Guðmunda Pálína Hermannsdóttir

Elsku mamma mín, nú er kallið komið og þá getur þú vitjað þinna ástvina sem á undan eru farnir og taka munu vel á móti þér. Pabbi eflaust orðinn óþreyjufullur að bíða endurfundanna.

Móðir mín var alveg einstök kona, vinnusöm, gestrisin, umhyggjusöm, ákveðin í sínum skoðunum, smekkvís með afbrigðum, mikill húmoristi og svo ótalmörgum öðrum kostum búin. Minningar mínar frá uppvaxtarárunum í Fljótunum eru mjög sterkar og þar var mamma alltaf til staðar ef eitthvað bjátaði á eða þurfti að fá leiðbeiningar við. Eitt lítið dæmi sem leitar á mig nú er þegar mamma var seint um kvöld að ganga frá þvotti og baka í Samtúni, flestir á heimilinu gengnir til náða og ég var á vappi og að vandræðast með að mig langaði til að ná tökum á dansi (væntanlega vals) til að geta staðist samanburð í skólanum. Mamma setti músík á fóninn og tók sér hlé frá störfum sínum til að fara yfir danssporin og hafði gaman af, geislandi af glettni og gleði. Ég er ekki frá því að það hafi skilað einhverjum árangri þó færnin yrði aldrei eins og hjá henni og pabba. Það er svo ótal margt sem mamma kenndi okkur systkinunum og okkar börnum, fáum við aldrei fullþakkað fyrir það.

Foreldrar mínir voru einstaklega gestrisin og ávallt var margt um manninn á æskuheimilinu, bæði þar sem við systkinin vorum mörg og eins voru ætíð margir ættingjar, vinir og sveitungar sem nutu þessarar gestrisni. Aldrei skorti matarföngin eða heimabakaða brauðið, þau höfðu svo einlæga ástríðu fyrir því að alltaf væri nóg til. Vinnusemi foreldra minna var einstök og þau góðar fyrirmyndir afkomenda sinna.

Fljótin voru þeirra heimaslóðir og undu þau hag sínum þar best, þau dvöldu þar mikið á sumrin eftir að þau voru flutt á Krókinn, þar sem þau áttu sinn sælureit í sumarbústaðnum Hópsveri, í Austurlandinu á Mói. Þar sinntu þau æðarvarpinu til fjölda ára og gerðu það af einstakri natni og umhyggju.

Þegar leitað er í minningasjóðinn koma upp sterkar minningar um heimsókn foreldra minna til okkar Ingu, þegar við bjuggum í Svíþjóð, það var einstakur gæðatími og margt brallað og foreldrar mínir eins og heimsborgarar þó ekki hafi þau ferðast mikið erlendis um ævina. Þau skruppu síðar í sólarlandaferð með vinum sínum og allt var þetta tekið á jafnaðargeðinu og áræðninni.

Minningarnar með mömmu eru einnig sterkar nú á seinni árum, þar sem yndislegt hefur verið að kíkja til hennar á Deild 2, fá hana í heimsókn, skreppa með henni í bíltúra um Skagafjörðinn, Fljótin og nokkrar ferðir árlega til Reykjavíkur. Í Reykjavíkurferðunum var ekki slegið slöku við, skroppið í búðir og keypt föt og þar þurfti enginn að gefa mömmu einhver ráð um fataval, fatastíl og litasamsetningu – á því var hún alveg klár.

Mamma átti einn gylltan frasa sem gott er að slá botninn með: „Þetta var alveg dásamlegt.“

Ég kveð þig nú, elsku hjartans móðir mín, með kærleik og óendanlegu þakklæti fyrir allt sem þú gafst okkur og varst okkur, ástarkveðja frá mér og fjölskyldu minni.

Í dag fylgi ég ástkærri tengdamóður minni síðasta spölinn. Hún Munda var alveg einstök kona, hún var ein af þessum hvunndagshetjum sem ekki fór mikið fyrir en var samt svo stór persóna.

