Alltaf að baksa í moldinni

Á austurströnd Lagarfljóts, um 5 kílómetra utan við Fljótsbotninn, stendur Hallormsstaðaskógur, einn þekktasti skógur Íslands. Hann býr yfir fjölbreyttu landslagi þar sem finna má um 85 trjátegundir, fjölbreyttan gróður og auðugt fuglalíf.

Bergrún Anna Þorsteinsdóttir aðstoðarskógarvörður í Hallormsstaðaskógi tekur á móti blaðamönnum í flíspeysu og bláum sumarlegum kjól skreyttum blómum. Klæðnaðurinn ber þess ekki merki að úti sé gaddur og jörð snæviþakin. Garðyrkjufræðingurinn virðist þó lítið kippa sér upp við kuldann á meðan blaðamennirnir skjálfa á beinunum.

Förinni var heitið í starfsmannahúsið Mörkina, teiknað og byggt af Lofti Jónssyni byggingarmeistara, sem hýsir aðstöðu fyrir starfsfólk Skógræktarinnar. Húsið er mannlaust og býður Bergrún blaðamönnum sæti og kaffi í eldhúsinu, sem þeir þiggja en verða þó báðir að afþakka kaffi, hvor með sinn orkudrykkinn í hendi.

Eftirsótt starfsumhverfi

Sumarstörf í Hallormsstaðaskógi eru eftirsótt enda starfsumhverfið margrómað. Að sögn Bergrúnar sækist fjölbreyttur hópur fólks eftir að starfa á þessum vettvangi.

„Við höfum ekki þurft að auglýsa mjög oft eftir starfsfólki, það einhvern veginn bara sækir um.“

En hvaða verkefnum sinnir aðstoðarskógarvörður?

„Mitt starf er í rauninni öll verkstjórn og að halda utan um pantanir og allt þetta daglega – rekstur á deildinni,“ útskýrir Bergrún sem hefur sinnt þessu starfi í liðlega 20 ár, en hún tók við sem aðstoðarskógarvörður árið 2005. Saga hennar og Hallormsstaðar nær þó lengra aftur en hún hóf fyrst störf á svæðinu árið 1987, þá sem tjaldvörður. Bergrún sem er ekki þekkt fyrir að sitja auðum höndum vann samhliða því í gróðrarstöðinni. Það var síðan árið 1994 sem hún tók við sem ræktunarstjóri og sinnti hún því starfi næstu níu árin eða allt þar til gróðrarstöðin var lögð niður. Í kjölfarið fór hún að starfa meira við skógræktina í Hallormsstaðaskógi. „[O]g hugsa um endinn á trjánum, það er að segja eftir að þau eru vaxin upp – að flettingu og nýtingu skógarins.“

Ekkert annað kom til greina

Bergrún ólst upp í Möðrudal á Norðausturlandi og virtist fátt annað koma til greina en að hún yrði garðyrkjufræðingur en starfið virðist henni í blóð borið.

„Ég hef einhvern veginn alltaf verið í moldinni – eitthvað að baksa í mold. 1987 fór ég hér í Hússtjórnarskólann á Hallormsstað, eins og hann hét þá, og þetta var fyrsta árið sem ég ætlaði að vinna. Móðir mín sagði „líttu þér nær“ þegar ég var að fara að huga að því hvar ég ætti að sækja um. Og ég ákvað að labba niður í skógrækt og sækja um vinnu og síðan má segja að ég hafi ekki farið héðan. Þetta heillaði mig, skógurinn og plönturnar og allt þetta.“

Það kannski vinnur saman að búa líka að reynslunni úr Húsmæðraskólanum?

„Já – ég var búin að vera hérna í þrjá mánuði og heillaðist af umhverfinu og skóginum.“

Útivistargildið aukist

Skógurinn í Hallormsstað hefur mörgum hlutverkum að gegna, til að mynda sem útivistar- og afþreyingarsvæði. Hefur mikil uppbygging átt sér stað síðustu ár en þar má m.a. finna fjöldann allan af göngu- og fjallahjólaleiðum, frisbígolfvöll, svo ekki sé minnst á tjaldsvæðið sem hefur verið rekið frá því fyrir 1950. Hefur ferðamannastraumurinn farið sívaxandi síðan þá.

„Útivistargildi skógarins er búið að aukast svakalega frá því að ég byrjaði að vinna hérna,“ segir Bergrún. Þá hafi margir Íslendingar leitað í íslensku náttúruna þegar heimsfaraldur covid-19 gekk yfir. Þá hefur hvert hitametið á fætur öðru verið slegið síðustu sumur á Austurlandi og eru Íslendingar fljótir að fjölmenna á tjaldsvæðin þegar tveggja stafa hitatölur eru í kortunum.

„Það eru 80% Íslendingar sem sækja tjaldsvæðin svoleiðis að magnið á tjaldstæðunum fer svolítið eftir því hvernig veðrið er,“ segir Bergrún og heldur áfram: „Tjaldsvæðið getur fyllst á einni nóttu en getur líka tæmst á einum morgni bara ef fer að rigna.“

Spurð út í almenna uppbyggingu ferðaþjónustu á svæðinu segir Bergrún hana hafa þróast jöfnum höndum samhliða fjölgun á fólki undanfarin ár.

„Þó við getum alltaf gert betur, það er bara svoleiðis alls staðar á landinu,“ segir Bergrún.

„Það skiptir máli að byggja upp gönguleiðir og þjónustu. Við búum ótrúlega vel hérna að veitingastöðum og þjónustu á Fljótsdalshéraði og á Austurlandi en það er auðvitað erfitt að taka allt í einu við þúsund manns á einum degi af því að það er kominn 20 stiga hiti og sól. Og kannski ekki bara þúsund heldur tvö þúsund manns sem birtast bara.“

Fram undan er sá tími árs sem allt lifnar við. Þegar snjóa tekur að leysa koma fuglarnir og í hönd fer varptímabilið. Í sumar eru 20 ár síðan skógardagurinn mikli var haldinn fyrst hátíðlegur í skóginum og verður því fagnað 22. júní, tveimur dögum eftir sumarsólstöður. „Þá höfum við gaman saman,“ segir Bergrún.

Boðið verður upp á ýmislegt góðgæti á hátíðinni, þar á meðal heilgrillað naut og einnig heilgrillað lamb.