Matvælastofnun og yfirdýralæknir hafa lagt til að gildandi reglugerð sem kveður á um að allar kindur verði skornar niður á bæjum þar sem riðusmit greinist verði breytt í þá veru að aðeins verði skylt að skera niður hluta fjárstofnsins en ekki allt féð

Ólafur E. Jóhannsson

oej@mbl.is

Matvælastofnun og yfirdýralæknir hafa lagt til að gildandi reglugerð sem kveður á um að allar kindur verði skornar niður á bæjum þar sem riðusmit greinist verði breytt í þá veru að aðeins verði skylt að skera niður hluta fjárstofnsins en ekki allt féð.

Riða greindist á Stórhóli

Til tíðinda bar í síðustu viku að riða greindist í einni kind frá bænum Stórhóli í Húnaþingi vestra og kom það sérfræðingum ekki á óvart þar sem riða hefur verið þrálát á svæðinu og varnarlínur á svæðinu eru ekki í góðu standi. Þetta landsvæði er þekkt riðusvæði, en fyrir tveimur árum kom riða upp á tveimur bæjum í nágrenninu og á einum bæ árið 2015.

Jörðin tilheyrir Húnahólfi, en fjögur tilvik riðu hafa síðustu sjö árin greinst í Miðfjarðarhólfi, Húnahólfi, Skagahólfi og Vatnsneshólfi, en hólfin deila varnarlínu.

Á Stórhóli eru 600 fjár og eru vonir bundnar við að ekki verði nauðsynlegt að fella alla hjörðina, en til þess þarf að breyta reglugerð sem svo mælir fyrir um.

„Núgildandi reglugerð setur yfirdýralækni þær skorður að honum ber að leggja til niðurskurð á allri hjörðinni. Núna, þegar við erum komin með einstaklinga sem bera verndandi arfgerðir, þá þarf að breyta reglugerðinni þannig að mögulegt sé fyrir mig að leggja til að aðeins hluti hjarðarinnar verði skorinn og ekki séu skornir gripir sem bera í sér verndandi arfgerðir,“ segir Sigurborg Daðadóttir yfirdýralæknir í samtali við Morgunblaðið.

Spurð hvort ekki sé harkalegt að skera niður dýr sem bera í sér verndandi arfgerð gegn riðu segir Sigurborg að ekkert sé 100% í þessum málum, enda séu bara til staðar arfblendnir gripir.

„Þeir eru ekki með eins mikla vernd og arfhreinir gripir sem eru með ARR-arfgerðina. Þeir eru með einhverja vernd en ekki fullkomna vernd,“ segir Sigurborg og nefnir að aðeins eitt dýr sem fæddist í vor sé arfhreint, en það er lambhrútur og er sá kominn á sæðingastöð.

„Síðan mun töluvert af arfhreinum gripum fæðast næsta vor, þetta gerist hratt þótt þetta sé ekki fimm ára spretthlaup. Samkvæmt ræktunaráætlun til 20 ára er gert ráð fyrir að við verðum þá komin ansi langt eftir 10 ár, en eftir 20 ár ættum við að geta verið laus við riðuveiki ef vel tekst til í ræktunarstarfi,“ segir Sigurborg.

Hópur sérfræðinga sem matvælaráðherra skipaði í vor skilar af sér niðurstöðum í dag, en hópurinn sem er undir forsæti Sigurborgar Daðadóttur hefur verið að skoða hvað áunnist hefur í riðumálum, hvernig hægt er að nýta ræktunarstarf og hvað hægt er að gera í framtíðinni. Ráðuneytið mun skoða hvaða ráðleggingar hópurinn hefur komið fram með og ákveða næstu skref.

Höf.: Ólafur E. Jóhannsson