Hún var mikil fjölskyldumanneskja og ræktaði hópinn sinn vel, það eru 35 ár síðan ég bættist í hópinn hennar. Eitt af því sem ég tók fljótt eftir var lundarfarið, ekki man ég eftir að hún hvessti sig né segði styggðaryrði þó hamagangur væri oft mikill í kringum hana og oft væri ástæða til. Hún var með einstakt jafnaðargeð og alltaf stutt í grínið og brosið, ef það þykknaði í henni varð svipur hennar örlítið þyngri og orðin færri, og ef henni mislíkaði setti hún upp sérstakan svip, sem fólkið hennar kallaði „svipinn“, þá vissu allir að Munda var ekki sátt. En hún gat líka verið föst fyrir og ef hún ákvað eitthvað varð því ekki svo auðveldlega haggað.

Þau voru mjög samheldin hjón Munda og Haraldur, í sumarbústaðnum í Fljótunum leið þeim vel, það var þeirra sælureitur með hópinn allan í kringum sig enda fékk bústaðurinn nafnið Hópsver. Í eldhúsinu hellti Munda á könnuna, alltaf var til kaffi. Ef maður lagði frá sér kaffibollann svona á milli verka var Munda búin að taka hann, þrífa og bollinn kominn upp í skáp. Jólakökurnar hennar voru líka bestar í heimi, hún var komin vel yfir nírætt og enn að bjóða upp á nýbakaða jólaköku.

Þegar við Róbert fluttum í sveitina voru þau hjónin dugleg að koma til okkar og aðstoða, Haraldur í útiverkunum og Munda beið inni, og allt í einu var þvottur kominn á snúruna, búið að brjóta saman og eitt og annað dund sem Mundu þótti ekki vert að þakkað væri fyrir. Hún var bara alltaf til staðar sama hvað.

Hún fékk líka sínar brekkur að klífa, hún þurfti að sjá á eftir sonum sínum Þresti og Róbert á sjúkrahús um langan tíma vegna mjaðmagalla sem verið var að stöðva framvindu á. Róbert fór 5 ára á sjúkrahúsið á Sauðárkróki og var til 7 ára aldurs. Þetta hefur ekki verið auðveldur tími fyrir Mundu, og í þá daga var ekki talið æskilegt að heimsækja börnin, þau urðu bara erfiðari á eftir. Ekki veit ég hvað svona aðskilnaður yrði kallaður í dag en við vitum að það að hafa barn langt í burtu og geta ekki verið hjá því er erfitt.

Munda varð fyrir því áfalli um miðjan aldur að fá gúlp við heilann sem var fjarlægður í aðgerð en olli því að hún týndi niður ýmsum eignleikum sem við teljum sjálfsagt að hafa, t.d. að lesa, skrifa, muna tölur og orð svo eitthvað sé nefnt, með sinni einstöku þrautseigju kom eitthvað til baka, þó ekki allt, en hún lærði að lifa með því og var svo þolinmóð gagnvart sjálfri sér að aðdáunarvert var.

Mér er líka minnisstætt þegar elsti sonur hennar, Hermann Björn, dó snögglega, þá breiddi hún út faðminn og huggaði, konan með stærsta hjartasárið.

Ég ætla ekki að rekja lífshlaup Mundu frekar þó af nógu sé að taka, en eitt er víst að ég er mun ríkari eftir kynni mín af þessari góðu konu.

Elsku Munda, far þú í friði og takk fyrir allt.

