Lýður Jónsson fæddist 17. september 1925. Hann lést 13. maí 2025. Jarðarför Lýðs fór fram 27. maí 2025.

Strandamenn hafa stundum verið nefndir galdramenn og búa ýmsar skýringar þar að baki. Ein þeirra er sú að þar hafi sveitir verið afskekktar og einangraðar sem skapaði jarðveg fyrir mystík og hjátrú. Þar hafi búið fólk sem bjó yfir visku sem færði það eilítið nær náttúruöflunum, jafnvel svo nálægt að það hafi getað haft stjórn á þeim. Upp úr þess háttar jarðvegi óx Lýður Jónsson, fæddur og uppalinn á Skriðinsenni, hverjum heimabæ hann deildi með ei ómerkari þjóðsagnapersónu en Ennis-Móra.

Ég kynntist Lýði um það leyti er ég kynntist dótturdóttur hans fyrir tuttugu árum og á milli okkar félaganna var næstum hálf öld í aldri en í huga, orði og æði gengum við í takt. Ætli það hafi ekki verið fyrir dulmagn og galdra Strandamannsins að mér fannst hann eiga um svo margt skylt við persónu sem maður kynnist einna helst í skáldsögu og er á einhverjum óræðum aldri, dettur í hug Jón Prímus. Þann sem átti að bera út guðsorð en þurfti fyrst að gera við ýmis tæki, laga rafmagnið og sinna bústörfum og öllu því sem skipti máli. Hitt mátti bíða. Enda spurði Jón Prímus: Hver ræður raunverulega yfir lífinu – Guð, kirkjan, eða náttúran sjálf? Það var nefnilega náttúran sjálf sem kallaði Lýð Jónsson til verka og hann lagði haga hönd á allt sem skipti máli. Hann lærði smíðar, dverghagur, gat lagað allt, kom öllu heim og saman, byggði hús frá grunni fyrir fjölskylduna, henti engu, nýtti allt. Byggði sumarbústað og flutti upp í Svarfhólsskóg og nefndi Systrasel, til heiðurs dætrum sínum. Þar undi Lýður sér einstaklega vel umvafinn gróðri jarðar. Munda uppvartaði og hann bjástraði við allt hitt sem skipti máli, að stinga upp, gróðursetja, klippa til trén og kurla. Þetta gerðist ekki af sjálfu sér. Hann sinnti því. Þá var hann magnaður veiðimaður en um leið einlægur dýravinur. Kann að hljóma sem mótsögn en ég held að hann hafi séð lengra, hringrás náttúrunnar varð ekki stoppuð og fyrir manni sem kunnur var um fjall og fjöru, þá var þetta bara lífið.

Við sextíu ára hjúskaparafmæli Lýðs og Mundu buðu þau sínu fólki í Grímsborgir þar sem gist var í nokkrum húsum. Um kvöldið söfnuðust allir saman í stærsta húsinu áður en haldið var til veislu. Ættarhöfðinginn kvaddi sér hljóðs og þá stiklaði hann á stóru í lífi þeirri hjóna og hvað var honum efst í huga, þakklæti fyrir góða heilsu, stolt yfir dugnaði og gjörvileik dætranna, vináttuna við tengdasynina, lánsemi í hjónabandi og gleðina við að horfa yfir skarann af fallegum barnabörnum. Hann gaf sér tíma til að telja þetta upp, hafði ekki skrifað neitt hjá sér en fór yfir þetta allt, lið fyrir lið, og þegar hann kom svo að því að senn færi ævikveldinu að ljúka hjá þeim hjónum beygði hann af, röddin víbraði eilítið og hann glímdi við orðin. Við sátum hljóð og tárvot en hann hélt áfram, vildi koma þessu öllu til skila, tjá þakklæti sitt og ást til fjölskyldunnar því að það þótti honum þarft verk og skipta máli.

Sæmundur Norðfjörð.