Léttir að sjá að hann var á lífi

Slysin gera sannarlega ekki boð á undan sér og með vaxandi ferðamennsku eykst umferðin á vegum úti. Í fyrra létust átta í umferðinni en 229 slösuðust alvarlega, samkvæmt nýrri skýrslu Samgöngustofu, sem er mikil fjölgun frá árinu áður. Líf margra þessara fórnarlamba bílslysa breytist til frambúðar, en sem betur fer ná sér einhverjir að fullu. Langoftast heyrum við aðeins um dauðaslysin en lítið um hina sem slasast alvarlega.

Zak Nelson og unnusti hans Elliot Griffiths frá Bretlandi voru nýlagðir af stað í langþráð ferðalag á Íslandi þegar ógæfan dundi yfir. Bíll fór yfir á rangan vegarhelming og skall á bíl parsins með þeim afleiðingum að Elliot slasaðist alvarlega og hefur þurft á aðgerðum að halda vegna innvortis meiðsla. Zak, sem slapp mun betur, settist niður með blaðamanni og sagði sögu sína.

Enginn tími til að hemla

Parið lenti á Íslandi 19. apríl og hélt beint af stað á bílaleigubíl austur. Planið var að skoða Kerið, Geysi, Seljalandsfoss og Skógafoss þennan fyrsta dag af fjórum.

„Við áttum að fara heim 23. apríl því Elliot vildi halda upp á 26 ára afmælið sitt heima,“ segir Zak og segir þá hafa verið búna að skoða Kerið og Geysi og voru á leiðinni að Seljalandsfossi þegar slysið varð.

„Við vorum á austurleið þegar bíll fór yfir á rangan vegarhelming, mögulega að taka fram úr. Það voru aðeins um hundrað metrar á milli bílanna og ég hafði engan tíma til að hemla eða öskra. Aðeins að reyna að sveigja frá,“ segir Zak og segir bílana hafa skollið saman harkalega.

„Ég var undir stýri og það eina sem ég náði að hugsa var að reyna að sveigja frá, en það var enginn tími. Ég man lítið eftir sjálfum árekstrinum; næsta sem ég man er að ég hangi í bílbeltinu og við vorum báðir gáttaðir á hvað hefði gerst. Apple-úrið mitt sendi strax út boð og fór að pípa,“ segir Zak og segir úrið hafa verið þannig stillt að ef árekstur eða slys yrði sendir síminn tilkynningu á þá aðstandendur sem skráðir eru á sérstakan lista svo fjölskyldan geti vitað nákvæma staðsetningu slyssins.

„Fjölskyldan mín í Bretlandi fékk boð og vissi þá um leið að við hefðum lent í slysi. Þau reyndu að hringja, en þá var úrið einmitt að hringja í 112. Mamma náði því ekki í gegn og var að vonum áhyggjufull. Ég náði að tala við hana tuttugu mínútum síðar en man ekkert eftir því símtali. Hún kom svo til Íslands og sagði að ég hefði marghringt en ég man ekki eftir því.“

„Nú er fríið ónýtt“

Bíllinn lenti utan vegar á hliðinni og áður en varði dreif að fólk að hjálpa.

„Það kom maður í gluggann og ég skildi ekki hvað hann sagði en hann náði að opna skottið og við náðum að skríða þar út. Við vorum ekki með brotin bein en ég var aðeins skorinn á fæti og á hendi. Það blæddi töluvert úr hendinni,“ segir Zak og telur að beltin hafi bjargað þeim.

„Bílbeltin björguðu lífi okkar; okkur hefur verið sagt það. Við vorum með mikið mar þar sem beltin voru,“ segir Zak og segir hvorugan þeirra hafa vitað hversu slasaðir þeir voru í upphafi.

„Ég man ekki mikið, en mér fannst allt gerast svo hratt en í raun leið nokkur tími þar til ég var kominn í sjúkrabíl, en Elliot fór í sjúkrabíl á undan mér. Elliot man aðeins meira en ég og ég á víst að hafa sagt við hann: „Þar fór tryggingin fyrir bílnum“ og svo: „Nú er fríið ónýtt.“ Hann sagði líka að ég hefði verið afar rólegur þegar ég sagði við hann að ég þyrfti að taka af mér bílbeltið og ég myndi detta á hann en ég myndi reyna að gera það varlega,“ segir Zak.

Sjúkrabílarnir fluttu mennina á slysadeild og var Elliot fljótlega settur í aðgerð vegna innvortis meiðsla.

„Ég man ekki mikið frá fyrstu stundunum á spítalanum en man að ég bað um að fá að sjá Elliot, en ég heyrði í rödd hans. Mér var þá rúllað í rúminu til hans þar sem hann var. Það var svo mikill léttir að sjá að hann var á lífi. Þá heilsaði hann mér og sagði: „Viltu giftast mér?“ Ég svaraði strax: „Auðvitað!“ Svo var honum rúllað beint á skurðarborðið,“ segir Zak og frétti síðar að þarmar hefðu farið í sundur og komið var drep á vissum stöðum.