Þín tengdadóttir,

Með söknuði í hjarta og þakklæti í huga kveðjum við þig, elsku amma okkar. Amma Munda var mikil fjölskyldukona og mjög stolt af stóra hópnum sínum, fylgdist vel með öllum. Hún mætti í allar veislur og afmæli sem hún mögulega komst í, hvar sem var á landinu. Amma var mjög dugleg kona, ósérhlífin og fór hún áfram á hörkunni eða eins og afi orðaði það svo oft: hún fer áfram á Reykjarhólsþráanum. Ömmu leið best í Fljótunum sínum þar sem hún var fædd og uppalin. Þær eru ófáar minningarnar sem við eigum með henni í Fljótunum, æðarvarpsstússið, tófuvaktirnar, í berjamó, verslunarmannahelgarnar og margt fleira. Amma var mikil húsmóðir, bakaði og prjónaði af mikilli list. Þegar maður kom í heimsókn var iðulega nýbökuð jólakaka og annað góðgæti dregið fram. Fallegir sokkar og vettlingar duttu af prjónunum í gríð og erg fyrir alla fjölskyldumeðlimi. Amma var glæsileg og glysgjörn kona, hún elskaði að klæða sig upp á, kaupa sér falleg föt og skreyta sig með skarti. Amma var húmoristi og hélt hún húmornum allt fram á síðasta dag. Jólin í ár verða mjög tómleg fyrir okkur fjölskylduna þar sem amma var alltaf með okkur í Víðihlíðinni á aðfangadagskvöld. Það eru forréttindi að hafa haft ömmu svona lengi hjá okkur og verðum við ævinlega þakklát fyrir allan þann tíma og góðu minningarnar sem við eigum um hana ömmu með okkur og fjölskyldum okkar.

Hvíldu í friði, elsku amma. Þínar ömmustelpur,

Með þakklæti í huga kveð ég ömmu Guðmundu. Minningabankinn er stútfullur af minningum með ömmu. Bæði litlar og stórar.

Fjölskyldan er stór og hefur verið þekkt fyrir afmælis- og veisluhöld. Amma og afi voru fyrst á staðinn og oft síðust út. Eftir að afi féll frá hélt drottningin áfram að mæta alltaf svo sæt og fín. Amma var alltaf fljót í förum nánast hljóp á milli staða og þurfti maður oft að vera frár á fæti til að halda í við hana.

Fjölskyldan fer í ferðir á hverju sumri. Margt hefur verið skoðað í þessum ferðum en síðustu ár höfum við hist í Fljótunum og átt góðar stundir saman. Alltaf er góð mæting og margt brallað. Amma hélt alltaf upp á afmælið sitt, haldin var veisla þar sem fjölskyldan kom saman og síðustu ár hefur hún verið í húsi frítímans því engin hús taka allan fjöldann. Amma var síðustu tvö ár á deild 2 á heilbrigðisstofnun, þar leið henni vel og eignaðist góða vini. Hún var samt ekki ánægð í heimsfaraldrinum þegar enginn mátti koma í heimsókn og hún mátti ekki fara út í bæ því henni fannst það alveg frábært að kíkja á rúntinn og í kaffi eða mat til þess sem sótti hana í það skiptið. Takk fyrir allt elsku amma, minning þín lifir.

Elsku amma, þín verður sárt saknað.

Þú varst alltaf svo vel tilhöfð enda fannst þér einstaklega gaman að klæða þig upp á og bera fallegt skart. Svipbrigði þín og líkamstjáning var oft auðvelt að lesa, hvort sem það var stríðnislegur hlátur, höfuð hrist í hneyksli eða hendi slegið á læri, þó var alltaf stutt í brosið. Þú lést þig aldrei vanta hvort sem það var í réttum þar sem þú stóðst við hliðið og opnaðir fyrir okkur eða beiðst í framsætinu eftir afa, enda var hann alltaf með nóg fyrir stafni, sem lýsir þolinmæði þinni. Þið afi voruð alltaf dugleg að koma og aðstoða við ýmis störf í sveitinni okkar. Þá beiðst þú oft inni með okkur krökkunum eða sást til þess að okkur yrði ekki kalt úti, þá nuddaðir þú hita í lófa okkar og blést.

Í minningunni var alltaf hægt að fá kandís og suðusúkkulaði eða önnur sætindi þegar farið var í heimsókn til ömmu og afa. Enginn fór svangur frá henni þar sem sort eftir sort var sett á borðið. Má þar nefna jólakökuna sem var í uppáhaldi hjá mörgum hvort sem rúsínurnar voru tíndar úr eða ekki, vöfflurnar voru einnig vinsælar enda sparaði hún ekki sykurinn ofan á þær. Hún var einstaklega barngóð og naut þess að vera í kringum börn, enda voru ömmu- og langömmubörnin komin í fangið hennar til að leika sér eða fá eitthvað gómsætt í laumi hjá henni. Henni fannst einstaklega gaman að prjóna á sína nánustu, enda voru þetta fallegustu vettlingarnir og hlýjustu sokkarnir.

