Jólahefð Virpi Jokinen tekur upp bréfið 1. desember.
Jólahefð Virpi Jokinen tekur upp bréfið 1. desember. — Morgunblaðið/Árni Sæberg
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Þegar kemur að jólunum er Virpi lítið að stressa sig og segir að í minningunni séu jólin í Finnlandi afslappaðri en á Íslandi, en það eru þó 20 ár síðan hún eyddi jólum í Finnlandi. „Jólasánan gefur aðfangadeginum rólegan blæ og það er með…

Sonja Sif Þórólfsdóttir

sonja@mbl.is

Þegar kemur að jólunum er Virpi lítið að stressa sig og segir að í minningunni séu jólin í Finnlandi afslappaðri en á Íslandi, en það eru þó 20 ár síðan hún eyddi jólum í Finnlandi. „Jólasánan gefur aðfangadeginum rólegan blæ og það er með öllu óvíst að fjölskyldur klæðist sparifötum á aðfangadag. Ég er nokkuð viss um að Finnar gefi að meðaltali færri gjafir en Íslendingar um hver jól,“ segir Virpi.

Virpi segist fyrst og fremst vera móðir tveggja barna á grunnskólaaldri. Hún hefur þó fengist við ýmislegt í gegnum árin en fyrir fimm árum stofnaði hún skipulagsaðstoðina Á réttri hillu og lauk í framhaldi skipuleggjendanámskeiði í Helsinki. Í dag er hún skipuleggjandi og fyrirlesari sem hefur að eigin sögn mikinn áhuga á að taka ó-ið úr óskilamunum í grunnskólum landsins. Hún er líka vefari með myndlistarmenntun og nú síðast fór hún í gegnum diplómunám á meistarastigi í jákvæðri sálfræði.

Skógjafirnar mikil áskorun

„Bara svona okkar á milli þá hef ég alltaf átt erfitt með íslensku jólasveinana, vitandi það að Jólasveinninn býr á Korvatunturi í Finnlandi. Eftir að ég eignaðist börnin þá kynntist ég skógjöfum, sem mér finnst mikil áskorun. Þessar gjafir eru mikill streituvaldur, svo ekki sé talað um kostnaðinn við þær fyrir Grýlu miðað við fjölda barna í landinu,“ segir Virpi þegar hún er spurð hvort henni hafi fundist eitthvað skrítið við jólahefðir Íslendinga.

„Og svo er þessi skógjafahefð þannig að einstakir foreldrar fá litlu um það ráðið, því það vill enginn vera foreldrið sem býður ekki jólasveinunum að kíkja inn heima hjá sér,“ segir Virpi.

Virpi eldar ekki finnskan jólamat en hún eldar á finnskan máta. Í því felst að elda stóran skammt af jólamatnum í einu svo hann dugi í nokkra daga. „Ég elda sem sé ekki nýjan rétt alla daga, öll jólin. Í Finnlandi eru reykta skinkan, kartöflu-, rófu- og gulrótabökurnar og sömu hefðbundnu salötin borðuð öll jólin. Daglega eru kannski soðnar kartöflur en bökurnar eru bara hitaðar og því mjög lítil fyrirhöfn í kringum matinn um hátíðirnar,“ útskýrir Virpi.

Á aðventunni útbýr hún svo jólastjörnur úr smjördeigi og sveskjusultu að finnskri hefð. Hún segir einfaldari bakstur ekki vera til.

Nægjusöm og heldur hlutunum einföldum

Virpi flækir ekki málin að óþörfu og er frekar nægjusöm. Því heldur hún hlutunum eins einföldum og unnt er. „Börnin sjá um að skreyta jólatréð og ég skreyti það sem kallast heima hjá okkur „jólaborðið“ í stofunni með uppáhaldsjólaskrautinu, jólaljósum og ýmsu góðgæti. Ég passa upp á að allir geti farið í hreint rúm um jólin en legg annars enga sérstaka áherslu á hreingerningar fyrir jólin. Jólakveðjurnar á Rás 1 eru í miklu uppáhaldi hjá mér,“ segir Virpi.

Sú hefð sem hún heldur hvað fastast í er að skrifa jólabréf. „Í byrjun aðventunnar er fyrsta jólaskrautið tekið fram og er það geymt í sérkassa þannig að það þarf ekki að fara í gegnum allt jólaskrautið í leit að því. Efst í þeim kassa er alltaf bókin Jólin koma og jólabréf sem ég hef skrifað mér á þrettándanum tæpu ári áður og pakkað niður með jólaskrautinu. Ég lýk frágangi jólanna með því að skrifa niður nokkrar línur og kem bréfinu fyrir efst í „1. desember-kassanum“ í geymslunni,“ segir Virpi.

Hún segist koma sjálfri sér á óvart á hverju ári og man aldrei hvað það var sem var henni efst í huga um síðustu jól. „Í bréfinu legg ég áherslu á þakklæti, tel upp það góða sem gerðist um jólin og skrifa eitthvað um mikilvægustu atburðina sem í vændum eru í fjölskyldunni á komandi ári.“

Tími hvíldar og rólegheita

„Ég reyni að hafa í huga að jólin eru tímabil, aðventan og nokkrir hátíðardagar á dimmasta tíma ársins, og því er þetta fyrst og fremst tími hvíldar, notalegheita og samveru þegar það á við,“ segir Virpi um það besta við jólin. Henni finnst gjafirnar frá börnunum, sem þau útbúa í skólanum, einnig með því dýrmætasta. „Það eru nánast einu gjafirnar sem ég fæ, enda hef ég afþakkað gjafir í nokkur ár núna. Um hátíðirnar er svo notalegt að vaka í það minnsta eina nótt yfir góðri bók eða púsluspili,“ segir Virpi.

Oft er talað um að jólin megi ekki koma fyrr en búið er að þrífa ákveðna hluti eða gera ákveðna hluti. Í huga Virpi er það ekki þannig og segist hún þurfa að gera fátt til þess að jólin komi. Jólin séu oft mismunandi frá ári til árs og eru sveigjanleiki og núvitund því lykilhugtökin hjá Virpi yfir hátíðirnar.

„Ég legg áherslu á að útbúa tímanlega gjafirnar fyrir börnin. Það er gott að vera með nóg af góðum mat til að þurfa að fara sem sjaldnast út í búð um hátíðirnar. Svo er mikilvægt að vera með nóg að lesa og því fer ég nokkrar ferðir á bókasafnið á aðventunni. Einnig er gaman að vita af nýju borðspili undir jólatrénu því það er svo notalegt að geta spilað saman um jólin.“