Elín Hrefna Ólafsdóttir

Elín Hrefna Ólafsdóttir fæddist á Óspaksstöðum í Hrútafirði 14. ágúst 1932. Hún lést 14. maí 2025.

Foreldrar hennar voru Ólafur V. Ingþórsson símaverkstjóri, f. 26. október 1906, d. 31. desember 1976, og Aðalheiður Guðmundsdóttir, f. 26. október 1899, d. 24. ágúst 1984. Bróðir Elínar er Ingþór H., f. 1. janúar 1942. Ingþór býr á Lanzarote, Spáni.

Fyrri eiginmaður Elínar Hrefnu var Kjartan Þ. Eggertsson, f. 9. apríl 1932, d. 5. febrúar 1990. Börn þeirra eru: 1) Aðalheiður Svana, f. 4. desember 1953, d. 20. mars 2025, maki Knut Vesterdal, f. 23. júní 1956, d. 29. september 2016, börn þeirra eru Bjarne Klemenz, María Alexandra og Valdimar Leo. 2) Eggert Hrafn, f. 31. janúar 1956, maki Sandra Svavarsdóttir, f. 7. júní 1961, dætur þeirra eru Ragnhildur Tinna og Hrafnhildur Björk. Börn Eggerts eru Aðalheiður Dröfn og Ragnar Hans.

Árið 1960 giftist Elín Hrefna Ólafi Árnasyni, f. 6. september 1932, d. 19. apríl 2015. Börn Elínar Hrefnu og Ólafs eru: 1) Ólafur Ingi, f. 20. maí 1958, maki Hólmfríður Lára Skarphéðinsdóttir, f. 19. september 1955, börn þeirra eru Anna Karen, Heiðar Ingi og Elín Hrefna. 2) Kristín Hildur, f. 10. september 1960, maki Helgi Gunnlaugsson, f. 18. ágúst 1957, börn þeirra eru Páll Fannar og Elín Áslaug. 3) Guðmundur Helgi, f. 14. febrúar 1962, maki Gróa María Svandís Sigvaldadóttir, f. 8. júlí 1960, synir þeirra eru Sigvaldi Lárus, Ólafur Andri og Sindri Hrafn. 4) Elínborg Lilja, f. 3. nóvember 1965, maki Leiv Tvenning, f. 2. júní 1965, börn þeirra eru Vera og Ísak. Elín Hrefna á 17 barnabörn og 31 langömmubarn. Til þriggja ára aldurs bjó Elín Hrefna á Óspaksstöðum í Hrútafirði en flutti þá til Reykjavíkur. Fyrstu árin í Reykjavík einkenndust af flutningum en lengstum tíma varði hún í Laugarneshverfinu og sótti þar Laugarnesskólann. Síðan tók Kvennaskólinn í Reykjavík við og þar nam hún árin 1946-1950.

Eftir nám i Kvennaskólanum vann Elín Hrefna hjá Sjóvá einhver ár. Meðan börnin voru yngri fylgdi hún vinnuflokki Pósts og síma sem sá um línulagnir víða um land þar sem faðir hennar var verkstjóri. Auk þess voru móðir hennar og maki hluti af þessum hópi og fylgdu börnin með. Elín sá um að fæða mannskapinn ásamt öðrum tilfallandi verkefnum.

Elín Hrefna vann ýmis störf um ævina, við umönnun, í verslun, en lengst af vann hún hjá Sjálfsbjörg, landssambandi fatlaðra í Reykjavík, sem gjaldkeri eða frá 1973-1993.

Elín Hrefna bjó fyrstu hjúskaparár sín á Akranesi, síðan 40 ár á Hjallavegi í Reykjavík og að lokum á Kirkjusandi.

Útför Elínar Hrefnu fer fram frá Laugarneskirkju í dag, 5. júní 2025, klukkan 13.