Hún var ávallt tilbúin til að rétta hjálparhönd, þegar einn ungur drengur ákvað að strjúka að heiman þá bauðst hún til að pakka handa honum nesti sem hann þáði, með því skilyrði að hann yrði framreiddur í klút og hægt að festa við prik. Hún samþykkti það, setti nestið í viskastykki og batt það saman, þar með strauk strákurinn með nesti niður að brú og amma veifaði hlæjandi í dyragættinni enda stutt í húmorinn. Hann skilaði sér stuttu eftir að nestið kláraðist.

Í æðarvarpinu í Fljótunum leyndist oft brjóstsykur í vösum hennar. Þegar sest var niður í smá pásu (hvíld) þá fékk maður að laumast í vasa hjá henni og í eitt skiptið voru hestar hjá okkur lausir á túninu sem heyrðu skrjáf og vildu ólmir fá góðgæti. Ömmu fannst það ekki mikið vandamál og með stríðnisglotti sínu laumaði hún brjóstsykri í hestana. Það sem við hlógum eftir á.

Nú ertu komin í faðm afa og viljum við þakka fyrir yndislegar minningar. Við elskum þig amma og munum ávallt sakna þín.

Elsku amma Munda okkar með breiða brosið, smitandi hláturinn og hlýja faðminn. Nú ert þú komin við hlið hans afa á ný og hann hefur eflaust tekið fagnandi á móti þér. Við systkinin unnum heldur betur í ömmulottóinu og varst þú okkur mjög kær. Heima hjá ömmu og afa í Barmahlíðinni voru óteljandi minningar skapaðar, alltaf nóg af fólki og nóg af mat. Þannig vilduð þið hafa það og kennduð okkur mikilvægi þess að vera í góðum tengslum við fjölskylduna. Minningarnar um jólaboðin, afmælin og allar góðu samverustundirnar þar ylja.

Amma og afi voru samrýnd hjón og áttu níu börn, þau vildu hafa allan skarann í kringum sig og skipti miklu máli að allir kæmu saman og væru í góðu sambandi. Þau bjuggu til ótrúlega náin fjölskyldutengsl á milli okkar barnabarnanna og barnabarnabarnanna sem við búum alltaf að. Amma var harðdugleg, jákvæð og sagði hlutina eins og þeir voru. Þau afi létu alltaf hendur standa fram úr ermum, sama hvað þau tóku sér fyrir hendur. Þegar maður lokar augunum sér maður þau tvö fyrir sér í æðarvarpinu í Fljótunum eða í eldhúsinu í bústaðnum eða Barmahlíðinni að passa upp á að fólkið hafi nóg að borða. Það breyttist ekkert eftir að afi féll frá. Alltaf fyllti amma borðið af kræsingum þegar gestir komu í heimsókn í Sauðárhlíðina. Amma mætti í allar afmælisveislur fjölskyldumeðlima, var gjarnan fyrst á staðinn og síðust út. Nú á síðustu árum, eftir að amma var flutt á dvalarheimilið, þótti henni fátt betra en að fara í mat til fjölskyldunnar eða bara kíkja á rúntinn. Amma var alltaf hrókur alls fagnaðar og þurfti lítið til þess að kitla hláturtaugar hennar og fá hana til að skella hendinni á lærið í leiðinni. Hún fylgdist vel með sínu fólki og var með allt á hreinu, alveg til síðasta dags.

Nú er samverustundunum lokið en þakklæti er efst í huga fyrir að hafa fengið að njóta þeirra með þér svona lengi, elsku amma. Það er skrítið að hugsa til þess að heyra ekki hláturinn þinn og fá ömmufaðmlag aftur. Við reynum að halda í gleðina, fjölskyldutengslin og halda áfram að búa til nýjar minningar í Fljótunum þér til heiðurs. Takk fyrir allt, elsku amma.

Elsku amma.

Það sem kemur í huga minn er takk. Takk fyrir allt sem þú hefur gert fyrir mig öll þessi ár. Takk fyrir að vera alltaf til staðar fyrir mig. Takk fyrir öll símtölin og spjallið okkar.

