Andstaðan styður bráðabirgðalög

Ég hef verið að skoða þennan dóm og mér sýnist á mörgu að við séum komin í algert óefni og það gæti þurft að setja sérlög, bráðabirgðalög eða sérstaka lagasetningu um leið og þingið kemur saman eftir nokkra daga. Ég held að það þurfi að grípa djarflega inn í þessa atburðarás,“ segir Sigurður Ingi Jóhannsson formaður Framsóknarflokksins í samtali við Morgunblaðið, þegar leitað er viðbragða hans við dómi Héraðsdóms Reykjavíkur í síðustu viku um að fella virkjunarleyfi Landsvirkjunar vegna Hvammsvirkjunar úr gildi.

„Ég hef verulegar áhyggjur af því að það sem á undan er gengið sé einfaldlega þannig að það þurfi að gera breytingar á vatnalögunum. Ég held að þingið hafi klúðrað því á sínum tíma og ég held að menn hafi ekki tekið málið nægjanlega alvarlega í ráðuneyti orkumála síðan þá,“ segir Sigurður Ingi.

Spurður hvort Framsóknarflokkurinn myndi, ef til þess kæmi, styðja bráðabirgðalög sem heimiluðu Landsvirkjun að byggja virkjunina allt að einu, segir Sigurður Ingi:

„Við teljum að það þurfi nauðsynlega að virkja og koma með orku inn í samfélag okkar, þannig að við munum án efa verða jákvæð gagnvart því.“

Miðflokkurinn með

Bergþór Ólason þingflokksformaður Miðflokksins sagði í grein sem birtist í Morgunblaðinu sl. mánudag að setja ætti bráðabirgðalög þar sem „vilji löggjafans um að virkja megi vatnsafl verði gerður kýrskýr“, en Alþingi bæri að staðfesta slík lög innan sex vikna frá þingsetningu. Miðflokkurinn myndi styðja setningu bráðabirgðalaga ef til kæmi sem og sérlög um Hvammsvirkjun, ef sú yrði niðurstaðan að frumvarp þess efnis yrði lagt fram í þingbyrjun sem áformuð er í fyrstu viku næsta mánaðar.

Sjálfstæðisflokkurinn einnig

Jón Gunnarsson þingmaður Sjálfstæðisflokksins hvatti til þess í Morgunblaðinu í gær að sett yrðu bráðabirgðalög til að höggva á þann hnút sem Hvammsvirkjun er komin í, eftir dóm, og kvað þingflokk Sjálfstæðisflokksins myndu styðja slíka lagasetningu ef til kæmi.

Sagði Jón að ekki væri eftir neinu að bíða, og hvatti ríkisstjórnina eindregið til þess að rjúfa þá kyrrstöðu sem verkefnið er komið í. Grafalvarleg staða væri í orkumálum þjóðarinnar og grundvallaratriði að breyta eða hreinlega hætta með gildandi regluverk í orku- og virkjanamálum og fara aðrar leiðir eins og beina lagasetningu um hverja framkvæmd. Jafnframt þyrfti með lagasetningu af styrkja flutningskerfi raforku á milli landshluta.

Vill áfrýja málinu

Fram hefur komið hjá Landsvirkjun að mikill aukakostnaður sé fyrirsjáanlegur vegna mögulegra tafa á gangsetningu virkjunarinnar, en fyrirtækið óttast að hún komist ekki í gagnið fyrr en í byrjun næsta áratugar, að óbreyttu.

Landsvirkjun hefur þó lýst því yfir að hún hyggist áfrýja hinum umdeilda dómi og óskar heimildar til þess að áfrýja honum beint til Hæstaréttar og sleppa millidómstiginu í Landsrétti, svo að flýta megi málinu eftir föngum.

Segir fyrirtækið að ljóst sé, þegar ferill laga um stjórn vatnamála sé skoðaður en ákvæði í þeim lögum var ástæða þess að dómurinn felldi virkjunarleyfið úr gildi, að tilgangurinn með lögunum hafi verið að innleiða vatnatilskipun ESB án efnislegra breytinga, en ekki að koma í veg fyrir allar framkvæmdir sem áhrif hafa á vatnshlot og ekkert bendi til þess að löggjafinn hafi vísvitandi ætlað að þrengja enn frekar skilyrði fyrir vatnsaflsvirkjunum en tilskipunin mælir fyrir um.

Framkvæmdum haldið áfram

Haraldur Þór Jónsson, oddviti Skeiða- og Gnúpverjahrepps, telur ekkert því til fyrirstöðu að halda framkvæmdum við byggingu Hvammsvirkjunar áfram, enda framkvæmdaleyfi í fullu gildi. Aðeins virkjunarleyfið hafi verið fellt úr gildi.

„Það þarf virkjunarleyfi til að starfrækja virkjun, en það er ekkert í lögum sem segir það að ekki megi byggja virkjunina áður. Það hefur aldrei komið fram sá vilji Alþingis að við ætlum að hætta að virkja vatnsafl á Íslandi, heldur þvert á móti,“ sagði hann við Morgunblaðið í gær.