Ólafur E. Jóhannsson
oej@mbl.is
„Það eru umtalsvert meiri peningar sem veita á í verkefnið en gert var ráð fyrir áður, en við sjáum þó ekki heildarmyndina fyrr en uppfærslu samgöngusáttmálans er lokið,“ segir Árni M. Mathiesen, formaður stjórnar Betri samgangna, í samtali við Morgunblaðið, en í fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar, sem kynnt var á þriðjudag, kemur m.a. fram að verja á a.m.k. 40 milljörðum króna meira fé til samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins en áður hafði verið gert ráð fyrir.
Í fjármálaáætluninni kemur m.a. fram að í tengslum við viðræður, sem enn standa yfir um viðauka við samgöngusáttmálann, sé gert ráð fyrir að framlag til Betri samgangna aukist um fjóra milljarða á ári frá og með árinu 2025 eða um 20 milljarða alls á tímabili fjármálaáætlunarinnar sem tekur til áranna 2024 til 2029. Til viðbótar beinum framlögum til Betri samgangna er gert ráð fyrir 20 milljarða lánveitingu úr ríkissjóði til samgöngusáttmálans á tíma áætlunarinnar.
Uppfærsla dregist á langinn
Þetta þýðir að 40 milljörðum til viðbótar verður varið til verkefna sáttmálans, en óljóst er hvenær tekjur fara að skila sér vegna væntanlegrar sölu byggingalóða í Keldnalandi og þá hafa engar ákvarðarnir verið teknar um fyrirhugaða gjaldtöku á vegum.
Nú eru liðnir tíu mánuðir frá því að boðaðri uppfærslu samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins átti að vera lokið, en í fyrravor var rætt um að endurskoðun sáttmálans lyki í júní sl. Ekki gekk það eftir og var þá rætt um að henni lyki í nóvember og loks desember. Síðast þegar spurst var fyrir um stöðu verkefnisins var rætt um verklok um miðjan mars, en ekkert bólar á niðurstöðunni enn. Þetta þótti Vilhjálmi Árnasyni, 2. varaformanni umhverfis- og samgöngunefndar Alþingis, bagalegt þegar rætt var við hann í lok desember sl. þar sem unnið væri að samgönguáætlun í umhverfis- og samgöngunefnd og slæmt þegar jafn stórt verkefni og samgöngusáttmálann vantaði inn í þá mynd.
Enn var spurst fyrir um stöðu uppfærslunnar í gær, en fátt var um svör.
Árleg framlög til samgöngu- og fjarskiptamála munu nema 62,8 milljörðum á næsta ári, 62 milljörðum árið 2026, 63 milljörðum 2027, 62,3 milljörðum árið 2028 og 62 milljörðum 2029. Framlag þessa árs nemur 56,7 milljörðum. Alls eru þetta 369,8 milljarðar á sex ára tímabili. Ekki er að finna aðgreiningu á milli fjárveitinga til þessara málaflokka, en ætla má að samgönguhlutinn sé langstærstur.
Framlög til málaflokksins hækka um alls 19,3 ma.kr. að raunvirði frá því sem gert var ráð fyrir í síðustu fjármálaáætlun sem tók til áranna 2024 til 2028 og munu heildarútgjöld til samgöngu- og fjarskiptamála nema 312,1 milljarði á tímabili þessarar áætlunar, þ.e. 2025 til 2029. Þar af er fjárfestingarframlag til vegaframkvæmda aukið um þrjá milljarða á árinu 2025 og fer stigvaxandi á tíma fjármálaáætlunar. Nemur aukningin sex milljörðum á árinu 2029 og er ætlað að verja því í nýframkvæmdir og viðhald á vegakerfinu. Auk þess er framlag til vetrarþjónustu aukið varanlega um 300 milljónir á ári út tímabil áætlunarinnar, en ýmis tímabundin framlög falla niður.