Í þjóðarávarpi sínu í gærmorgun tilkynnti Vladimír Pútín Rússlandsforseti um herkvaðningu 300 þúsunda manna, en ávarpið kemur í kjölfar tilkynninga aðskilnaðarsinna um fyrirhugaðar kosningar um innlimun í Rússland á þriðjudag í Donetsk og Lúhansk í austri og Kerson og Saporisjía í suðri.
„Þegar landhelgi lands okkar er ógnað, notum við án efa öll tiltæk ráð sem við höfum til að vernda Rússland og rússnesku þjóðina. Það er ekki innantóm ógnun,“ sagði Pútín í ávarpinu. Hann sagði Vesturlönd samstíga í því að reyna að eyðileggja Rússland og því yrðu Rússar að bregðast við.
Ávarp forsetans vakti hörð viðbrögð, bæði heimsbyggðarinnar, sem las í orð hans lítt dulda ógn um notkun kjarnorkuvopna, og ekki síður heima fyrir, þar sem mikil stríðsþreyta og álag hrjáir þjóðina. Yfir 1300 mótmælendur í fleiri en 38 rússneskum borgum voru handteknir í gær þar sem þeir kölluðu „Enga herkvaðningu“ og sýndu óánægju sína með stjórnvöld og stríðið í Úkraínu.
Gæti orðið annað Tjernóbyl
Á sama tíma og Pútín flutti þjóðarávarp sitt tíndu íbúar í borginni Karkív í Austur-Úkraínu upp glerbrot eftir loftárásir næturinnar. Hin 63 ára Svetlana hvatti rússneska nágranna sína til þess að „vakna nú“ og hlusta ekki á herkvaðningu Pútíns. Nágranni hennar, Galina, sagði við AFP-fréttaveituna að Rússar væru ekki að frelsa neinn. „Þeir vilja frelsa okkur, frá hverju? Frá heimilum okkar, frá ættingjum, frá vinum okkar? Þeir vilja frelsa okkur frá lífinu,“ sagði hún.Í suðurhluta Úkraínu er uggur í mönnum vegna hugsanlegrar kjarnorkuógnar. Energoatom-kjarnorkustofnunin sakaði Rússa um að hafa sent loftskeyti nálægt kjarnorkuverinu í Saporisjía í gær. Síðasta mánudag voru Rússar sakaðir um loftárás rétt hjá Pivdennoukrainsk-kjarnorkuverinu í Mykolaiv-héraði. Þar sögðu íbúar við AFP-fréttaveituna í gær að þeir óttuðust stórslys ef fleiri árásir yrðu gerðar á svæðið og þá yrði heimurinn vitni að sambærilegum hryllingi og 1986 í Tsjernóbyl-slysinu.
Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins, sagði yfirlýsingar Pútíns bæði hættulegar og ábyrgðarlausar. Josef Borrell, utanríkisráðherra Evrópusambandsins, sagði að Pútín ógnaði heimsfriðinum með tali sínu. Hann skrifaði á Twitter: „Tilkynning Pútíns og leppkosningar, herkvaðningu og kjarnorkuógn er háalvarleg stigmögnun í stríðinu. Að hóta notkun kjarnorkuvopna er algjörlega óásættanlegt og raunveruleg ógn við heimsbyggðina.“
Allt flug uppselt frá Rússlandi
Allt flug frá Rússlandi seldist upp í gær eftir tilkynningu Pútíns í gærmorgun um að 300 þúsund Rússar til viðbótar yrðu kvaddir í herinn. Strax eftir tilkynninguna rauk verðið upp og á Google-leitarvélinni margfaldaðist fjöldi fyrirspurna um flug frá Rússlandi á vefsíðunni Aviasales. Verð á miðum aðra leið frá Moskvu til Ístanbúl í Tyrklandi þrefaldaðist sem og á öðrum flugleiðum. Ekki leið langur tími eftir tilkynninguna þar til uppselt var í allt flug til ríkja sem krefjast ekki vegabréfsáritunar, eins og Georgíu, Tyrklands og Armeníu.Ávarp Pútíns í gærmorgun vakti ugg meðal margra um að hömlur yrðu lagðar á ferðalög karlmanna á herskyldualdri, sem reyndist vera rétt. Stuttu eftir ávarpið hættu rússnesk flugfélög að selja flugmiða til rússneskra karlmanna á aldrinum 18 til 65 ára nema þeir gætu lagt fram leyfi frá varnarmálaráðuneytinu til að ferðast.