Una Helga Jósefína Friðriksdóttir

Ína mín er dáin. Hún var ekki aðeins tengdamóðir mín heldur einnig vinur. Margan kaffisopann þáði ég hjá henni í Hraunbænum við eldhúsborðið á meðan við ræddum málefni líðandi stundar og ekki síður gamla tímann. Ína hafði gaman af því að segja frá uppvextinum fyrir austan og stundum gátum við rætt árin fyrir vestan en þau voru henni greinilega sárari enda féll Þórður frá langt fyrir aldur fram.

Við höfum þekkst í um 30 ár síðan ég kom inní fjölskylduna og var mér strax tekið eins og syni fremur en tengdasyni – þannig var Ína. Hún var einstaklega góðhjörtuð og mátti ekkert aumt sjá. Börn drógust að henni og alltaf hafði hún tíma fyrir þau og naut þess að leika sér við þau og ýta undir þroska þeirra með spilum og samræðum.

Aldrei heyrði ég hana hallmæla nokkrum manni og bar þá frekar blak af ef henni þótti gagnrýni, t.d. á stjórnmálamenn, óvægin. Hún hafði sínar skoðanir þótt hún tranaði þeim ekki fram við hvert tækifæri og gat verið föst fyrir. Forkur var hún duglegur og féll aldrei verk úr hendi á meðan heilsan leyfði. Oft kom hún til okkar í mat og síðustu árin var hún alltaf hjá okkur um jólin. Hún var ekki fyrr komin inn úr dyrunum en hún spurði hvort hún gæti ekki aðstoðað eitthvað og beið ekki svars heldur tók til við uppvask eða leggja á borð og aðstoða við matargerð. Ekki þótti henni síðra að fá fjölskylduna sína í mat og eru ýmsir réttir hennar sem goðsagnir í huga barnabarnanna og enginn nær Ínu-ömmu-bragðinu af sneiðum í ofni eða hakki og spaghettí.

Ófáar bílferðirnar fórum við Ragnheiður og synir okkar með Ínu út um allar koppagrundir á meðan hún hafði heilsu. Við fórum í dagsferðir um nærsveitir höfuðborgarinnar og oft fór hún með okkur í bústaðinn í Borgarfirði á meðan við áttum hann. Það var ekki oft sem hún þáði ekki svolítið ferðalag. Þegar hún eltist fórum við í upphituðu hjólhýsi í ferðirnar – það þótti henni þægilegt. Mér er minnisstætt ferðalag sem við fórum í Dýrafjörðinn fyrir um það bil 10 árum en henni þótti vænt um að koma í dalinn og hitta gamla kunningja og vini. Ekki þótti henni síðra að fara í Jökulsárhlíðina og fyrir meira en 20 árum fóru börn hennar ásamt mökum og börnum þeirra saman og dvöldum þar í bústað í Svartaskógi um langa helgi. Þá var nú glatt á hjalla og ekki dró úr gleðinni og kátínunni þegar Helga frænka kom í heimsókn í bústaðinn. Ferð í Svarfaðardalinn á heyskapartíma þótti henni ekki slæm. Hún fór þó aldrei útfyrir landsteinana þrátt fyrir ótal boð um það, taldi ekki þörf á því að sækja vatnið yfir lækinn.

Ínu verður sárt saknað af fjölskyldu og vinum en minning hennar lifir með okkur og við gleðjumst yfir ánægjuríku lífi sem við áttum með henni og því að nú hittir hún fyrir Þórð sinn sem hvarf alltof snemma frá henni. Ég votta allri fjölskyldunni einlæga samúð mína.

Guð blessi minningu góðrar konu, far í friði Ína mín.

Jósefína tengdamóðir mín eða Ína eins og hún var alltaf kölluð var að mínu mati ein af hvunndagshetjum þessa lands. Ung að árum kynntist Ína Þórði tengdapabba á Vífilsstöðum og flutti með honum að Múla í Dýrafirði þar sem Ína gaf ekkert eftir í þeim verkum sem þurfti að vinna á bænum enda harðdugleg til vinnu alla tíð. Hún var í blóma lífsins þegar hún missti lífsförunaut sinn og föður barna sinna og flutti hún þá til Reykjavíkur með börnin þrjú. Fyrst flutti hún í Hafnarfjörðinn en að ári loknu flutti fjölskyldan í Hraunbæinn og þar bjó Ína þar til hún fékk pláss á Seljahlíð um síðustu páska. Alltaf minntist hún með hlýju og ástúð tíma síns fyrir vestan og var alltaf gaman að heyra hana segja frá þessum tíma enda mikið breyst frá því sem við erum vön í dag. Lengst af vann Ína hjá þvottahúsi Ríkisspítalanna og get ég fullyrt það að duglegri starfskraft hefur ekki verið hægt að finna auk þess að sjá ein um heimili sitt með miklum myndarskap í Hraunbænum.

Tvítug að aldri kynntist ég tengdamóður minni og aldrei bar skugga á okkar samband enda var Ína alveg einstaklega ljúf og góð manneskja. Stuttu eftir að við Jón fórum að vera saman var ég nánast flutt í Hraunbæinn og aftur nokkrum árum síðan fengum við Jón að vera í Hraunbænum í nokkra mánuði á meðan við vorum að byggja og þá tveimur börnum ríkari. Þetta fæ ég aldrei fullþakkað.