Í dag kveðjum við mömmu, Elínu Hrefnu. Mamma heldur á vit nýrra ævintýra á stað sem sumir kalla Sumarlandið, en þar hlýtur að vera endalaust sumar, græn engi, fallegir fossar og heiðskír himinn. Þessi staður er því fullkominn fyrir hana, þar sem hún var í eðli sínu mikið náttúrubarn, elskaði dýrin og þá sérstaklega hesta sem hún umgekkst mikið í Borgarfirði, þegar hún var yngri.

Við vitum að dauðinn er það eina örugga í lífinu og endapunktur á tilveru okkar í því formi sem við þekkjum. Dauðanum fylgir alltaf sorg og söknuður þeirra sem eftir lifa. Að sumu leyti er dauðinn þó ekki endanlegur því eftir lifa minningar í hugum okkar, minningar sem við höfum eignast í gegnum lífið. Þakklæti er því frekar sú tilfinning sem við eigum að fyllast við fráfall mömmu. Þakklæti, því það er ekki sjálfgefið að fá að njóta samferðamanns eins og hennar í allan þennan tíma. Sannkölluð forréttindi.

Mamma var skörungur að mínu mati, hún var ákveðin, þrjósk, fylgin sér, réttsýn og lausnamiðuð. Það var alltaf gott að leita til hennar ef á þurfti að halda. Mamma fékk alls kyns verkefni um ævina eins og flestir. Hennar stóra verkefni var kannski að koma sex einstaklingum til manns sem voru og eru að flestu ólíkir og með mismunandi þarfir og lífsgildi. Það var því í mörg horn að líta og hún hefur án efa oftar en ekki þurft að draga djúpt andann til þess að komast í gegnum daginn. Að gefast aldrei upp var eitt af einkennum mömmu og það fylgdi henni fram á dánarstund. Hún lagði ríka áherslu á að við systkinin tileinkuðum okkur þennan eiginleika. Góð saga af því er þegar ég fór 12 ára í sveit í Vatnsdal í Húnavatnssýslu. Mér líkaði ekki vistin og leist ekkert á að eyða sumrinu þar. Ég skipulagði því flótta og strauk að nóttu til eftir 3 daga. Skemmst frá því að segja að það vildi enginn keyra mig suður í Borgarfjörð og ég endaði því aftur fyrir norðan! Ástkær móðir frétti af þessu og var komin norður daginn eftir. Ég taldi mig hólpinn og að hún væri komin full af kærleik og væntumþykju til þess að losa mig úr prísundinni. Nei, daginn eftir reykspólaði gamla burt á gula Escortinum og skildi mig eftir grenjandi af reiði á hlaðinu. Lokaorð hennar til mín áður en hún fór voru: Þú klárar verkefnið sem þú tókst að þér. Að gefast upp var ekki til í orðabókinni hjá mömmu, alltaf grjóthörð.

Sumarlandið er því næsti áfangastaður mömmu og ég er nokkuð viss um að þar mun láta til sína taka eins og hennar var von og vísa.

Guðmundur (Gummi).

Móðir mín og vinur Elín Hrefna kvaddi þennan heim sæl og sátt. Ég upplifi móðurástina sem óskilgreinda vídd sem umlykur enn í dag mínar athafnir, hefur ekki bein áhrif en er ómeðvitað leiðbeinandi og alltaf þar sem þarf að hlúa að þegar högg lífsins dynja á. Ást hennar og umhyggja sem er eins og tíminn, ljósið, hljóðið og stjörnurnar eitthvað sem var, er og verður alltaf til staðar.

Mamma var ævintýragjörn og hafði gaman af að ferðast og oft voru það litlir hlutir sem glöddu mest. Mér er alltaf minnistætt þegar hún lýsti fyrir mér komunni til Finnlands 1950, þá 17 ára gömul. „Ég fékk í fyrsta skipti fersk jarðarber með rjóma,“ andlitið ljómaði enn í frásögninni og minningunni. Hún elskaði náttúruna, unni landi og þjóð, bar virðingu fyrir öllu sem minna mátti sín og flokkaði frá rusl og afganga þessa heims frá því ég man fyrst eftir henni, saumaði á krakkaskarann, þvoði í höndum og fór vel með föt og peninga sem hvorugt var mikið af. Mamma tók hiklaust ákvarðanir sem byggðust á umhyggju fyrir sínum nánustu en ekki auði, snobbi eða sjálfselsku.

