— Morgunblaðið/Sigurður Bogi
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Sigurður Bogi Sævarsson sbs@mbl.is „Ef Ísland á að verða leiðandi í menntamálum, tækni og þróun standa framhaldsskólar og endurmenntunarstofnanir andspænis breytingum.

Sigurður Bogi Sævarsson

sbs@mbl.is

„Ef Ísland á að verða leiðandi í menntamálum, tækni og þróun standa framhaldsskólar og endurmenntunarstofnanir andspænis breytingum. Taka verður upp stafrænt nám í bland við annað, til að mæta kröfum fjórðu iðnbyltingarinnar,“ segir Víglundur Laxdal Sverrisson, nýr skólastjóri Skipstjórnarskólans og Véltækniskólans.

Í Véltækniskólanum eru nú um 250 nemendur og um 200 í skipstjórn; þar af um ¾ í fjarnámi jafnhliða störfum sínum á hafi úti. Þannig er námið í stöðugri þróun enda breytast aðstæður hratt rétt eins og tæknin. Starfsemi skólanna er að mestu leyti í húsi Sjómannaskólans á Rauðarárholti í Reykjavík. Þar eru meðal annars nútímasiglinga- og vélhermar þar sem sjómenn framtíðarinnar fá þjálfun í því að mæta raunverulegum aðstæðum, þótt á þurru landi sé. Málmiðngreinar sem eru hluti af námi í vélstjórn eru hins vegar kenndar í Hafnarfirði.

Menntunar aflað óháð tíma og staðsetningu

Sveigjanleiki og aðgengi að fræðslu skiptir miklu fyrir fólk og fyrirtækin. Í því sambandi bendir Víglundur á að hvort tveggja krefjist mannafla og skipulagningar. Oft þurfi að kalla inn afleysingafólk, heilu eða hálfu vikurnar, í stað þeirra sem þurfa að sækja menntun eða þjálfun. Oft sé þetta fólk utan af landi sem þarf að koma til Reykjavíkur og slíku fylgir oft verulegur kostnaður.

„Þetta samspil er því valdandi að fólk nýtir síður menntunartækifæri og þá endurmenntun sem í boði er. Hætta er á að mismunur á menntunarstigi aukist. Stafrænt nám er lykilinn að því að fólk geti aflað sér menntunar óháð tíma og staðsetningu. Hér á ég ekki við rafbækur eða upptökur af kennslustundum né að mjólka núverandi leiðir í námi, heldur að þróað verði nýtt stafrænt nám með tækni, þar sem þrívíð samskiptaformin og gagnvirk endurgjöf gera kennslu notendamiðaða og meira hvetjandi,“ segir Víglundur.

Kemur ekki í stað mannlegra samskipta

Þegar stafrænt þjálfunar- og námsferli hefur verið þróað er auðvelt að gera það aðgengilegt fyrir allt landið hvenær sem er, að sögn Víglundar. Stafræn kennslufræði höfði til breiðari hóps en hefðbundin kennslustofa. „Þannig sköpum við allt annan vinkil til að nálgast nemendur. Fáum betri tækifæri til að halda þeim út námið. Við gerum starfsgreinar enn áhugaverðari og mætum ólíkum þörfum nemenda. Eflum sömuleiðis starfsmenn fyrirtækjanna og aukum aðdráttarafl í nám almennt.“

Víglundur leggur áherslu á að stafrænt menntakerfi komi ekki í stað mannlegra samskipta eins og sumir efasemdarmenn telji. Þvert á móti. Slíkt geri kennarana frjálsari gagnvart því að nýta tímann í kennslustofunni í samspil, æfingar, samræður og spurningar. Möguleikarnir með stafrænum námsáföngum séu margir.

„Í framtíðinni verður að hafa í huga að það skiptir sköpum að kennararnir hafi rétta hæfni til að koma þessu til skila. Reynslan sýnir einnig að þekking kennara gegnir mjög mikilvægu hlutverki í þróun menntakerfisins,“ tiltekur skólastjórinn.

Alinn upp í skipum og bátum

Víglundur nam á sínum tíma vélstjórn við Vélskóla Íslands. Flutti svo ungur með fjölskyldu sinni til Danmerkur og bjó þar um langt árabil. Starfaði þá m.a. hjá skipafélaginu Maersk og kúluleguframleiðandanum SKF . Víglundur aflaði sér seinna kennsluréttinda og kom til starfa í Tækniskólanum fyrir fjórum árum. Við starfi skólastjóra tók hann í janúar sl.

„Ég er alinn upp á Suðurnesjunum, pabbi var vélstjóri til sjós og ég er bókstaflega alinn upp um borð í skipum og bátum. Því kom nánast af sjálfu sér að ég legði fyrir mig tæknigreinar og vélstjórn, þar sem ég hefði alltaf stefnuna á að starfa í landi. Með námi í Vélskólanum fékk ég góðan grunn og undirbúning fyrir störf í Danmörku. Sagðist líka alltaf ætla að koma aftur í skólann til að miðla af minni þekkingu og reynslu rétt eins og gekk eftir. Mér finnst sérstaklega ánægjulegt að miðla af minni reynslu til unga fólksins, sem er áhugasamt um nýja tækni. Þá eru kennsluaðferðir og skólaþróun meðal áhugamála minna svo hér smellur allt saman.“

Þróa nýja námsleið

Flugvirkjun er stök deild innan Véltækniskólans, kennd við Árleyni í Keldnaholti í Reykjavík. Nemendur í dag eru um 25. Tíðkast hefur að Íslendingar hafi sótt nám í flugvirkjun vestur til Bandaríkjanna eða til Skandinavíu, en undanfarin ár hefur Tækniskólinn boðið upp á námið í samstarfi við breskan skóla.

Nú er í þróun íslensk námsleið sem verður jafnsett því sem býðst í útlöndum. Til þess að svo megi verða þarf að uppfylla margvíslegt regluverk og staðla sem Samgöngustofa hefur eftirfylgd með og er sú vinna í gangi segir Víglundur sem hefur leitt þetta starf.