Úrsúla Jünemann
Bjarni Benediktsson hefur nýlega veitt tveimur fyrirtækjum leyfi til hvalveiða í fimm ár. Er þetta löglegt? Hann gegnir hlutverki matvælaráðherra í starfsstjórn eftir að Sjálfstæðisflokkur sagði samstarfi við VG lokið. Allavega er siðlaust og mjög umdeilt að gera svona á lokamínútum. Ný réttmætt kosin ríkisstjórn mun jú taka við fljótlega og ætti að sjá um slíkar ákvarðanir.
Það sem heyrist oftast er að það ætti að veiða hvali af því að þeir éta fiskinn frá okkur. Skoðum þetta nánar. Veiðileyfi var gefið út fyrir tveimur hvalategundum; langreyði og hrefnu. Báðar tegundir eru á mörkum þess að vera
í útrýmingarhættu á heimsvísu þótt þær séu frekar algengar
hér við land. Báðar tegundir eru skíðishvalir sem nærast á svifi og smádýrum sem þær sigta inn í gegnum skíðin. Skíðishvalir éta sem sagt ekki fiska eins og tannhvalir.
Sagt er líka að það eigi að veiða hvali til að tryggja jafnvægi í sjónum. Hvers slags vitleysa er þetta? Mýmörg dæmi eru um það að alls staðar sem maður grípur inn í lífsferli náttúrunnar hefur hlotist skaði af því, sérstaklega þar sem gróðahyggja er í fyrsta sæti.
Snúum okkur svo að því hvaða hlutverki hvalir, þessar stóru og merkilegu skepnur, gegna í lífríkinu. Úrgangur úr þeim nýtist mörgum öðrum lífverum. Hvalir safna miklu kolefni í sinn stóra skrokk. Þegar þeir drepast sekkur hræið á hafsbotninn og kolefnið geymist þar. Dauði hvalurinn skapar næringarefni fyrir fullt af smádýrum, sem í áframhaldandi næringarkeðju kemur þá fiskunum sem við viljum veiða til góða. Þannig að þeir hvalir, sem var gefið leyfi á að veiða, þeir éta ekki frá okkur fiskinn sem við ætlum að nýta. Þeir skapa betri lífsskilyrði fyrir hann.
Hugsum dæmið til enda og mótmælum ósjálfbærum og grimmum hvalveiðum.
Höfundur er kennari á eftirlaunum.