Hann er baráttujaxl

„Næsta dag var ég fluttur á almenna deild og var alltaf að spyrja um Elliot. Ég fékk ekki að sjá hann þann daginn. Ég fékk svo að sjá hann daginn eftir og spurði hann þá hvort hann myndi eftir hvers hann hefði spurt mig. Hann sagðist muna það vel og sagðist standa við bónorðið og ég stóð við mitt svar.“

Zak var útskrifaður tveimur dögum eftir slysið og fór þá á stúfana að leita að trúlofunarhring.

„Ég vildi finna fallegan íslenska hring og fann einn með drekamynstri,“ segir Zak sem mætti svo með hringinn á spítalann.

„Hann var mjög ánægður með hringinn,“ segir Zak og brosir.

„Elliot þurfti svo að fara í aðra aðgerð nú í vikunni. Í fyrstu aðgerðinni voru ónýtir hlutar þarmanna fjarlægðir og þeir svo saumaðir saman aftur. En stundum lekur í samskeytunum og þurfti því að setja í hann dren. Það kom svo sýking í þarmana og því þurfti hann að fara í aðra aðgerð sem tók sex tíma. Hann er nú kominn með stóma en vonandi losnar hann við það eftir ár, þó enginn geti lofað neinu.“

Elliot er enn á spítalanum að jafna sig eftir aðgerðina og segir Zak hann óvenju jákvæðan.

„Hann er baráttujaxl. Hann er nú að jafna sig og allt lítur vel út. Nú er verið að bíða eftir að koma þörmunum aftur í gang.“

Trúlofunin það jákvæða

Áfallið að lenda í slysi er mikið og getur tekið tíma að vinna úr því. Zak segir þá báða hafa spurt sig „hvað ef?“

„Við höfum velt fyrir okkur, hvað ef við hefðum ekki stoppað í sjoppu og fengið okkur pulsu; hvað ef við hefðum lagt á öðrum stað við Geysi? Það er svo margt sem leiðir okkur í slysið. Það hljómar kjánalega en þetta átti að gerast. Við erum trúlofaðir og erum ánægðir með að eitthvað jákvætt kom út úr þessu því við værum ekki trúlofaðir ef þetta hefði ekki gerst. Ég er ekki glaður að þetta gerðist, auðvitað ekki, en vonandi nær Elliot sér að fullu og þá kom eitthvað gott úr þessu,“ segir Zak og segist strax vera farinn að skipuleggja brúðkaupið.

„Ég vinn hjá rútufyrirtæki og það verða einhverjar gamlar rútur notaðar í brúðkaupinu. Okkur langar að gifta okkur að sumarlagi, kannski í hlöðu og hafa veislu utandyra. Svo getum við haldið upp á lífið og ástina.“

Næst á dagskrá er að koma Elliot heim í sjúkraflugi en enn er verið að vinna í alls kyns tryggingarmálum, auk þess að bíða eftir að Elliot verði ferðafær.

„Batinn eftir seinni aðgerðina getur tekið margar vikur og við viljum auðvitað frekar vera heima hjá okkar fólki,“ segir hann og segist enn ekki vita hvenær það geti orðið.

Viljum koma aftur seinna

Zak segist afar þakklátur að þeir séu báðir á lífi; það sé fyrir mestu.

„Ég hef alltaf horft jákvæðum augum á lífið. Síðustu sex árin hafa verið mér erfið en móðir mín greindist með krabba árið 2018 og ætti ekki að vera á lífi en er það. Covid var erfiður tími í Bretlandi og svo reyndi félagi minn að taka sitt líf og annar vinur tók sitt líf fyrir einu ári. Og svo gerist þetta. Ég hugsaði bara að þetta væri komið gott!“ segir Zak og brosir.

Íslandsferðin fór sannarlega öðruvísi en lagt var upp með, en þeir unnustar hyggjast koma aftur.

„Við erum farnir að ræða um að koma aftur hingað eftir nokkur ár og sjá landið saman. Elliot er búinn að vera innilokaður á spítala allan tímann,“ segir Zak sem situr hjá honum mestallan daginn en reynir að ganga um bæinn og anda að sér fersku lofti inn á milli. Zak segist hafa mætt mikilli velvild frá öllum og vill koma á framfæri kærum þökkum til heilbrigðisstarfsfólksins sem hann segir vinna vinnuna sína fullkomlega.

„Fjöldi fólks hefur sýnt okkur velvild og margir hafa sent okkur skilaboð og boðið okkur alls kyns ferðir ef við komum aftur,“ segir hann.

„Nú hlökkum við til að fara heim til Norwich og sofa í eigin rúmi og hitta kettina okkar. Og byrja lífið okkar saman.“