Takk fyrir að reyna að kenna mér að prjóna, veit það var ekki auðvelt en þú gafst ekki upp á mér, þú gafst aldrei upp á mér.

Takk fyrir alla kjötsúpuna. Þú eldaðir alltaf kjötsúpu handa mér því þú vissir að það væri það besta sem ég fékk. Takk fyrir alla ullarsokkana og vettlingana. Takk fyrir allan hláturinn. Takk fyrir alla ástina sem þú gafst mér og börnunum mínum. Takk fyrir öll knúsin. Takk fyrir allt elsku amma. Þú ert best.

Þakklæti er það fyrsta sem kemur upp í huga okkar systkina þegar við minnumst Guðmundu Hermannsdóttur, Mundu eins og hún var alltaf kölluð. Hún var hluti af lífi okkar alveg frá því að við munum fyrst eftir okkur og fórum að skynja þann mikla mannauð frændfólks og tengdafólks sem í kringum okkur var. Við nutum þess öll að vera hjá henni á Ysta-Mói og síðar í Samtúni í Haganesvík innan um allan barnaskarann. Við sóttumst beinlínis eftir því að fara heim að Mói til þeirra heiðurshjóna, Haraldar frænda og Mundu. Ekki var verra að hafa ömmu, afa og Georg frænda á neðri hæðinni. Húsið á Mói var höll bjartra sumardaga og höll vetrarlandsins. Hér var Munda miðjan í öllu, hún annaðist allan skarann af kostgæfni og sá til þess að enginn liði skort eða færi vanbúinn til verka. Munda var hreinskiptin og skapmikil kona en skap sitt tamdi hún einstaklega vel enda bjó hún yfir miklu æðruleysi sem hún sýndi okkur börnunum þrátt fyrir galsann og gauraganginn sem okkur fylgdi. Ævinlega mætti Munda okkur með hlýju og kom fram við okkur börnin af virðingu enda þótti okkur öllum vænt um hana.

Þorrablótsferðirnar eru sérstaklega eftirminnilegar. Þorrablótin voru alltaf mikið tilhlökkunarefni, skipst var á að fara út eftir, eins og það heitir að fara frá Sauðárkróki eða koma utan að úr Fljótum, í hvaða veðri sem var. Þá var öllu pakkað saman í viðeigandi stóra Landróvera og ekið af stað. Fullorðna fólkið fór ýmist í Bifröst eða á Ketilás en yngri kynslóðin fékk sitt blót og vel útilátið trog heima við. Varla var hægt að hugsa sér meiri eftirvæntingu og gleði. Þetta voru ævintýraferðir og gekk á ýmsu en best fannst okkur systkinum þegar veður hamlaði heimför og við gátum dvalið lengur á Mói – hjá Mundu og hennar úrvalsliði.

Munda var Fljótakona í húð og hár, fædd þar og uppalin. Hún bjó þar lengstan hluta ævinnar eða þar til þau hjón fluttu upp á Sauðárkrók til að njóta efri áranna nærri börnum og barnabörnum. Fljótin voru samt innan seilingar, þau komu sér upp sínum sælureit við Hópsvatn og Haganesvík fyrir sig og hópinn sinn. Þar dvöldu þau eins oft og þau gátu. Þarna undi Munda sér vel, enda búin að koma sér fyrir í nágrenni við bernskuhagana og Ysta-Mó, í ríki náttúrunnar. Þau hjónin voru í þeim skilningi sest í helgan stein en ekki til að sitja aðgerðarlaus og bíða örlaga sinna. Starfssamara fólk er varla hægt að hugsa sér, áfram var hlúð að varpinu, veiðinni og fjölskyldunni, alveg fram undir það síðasta.

Við, börn Sæmundar og Ásu, erum þakklát fyrir samveruna og lánsöm að hafa átt Mundu að. Við vottum börnum Mundu, tengdafólki og afkomendum öllum innilega samúð vegna fráfalls hennar. Það er bjart yfir minningunni um góða konu.

F.h. okkar systkina,