Til viðræðna eftir dráp helgarinnar

Fulltrúar Bandaríkjanna og Úkraínu komu saman til fundar í Sádi-Arabíu í gær, til viðræðna um einhvers konar vopnahlé í varnarstríði Úkraínumanna gegn Rússum. Í Washington segjast menn vonast eftir „raunverulegum framförum“ á meðan í Kreml er varað við „erfiðum samningaviðræðum“ og langri leið til friðar.

Forsetinn Donald Trump virðist vilja binda snöggan enda á stríðið og vonast til að viðræðurnar í Ríad, þar sem Bandaríkjamenn ræða við sendinefndir Úkraínu og Rússlands hvora í sínu lagi, komi af stað einhverjum straumhvörfum.

Í fyrstu áttu viðræðurnar að eiga sér stað samhliða, þar sem Bandaríkjamenn myndu bókstaflega ganga á milli sendinefndanna, en úr varð að þær verða hvorar á eftir öðrum.

Varnarmálaráðherrann Rústem Úmerov fer fyrir úkraínsku nefndinni. Í tilkynningu í gær sagði hann að á dagskrá væru tillögur að vernd orkuinnviða og annarra bráðnauðsynlegra mannvirkja, og að nefndirnar ynnu að fjölda flókinna tæknilegra atriða.

Háttsettur embættismaður innan sömu nefndar tjáði fréttaveitu AFP, gegn nafnleynd, að viðræðurnar gengju vel en bíða þyrfti dagsins í dag til að hægt yrði að draga ályktanir.

Drápu saklausa borgara

Af aðfaranótt sunnudags má aftur á móti draga þá ályktun að meðal Rússa sé lítill vilji til að hætta linnulausum árásum á saklausa borgara Úkraínu. Þrír létust þá nótt í höfuðborginni Kænugarði þegar Rússar gerðu á hana umfangsmikla árás með fjölda sprengjuhlaðinna vélfygla.

Fimm ára telpa var á meðal þeirra sem létust, ásamt föður sínum. Þá varð áttræð kona miklum eldi að bráð, sem braust út eftir að rússneskur árásardróni hæfði íbúðablokk. Hermt var í gær að öskur hennar hefðu glumið svo um hverfið, þar sem hún brann lifandi, að ekki færi á milli mála að þar hefðu Rússar myrt einn til viðbótar í innrásarstríði sínu.

Fjórir borgarar til viðbótar létust í árásum Rússa annars staðar í landinu. Enn fleiri særðust, þar af tíu í Kænugarði, og var ellefu mánaða barn á meðal þeirra.

Nóttina áður, í borginni Saporisjíu, drápu Rússar sautján ára stúlku og rúmlega fertugan föður hennar með sams konar árás. Móðir hennar, sem var 38 ára, lést á sjúkrahúsi nokkrum klukkustundum síðar eftir að hafa verið dregin undan braki íbúðarhússins.

Tillaga á borði frá 11. mars

Volodimír Selenskí forseti Úkraínu ávarpaði þjóð sína í gærkvöldi og ítrekaði að Rússar einir væru að draga stríðið á langinn.

„Alveg sama hvað við ræðum um við félaga okkar, þá þurfum við að þrýsta á Pútín um að gefa út alvöruskipun um að hætta árásunum. Sá sem hóf þetta stríð þarf að enda það,“ sagði Selenskí.

„Frá 11. mars hefur legið á borðinu tillaga um skilyrðislaust vopnahlé, og núna væri svona árásum þá búið að linna. En það er Rússland sem heldur þessu öllu áfram. Og hverja nótt, hvern dag, gerir það fólskulegustu árásir sem kostur er á,“ bætti hann við.

„Án þrýstings á Rússa munu þeir halda áfram að fyrirlíta alvörusáttaumleitanir í Moskvu og halda áfram að eyðileggja líf.“

Pútín hafnar vopnahléi

Viðræður Bandaríkjanna og Rússlands eiga að hefjast í dag og sögðu rússneskir miðlar í gær að sendinefnd landsins væri þá þegar komin til Ríad.

Sendifulltrúi Trumps, Steve Witkoff, virtist bjartsýnn í viðtali á Fox-sjónvarpsstöðinni í gær.

„Ég held að þið munið sjá í Sádi-Arabíu á mánudag einhvern raunverulegan árangur, sérstaklega í sambandi við vopnahlé á Svartahafi gagnvart skipum beggja landa,“ sagði hann og bætti við að út frá því yrði þróunin yfir í algjört vopnahlé.

Frá Kreml bárust á sama tíma viðvörunarorð þar sem væntingum var stillt í hóf.

„Við erum aðeins við upphaf þessarar leiðar,“ sagði Dmitrí Peskov talsmaður Kremlar við rússneskan ríkismiðil í gær. Sagði hann að úti stæðu enn margar spurningar um hvernig hægt væri að koma á mögulegu vopnahléi.

Forsetinn Vladimír Pútín hefur sjálfur hafnað tillögum Bandaríkjanna og Úkraínu að algjöru og tafarlausu 30 daga vopnahléi. Þess í stað hefur hann lagt til að aðeins verði hætt að ráðast gegn orkuinnviðum.

„Það eru erfiðar viðræður fram undan,“ sagði Peskov í sama viðtali.