurra. Evrópumeistaramótið og aðrar álfukeppnir myndu þá væntanlega fylgja þessum takti á einhverjum tímapunkti, sem myndi þýða að stórmót í knattspyrnu færi fram á hverju ári. Þar til nú hefur alltaf verið árshlé á milli stórmóta.

Þessar fyrirætlanir hafa mætt andstöðu af hendi UEFA, fjölda evrópskra knattspyrnusambanda og evrópskra félaga, auk aðdáenda og sumra leikmanna. Sem mótsstjóri EM 2024 tek ég undir þessi mótmæli. Að stytta hvern HM-glugga myndi gefa þá ásýnd að knattspyrna snúist einungis um peninga. Þegar kemur að íþróttastórmótum er þörf á þolinmæði og tíma. Það skiptir öllu máli fyrir sjálfbærni þeirra.

Of mikill fótbolti myndi hafa áhrif á aðdáendurna. Stórmót eru kirfilega föst í minningum þeirra, þau leika stór hlutverk í fjölda ævisagna. Grikkir gátu kallað sig Evrópumeistara í fjögur ár frá 2004 til 2008, Portúgalar í fimm ár, Spánverjar í átta ár. Frá 2014 til 2018 var Þýskaland besta lið heims. Að stytta þennan líftíma myndi verða þess valdandi að fjöldi upplifana og minninga myndi tapa sérstöðu sinni. Árlegt mót væri eins og að bæta öðrum samfélagsmiðli eða öðru streymissmáforriti á símann manns.

Hluti af skemmtanaiðnaðinum

Of mikill fótbolti myndi líka hafa áhrif á leikmennina. „Ef þú tekur þátt á stórmótum á tveggja ára fresti er það erfitt andlega,“ sagði Thierry Henry, sem tók þátt á sjö stórmótum með Frakklandi, um hugmynd Infantinos. „Þegar þeim lauk var ég gjörsamlega búinn á því andlega.“ Það sem hann á við: Það að spila fyrir landslið er sérstök vinna. Þú spilar minna fyrir peninga og meira fyrir þjóðina og aðdáendurna. Þessu fylgir gífurleg ábyrgð og er dauðþreytandi. Ég sjálfur hætti að spila með landsliðinu árið 2014 eftir að hafa tekið þátt á mínu sjötta stórmóti. Ég hafði tekið þá ákvörðun löngu áður því hið tvöfalda álag er gífurlegt. Ég lék í þrjú ár til viðbótar með félagsliði mínu.

Of mikill fótbolti myndi svo ekki síst hafa áhrif á félagslega þáttinn sem fótbolti stuðlar að. Infantino og Wenger virðast horfa framhjá því að grundvallarmunur er á tegundunum tveimur af keppnisfótbolta. Aðferðafræðinni sem stuðst er við í félagsliðafótbolta svipar til þeirrar sem stuðst er við hjá stórfyrirtækjum. Félagsliðafótbolti er sífellt að verða meira skalanlegur, stafrænn og abstrakt. Meistaradeild Evrópu er hluti af skemmtanaiðnaðinum.

Þetta rennir stoðum undir mikilvægi þeirrar andstæðu sem landslið bjóða upp á. Landsliðafótbolti verður alltaf að haldast sem hluti af almannaheill. Heimsmeistaramót er meira en fyrirtæki. Á því koma allir saman. Hér skapar fótbolti tengingu við fólkið.

Eigi EM 2024 að vera fögnuður fyrir alla þar sem öll þjóðin getur notið mótsins verður þýska liðið að standa sig með hliðsjón af því. En þessu fylgja líka áskoranir fyrir okkur sem gestgjafa. Ég og teymi mitt erum því að setja á fót ýmis verkefni sem fara út fyrir íþróttakeppnina. Til dæmis höfum við komið á laggirnar tengslaneti fyrir barnafótbolta og fólk í áhugamannafótbolta. Við viljum styðja við félögin á grasrótarstigi svo þau geti séð til þess að fólk verði spennt fyrir því að gerast sjálfboðaliðar og að fjöldi meðlima í félögunum aukist, líkt og gerðist eftir HM 2006. EM ætti að vera hvati fyrir íþróttir á grasrótarstigi. Við megum ekki láta þetta tækifæri renna úr greipum okkar, því meira að segja Þýskaland fær aðeins að halda mót af þessu tagi á 20-30 ára fresti.

Sameinuð í gegnum fótbolta

EM 2024 GmbH, sameiginlegt verkefni UEFA og Þýska knattspyrnusambandsins um að skipuleggja Evrópumeistaramótið, hefur þróað áætlun um samfélagslega ábyrgð viðburðarins (ESR) til þess að standast auknar kröfur er lúta að vistfræði. Almenningur verður hluti af þátttökuferlinu; ætlunin er að færa fótbolta nær kjarna samfélagsins á ný. Sem lægsti samnefnarinn hentar þessi kimi samfélagsins best til þess að ræða hluti á við fjölbreytileika, aðgengi, þátttöku og jafnrétti. Þessi pistill, sem er birtur í meira en 25 löndum, þjónar einnig þessum tilgangi.

Til þess að undirstrika einkunnarorðin „Sameinuð í gegnum fótbolta“ er það einnig eðlilegt fyrir mig að fá Céliu Sasic sem samstarfsfélaga er stendur mér jafnfætis. Hún þekkir rætur fótbolta og hefur áorkað öllu í íþróttinni: Meistaradeild Evrópu, tvisvar sinnum Evrópumeistari, markahæst, besta knattspyrnukona Evrópu. Sem sendiherra EM ætti hún að vera með sæti í framkvæmdanefnd þýska knattspyrnusambandsins, alveg eins og ég, til þess að taka á sig aukna ábyrgð. Það myndi smita út frá sér til sambandsins og framtíðar þess. Konur og karlar ættu að vera jöfn en eru það ekki ennþá hvarvetna, til dæmis innan fótbolta.

Stórmót felur í sér þörf fyrir umfangsmikinn undirbúning, bæði hvað varðar innviði og vitsmuni. Við munum ræða við fjölda fólks og eiga í samningaviðræðum við fjölda stofnana. Hvað er fótbolti, hvað ætti hann að vera og hverju getur hann áorkað? Við munum taka okkur tíma til þess að svara þessum spurningum. Maður þarf á tíma að halda til þess að móta hluti ef maður vill breyta einhverju. Það gengur ekki upp á tveggja ára fresti. Annars mun mikilvægi og trúverðugleiki stórmóts gjalda fyrir það, annars mun fótbolti glata krafti sínum, annars verður Evrópumeistaramót ekkert meira en hreinræktuð afþreying.