Íris Erlingsdóttir
Íris Erlingsdóttir
Þú og ég höfum engin mannréttindi sem transfólk hefur ekki. Á hinn bóginn hefur ríkið veitt transfólki sérréttindi á grundvelli tilfinninga þess.

Íris Erlingsdóttir

„Mannréttindi án mismununar eru ekki sjálfgefin og það hefur þurft að berjast fyrir öllum þeim áföngum sem náðst hafa. Alltaf virðast spretta upp öfl sem líta á mannréttindabaráttu annarra sem ógn við sín eigin réttindi. Það er alvarleg ranghugmynd. Mannréttindi fyrir okkur öll á að vera keppikefli okkar sem samfélags. Það eru grundvallarréttindi hvers einstaklings að vera frjáls til að lifa og elska.“ (Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra 10. ágúst 2023.)

Aðalsölupunktur transaðgerðasinna er að krafan um „transréttindi“ sé mannréttindabarátta okkar tíma. Flestir eru hlynntir transréttindum – að því gefnu að verið sé að krefjast réttinda í ætt við hjónabönd og réttindi samkynhneigðra og kosningaréttar kvenna. Að transfólk fái að lifa fullu lífi, laust við „mismunun, áreitni og ofbeldi og tjá sig eins og það vill“ – þótt tjáningarfrelsi sé reyndar á góðri leið með að verða trans-sérréttindi.

Þessi markmið eru verðug en þau eru ekki það sem kröfur transaðgerðasinna snúast um. Það er ekki verið að krefjast mannréttinda fyrir transfólk – sem nú þegar hefur öll réttindi sem aðrir borgarar njóta og gott betur – heldur forréttinda og sérréttinda á kostnað annarra borgara.

Raunverulegar mannréttindahreyfingar hafa ávallt krafist þess að ákveðnir þjóðfélagshópar geti ekki á óréttmætan hátt hamstrað réttindi í eigin þágu og neitað öðrum um þau. Rétturinn til kynræns sjálfræðis – sérréttindi til handa fámennum en valdamiklum þjóðfélagshópi sem forsætisráðherra og transkengúrukapall hennar hafa þröngvað upp á þjóðina – snýst um að neyða aðra til að samþykkja að einhver sé það kyn sem hann/hún segist vera; að allir viðurkenni tilfinningar og skoðanir transfólks sem hlutlægan veruleika.

„Trans“ á meira skylt við rannsóknarrétt Tomás de Torquemada og kaþólsku kirkjunnar en mannréttindabaráttu Martins Luthers Kings. „Trans“ er nýja íslenska þjóðkirkjan; ríkistrú fjármögnuð af skattfé almennings, með æðstuprestum, helgisiðum, lögum um transguðlast og refsingum trans-rannsóknarréttarins fyrir brot á þeim.

Þú og ég höfum engin mannréttindi sem transfólk hefur ekki. Á hinn bóginn nýtur transfólk sérréttinda sem ríkið hefur veitt því á grundvelli tilfinninga og ranghugmynda þeirra.

Ríkið gefur ekki út fölsuð skilríki fyrir aðra borgara, né heldur greiðir það fyrir fegrunar/lýtaaðgerðir sem þeir vilja fá gerðar. Ríkið sóar ekki skattfé almennings í almannatengsl fyrir aðra sértrúarsöfnuði. Aðeins transaðgerðasinnar fá að veggfóðra opinberar byggingar og almenningseignir með regnbogum, einhyrningsfretum og flöggum og senda þér reikninginn.

Transaðgerðasinnar sem hafa með góðum árangri þaggað niður í öllum sem ekki styðja kynrænt sjálfræði þjóna hagsmunum transfólks afar illa. Þegar almenningur gerir sér grein fyrir hvað í raun felst í kröfum transaðgerðasinna er ekki víst að sökin lendi þar sem hún á heima og ekki ólíklegt að viðbrögðin muni skaða transfólk og homma og lesbíur, sem einfaldlega vilja það sama og allir aðrir borgarar – „að vera frjáls til að lifa og elska“.

„Trans“-frumvarp með lögum nr. 80/2019 um kynrænt sjálfræði notar orðið 102 sinnum án skilgreiningar – er hvorki ofsóttur minnihlutahópur né spennandi „kynverund“. „Trans“ er lúxusklassaríkisborgararéttur sem heimilar rétthafanum að neyða lægriklassaborgara til að ljúga, þola kynferðislega úrkynjun á öllum sviðum þjóðfélagsins, neyða upp á þá ný-rangyrðum og –hugmyndum og láta refsa þeim fyrir móðganir, raunverulegar eða ímyndaðar, sem særa hinar helgu transtilfinningar.

Þetta eru sérréttindi til að brjóta á mannréttindum annarra.

Höfundur er fjölmiðlafræðingur.

Höf.: Íris Erlingsdóttir