Klækir og kúgun í ríkisstjórn

Það hefur gustað um ríkisstjórnarsamstarfið á þessu kjörtímabili, þar sem brestirnir og óþolið milli stjórnarflokkanna verða æ augljósari.

Nýjasta dæmið um það kom óvænt í ljós á dögunum vegna fyrirhugaðrar brottvísunar palestínskrar fjölskyldu, sem synjað var um hæli hér á landi, en hún hefur notið samúðar margra þar sem langveikt barn á í hlut.

Fjölskyldan kom til Íslands um Spán í fyrravor og sótti um hæli vegna veikinda barnsins og fjölskylduerja, sem henni væri illa vært í Palestínu vegna. Það er ekki grundvöllur fyrir alþjóðlegri vernd, en hælisleitendakerfið er ætlað til þess að veita fólki skjól frá stríðsátökum, ofsóknum stjórnvalda og ámóta.

Mestu um synjunina réð þó hitt, að þar sem Spánn hefði verið fyrsti viðkomustaður fjölskyldunnar á Schengen-svæðinu, þá kæmi það í hlut spænskra stjórnvalda að fjalla um mál hennar.

Synjunin var kærð, en eftir vendilega umfjöllun á tveimur stjórnsýslustigum var hún endanlega staðfest í sumar. Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra var margspurð að því hvort hún ætlaði að skakka leikinn í ljósi veikinda barnsins, en hún svaraði jafnoft að það mætti hún ekki; ráðherra gæti ekki haft afskipti af stjórnvaldsákvörðunum.

Svo gerðist það á mánudagsmorgun, að loks átti að láta verða af brottflutningi fjölskyldunnar, enda rennur frestur spænskra stjórnvalda til viðtöku út á morgun. Hún beið þess að stíga um borð í flugvél suður í Leifsstöð, þegar Guðmundur Ingi Guðbrandsson félagsmálaráðherra krafðist þess að förinni yrði frestað, svo ræða mætti málið á ríkisstjórnarfundi á þriðjudag. Undir bjó hótun um stjórnarslit.

Orðið var við kröfunni, þó ljóslega gæti ríkisstjórnin engu breytt eða knúið dómsmálaráðherra til þess. Til hvers var þá beðið um frestun og fund? Jú, beinlínis til þess að ónýta brottförina og koma í veg fyrir að spænsk stjórnvöld veittu fjölskyldunni viðtöku. Við svo búið þarf Útlendingastofnun að taka
hælisbeiðni hennar til efnislegrar meðferðar.

Ráðherrar Vinstri grænna höfðu það með öðrum orðum fram, með klækjum og kúgunartilburðum við ríkisstjórnarborðið, að lögmæt stjórnvaldsákvörðun náði ekki fram að ganga. Og ráðherrar Sjálfstæðisflokksins létu sig hafa það að koma út af ríkisstjórnarfundi og segja að ákvörðunin stæði, vitandi fullvel að henni yrði ekki framfylgt.

Við blasir að innan stjórnarinnar er ekki sá trúnaður, hvað þá heilindi, sem lífvænlegri ríkisstjórn eru nauðsynleg. Hitt er verra, að stjórnsýsla landsins er komin í uppnám þegar geðþótti eins stjórnarflokksins getur afstýrt framkvæmd stjórnvaldsákvarðana sem eru á lögum reistar og eru ekki einu sinni á hans ábyrgð. Það er óþolandi.