Atli Steinn Guðmundsson
atlisteinn@mbl.is
Úkraínsk stjórnvöld lýsa vilja sínum til að ganga á rökstóla með þeim rússnesku í dag og ræða frið í væringum nágrannaríkjanna að því gefnu að Rússar fallist á að kalla hersöfnuð sinn heim frá úkraínsku yfirráðasvæði. Frá þessu greindi Volódimír Selenskí Úkraínuforseti í gær.
Forsetinn ávarpaði friðarþing í Sviss á lokadegi þess í gær og lét þess þar getið að Vladimír Pútín forseti Rússlands myndi ekki láta staðnæmast með sigri í Úkraínu. Því yrði að stöðva hann með „öllum tiltækum ráðum“, hvort sem það gerðist fyrir tilstilli vopnavalds eða viðræðna, áður en til innrásar í Vestur-Evrópu og heimsstyrjaldar kæmi.
Sagði Selenskí að aðstoð Vesturlanda hefði ekki hrokkið til að knýja átökin í Úkraínu til kyrrðar. Þingið í Sviss hefði hins vegar sýnt og sannað að stuðningur Vesturlanda við stríðshrjáða þjóð Úkraínu hefði hvergi dvínað, þvert á móti stæðu tugir vestrænna ríkja með Úkraínumönnum í bjargfastri trú á að þeirra land værri þeirra eign.
Sársaukafullar málamiðlanir
Þingið í Sviss ályktaði fyrir slit umræðna að Rússum einum væri um þær hörmungar að kenna sem nágrannaríkið hafi mátt sæta frá innrásardeginum í febrúar 2022. Þetta neituðu fulltrúar Indlands, Suður-Afríku og Sádi-Arabíu þó að skrifa undir.
Rúmlega 90 ríki og alþjóðlegar hjálparstofnanir áttu fulltrúa á þinginu í Sviss. Fulltrúum Rússa var ekki boðið og helsta stuðningsríki Pútíns, Kína, kaus að senda enga fulltrúa til viðræðnanna sem einhverjir töldu veikja áhrifamátt samkomunnar.
Er þessi neitun talin skiljanleg í ljósi þess að þingið sóttu fulltrúar ríkja sem ekki hafa talist í hópi einörðustu stuðningsmanna Úkraínu síðan Pútín fór með oddi og egg að nágrönnum sínum. Má þar nefna Sádi-Arabíu sem látið hefur í veðri vaka að Úkraínumenn þurfi að bjóða Rússum sársaukafullar málamiðlanir áður en friður kemst á. Þá hafa kenísk stjórnvöld gagnrýnt viðskiptabann Rússa harðlega.
„Rússar geta hafið friðarviðræður á morgun ef þeir yfirgefa okkar landsvæði,“ sagði Selenskí í ávarpi sínu í gær um leið og hann lýsti því yfir að Kínverjar væru ekki óvinir Úkraínu. „Við virðum Kínverja og þeirra yfirráðarétt, við viljum að Kína veiti okkur það sama,“ sagði forsetinn.