Ef ég ætti að nefna eitt meginhlutverk Ínu í þessu lífi þá var það ömmuhlutverkið. Heimsins besta amma og því eru allir sammála. Það var alltaf gaman að fylgjast með því hvernig sambandi hennar var háttað við barnabörnin. Fyrst kom Helgi og var hann eina barnabarnið í níu ár og hefur samband þeirra alla tíð verið einstakt en síðan fóru barnabörn að tínast inn og alltaf hafði hún tíma, ást, umhyggju og áhuga fyrir hverju þeirra. Ég sagði stundum við Jón að ef ég þyrfti að ræða eitthvað við tengdamóður mína þá þyrfti ég annaðhvort að koma ein í heimsókn eða hringja því annars var hún algjörlega upptekin í spilamennsku eða tindátaleik með barnabörnunum á eldhúsgólfinu. Ína amma eldaði einnig heimsins besta mat sem erfitt er að leika eftir. Ég fæ mikið hrós frá mínum börnum ef t.d. sósan eða lambakjötið er næstum því eins og amma gerði það. Það var líka ósjaldan skellt í pönnukökur þegar við fjölskyldan kíktum í heimsókn. Allt til síðasta dags var tengdamamma höfðingi heim að sækja og mikið í mun að geta boðið upp á einhverjar veitingar og varð alveg ómöguleg ef maður vildi ekki þiggja neitt.

Þegar við Ína töluðum saman í síma þá kvaddi hún mig alltaf á sama hátt með kveðjunni: „Ég bið að heilsa í bæinn Gerða mín.“ Alltaf þótti mér leiðinlegt að geta ekki sagt ég bið að heilsa sömuleiðis, en núna get ég þó sagt: „Elsku Ína mín, ég bið svo sannarlega að heilsa!“ Ég veit að það hafa orðið miklir fagnaðarfundir hjá þeim hjónum og það er það sem við fólkið hennar getum yljað okkur við þessa dagana ásamt fjölmörgum dásamlegum minningum.

Hvíl í friði og hafðu þökk fyrir allt

Þín tengdadóttir,

Takk fyrir samfylgdina elsku amma Ína.

Þú varst stór hluti af lífi mínu. Það var alltaf spari að fara til Reykjavíkur og hitta þig og njóta tímans með þér. Hvort sem var við leik og spil eða þegar ég fór með þér að skúra stigaganga í hverfinu eða kíkja í þvottahúsið þar sem þú varst aðalmanneskjan. Það var alltaf svo gaman þegar þú komst norður á Akureyri og við fórum út í göngutúra, á leikvöll og minnisstæðar eru ferðirnar upp að mjólkursamlagi að skoða Búkollu og mjaltakonuna. Allar stundir voru gæðastundir með ömmu.

Þegar ég svo varð eldri og þurfti að sækja Háskóla Íslands tókstu við mér. Ég fékk að upplifa þá ánægju að búa hjá þér í rúmlega fimm ár í Hraunbænum þar sem við áttum vel saman. Þú hætt að vinna fyrir utan vaktir í kirkjunni á fimmtudagskvöldum og í raun leið mér aldrei eins og ég hefði flutt að heiman þar sem ég flutti inn í öryggið hjá þér. Þú varst góður stuðningur og við gátum brallað mikið saman og ég í staðinn hjálpað þér með ýmislegt á þessum árum en það gaf mér mikið að geta gert það.

Þegar ég svo flutti aftur til Akureyrar og eftir það til Svíþjóðar hittumst við sjaldnar, en alltaf var það fastur punktur í hverri ferð til Reykjavíkur að heimsækja Hraunbæinn. Þú tókst alltaf svo vel á móti okkur Kristínu og þið áttuð svo vel saman. Það var dásamlegt að sjá. Gleðin sem skein af þér líka þegar þú varst að leika við langömmubörnin þrátt fyrir að heilsunni væri farið að hraka síðustu árin. Alltaf var eitthvert góðgæti í skápunum, kók og appelsíndós og svo karamellukexið og æðibitarnir sem var fastur liður hjá þér og ef maður gat ekki borðað það í heimsókninni var maður gjarnan sendur með pakkann með sér í bílinn, sem vakti lukku hjá börnunum.

Takk elsku amma fyrir samfylgdina þessi 37 ár ævi minnar. Hlý minningin lifir í hjartanu og þakklæti efst í huga. Mér þykir vænt um þig og sakna þín en veit að þú ert frelsinu fegin og þið afi eruð sameinuð á ný eftir öll þessi ár sem þú saknaðir hans.

Ég læt fylgja með ljóðið sem amma Hrabba samdi og við fluttum fyrir þig á 70 ára afmælisdaginn með smá breytingum. Það er við uppáhaldslagið þitt, Love me tender með Elvis Presley, sem þú dáðir og gerðir það að verkum að ég hef í gegn um tíðina hlustað svo mikið á hann.

Hvíldu í friði elsku amma.