Saga skeggsins

Dauðinn á Níl er byggð á samnefndri skáldsögu Agöthu Christie frá 1937 og er framhald af Morðinu í Austurlandahraðlestinni (2017). Þar snúa aftur Tom Bateman og Branagh, úr fyrri myndinni sem sá síðarnefndi leikstýrði, sem Bouc og Hercule Poirot og yfirvararskeggið fær sína eigin baksögu, ólíkt sögupersónunum.

Spæjarinn Poirot er nú staddur í Egyptalandi þar sem hann hittir vin sinn Bouc sem kynnir hann fyrir nýgiftu hjónunum Linnet (Gal Gadot) og Simon (Armie Hammer), sem eru í brúðkaupsferð með vinum sínum og ættingjum. Jackie eða Jaccqueline de Bellefort (Emma Mackey), fyrrum unnusta Simons, eltir þau á röndum. Hjónin langar að flýja frá Jackie en vilja ekki trufla brúðkaupsferðina og kjósa því að fara um borð í skemmtiferðaskipið S.S. Karnak með gestum sínum og er Poirot þeirra á meðal. Ljóst er að Jackie er ekki sú eina sem hjónin þurfa að óttast því eins og Linnet segir við Poirot: „Þegar þú ert auðugur, þá er enginn raunverulega vinur þinn.“

Kvikmyndin hefst þó ekki í Egyptalandi heldur í fyrri heimsstyrjöldinni þar sem ungur Poirot notar hugann til þess að hjálpa herliði sínu við að endurheimta land þeirra en skaddast á andliti og neyðist til að láta sér vaxa skegg. Þótt baksaga skeggsins sé skemmtileg þá bætir hún litlu við núverandi sögu enda er erfitt að ímynda sér að skeggið hafi haft bein áhrif á morðið á Níl. Í kjölfarið fáum við að kynnast fyrrum ástkonu Poirot í nokkrar mínútur áður en hún deyr sem er ætlað að útskýra af hverju hann velur það einmanalega líf sem hann lifir. Þessar viðbætur við söguna sem er ætlað að dýpka skilninginn á tveimur sögupersónum, Poirot og yfirvararskegginu hans, eru óþarfar og hægja aðeins á frásagnarframvinndunni.

Drifkraftur spennunnar á að vera hið ástríðufulla samband Simons og Linnet en leikurunum tekst ómögulega að sannfæra áhorfendur um að þau séu svo ástfangin af hvort öðru að þau séu tilbúin að eyðileggja trúlofun (hans) og dýrmæta vináttu (hennar) til að vera saman. Leikararnir hafa nákvæmlega engan neista og er tímasetning þeirra og líkamstjáning alltaf röng. Einnig er komið í veg fyrir að áhorfendur geti notið landslagsins því myndheildin er gjarnan grunn, gervileg og gljáandi. Í mörgum atriðum er ljóst að þau eru tekin upp fyrir framan grænan skjá sem fælir áhorfandann frá enda er aðdráttarafl þessara mynda tækifærið til að sjá hóp af efnuðu og glæsilegu fólki á fallegum stöðum.

Valið í aðalhlutverkin, Simons og Linnet, hefur einnig verið gagnrýnt. Armie Hammer er kynntur á mjög líkamlegan og kynferðislegan hátt sem ef til vill veldur einhverjum áhorfendum óþægindum í ljósi ásakana á hendur honum um að hafa beitt nokkrar konur grófu kynferðilsegu ofbeldi. Gal Gadot er líka umrædd en hún starfaði í tvö ár sem hermaður í ísraelska varnarliðinu og hefur meðal annars verið gagnrýnd fyrir yfirlýsingu sem hún sendi frá sér um ofbeldi milli Ísraels og Palestínu.

Það er þó ekki vandræðalaust að yfirfæra Agöthu Christie í fjöldaafþreyingu á 21. öld enda eru bækur hennar afurðir þess tíma sem þær voru skrifaðar á, þ.e. miðrar 20. aldar, og endurspegla ekki endilega viðhorf samtímans. Líkt og í Morðinu í Austurlandahraðlestinni er leikarahópurinn fjölbreyttur ólíkt aðlögun John Guillermin frá árinu 1978. Kenneth Branagh sýnir til dæmis svarta hermenn berjast fyrir Belgíu í fyrri heimsstyrjöldinni sem er ætlað að sýna hvernig evrópskar hersveitir reiddu sig á nýlendur sínar eins og þegar Kongóbúar börðust fyrir Belgíu. Í hópi brúðkaupsgestanna og hinna grunuðu sem leggja leið sína niður Níl eru svörtu og bresku leikkonurnar Sophie Okonedo og Letitia Wright sem leika frænknatvíeykið Salome og Rosalie Otterbourne. Í skáldsögunni eru þær hvít bresk móðir og dóttir en myndin gerir þær að afrísk-amerískum blústónlistarkonum. Í myndinni er einnig ný persóna, lögfræðingurinn Andrew Katchadourian, leikinn af indverska leikaranum Ali Farzal og lagaður eftir annarri persónu í skáldsögunni, Andrew Pennington.

Þessar breytingar á fyrri sögu eru mikilvægar en ekki nóg til þess að gera kvikmyndina góða. Kvikmyndin er þó ágætt áhorf en erfitt er að ímynda sér að hún verði einhverjum eftirminnileg líkt og bækur Agöthu Christie nema ef til vill hið umtalaða skegg Poirot.