Lóa, spói, lyng og ber gáfu henni gleði og hún geislaði þegar hún heyrði hljóð fuglanna eða settist niður í lyngið og móann í náttúrunni. Sumarið var hennar tími og við börnin og barnabörnin fengum að njóta umhyggju og þolinmæði sem einkenndu samskipti hennar við menn og málleysingja. Hún dæmdi ekki en vildi heyra rök ef einhverjum var hallmælt.

Móðir mín kvaddi þetta líf en skildi eftir sig umgjörð minninga sem lifir og heldur áfram að hafa áhrif á okkur sem hlustum á það sem gefur lífinu og tilvist okkar gildi á þessari jörð sem er umhyggja, ást og virðing, læra að gefa af sér og plástra sár. Ekki síst þau sár sem maður hefur valdið sjálfur.

„Yndisleg kona, hlý, jákvæð og góð“ eru viðbrögð kunningja af fréttum um andlát mömmu. Mamma er „íslenska konan“ sem sungið er um, hver og einn stafur, hvert orð og hver hljómur. Farðu í gleði mín kæra og hafðu þökk fyrir það sem þú ert og það sem þú gafst. Blessuð sé minning þín.

Eggert Hrafn Kjartansson.

Sorginni við fráfall tengdamóður minnar fylgir líka ákveðinn léttir, þessi sjálfstæða, sterka kona er nú komin á betri stað. Liðið ár var henni erfitt þó að hún hafi borið höfuðið hátt fram undir það síðasta.

Elín var eldklár og ákveðin kona, létt í lund og sá oft spaugilegu hliðarnar á lífinu. Hún fylgdist vel með þjóðfélagsumræðu og lá ekki á skoðunum sínum. Hún hugsaði vel um heilsu sína og vildi vera sjálfbjarga um allt svo lengi sem hún gat. Hún keyrði sinn beinskipta bíl hvert sem hún þurfti að fara fram á tíræðisaldur. Hún gaf sér ekki neinn afslátt þegar kom að hreyfingu, fór í sund daglega meðan heilsan leyfði og eignaðist þar kunningja og saman var farið yfir heimsmálin í heita pottinum eftir æfingarnar. Með kaffisopanum eftir sundið bauð hún iðulega upp á súkkulaði ef henni hafði áskotnast slíkt frá ættingjum sem vildu gera vel við hana, og var það vel þegið.

Elín lifði tímana tvenna og það mótaði hana sem persónu. Hún var mjög nægjusöm og nýtin, skipulögð, heilmikill sagnfræðingur og hélt utan um ótrúlegustu hluti úr daglega lífinu. Hún átti stórt myndasafn, skráði minningar sínar og sögu barna sinna og hafði gaman af að ræða um fyrri tíð og fletta myndum. Hún var með sterka tengingu við náttúruna enda varði hún stórum hluta ævi sinnar utan borgarmarkanna á árum áður. Þau Óli ferðuðust heilmikið innanlands og utan og nutu þess. Elín var ekki í vandræðum með tungumálin, enska og Norðurlandamálin voru ekki vandamál ef því var að skipta.

Elín á stóran hóp afkomenda sem hún fylgdist grannt með, var með alla afmælisdaga á hreinu og var mjög stolt af sínu fólki í því sem það tók sér fyrir hendur. Meðan við fjölskyldan bjuggum í Dölunum áttum við alltaf vísan samastað hjá Elínu og Óla þegar við komum í bæinn. Afi fór með strákana niður að höfn að skoða skipin og ekki var heldur hægt að sleppa ferð í Húsdýragarðinn. Svo var nú ekki leiðinlegt að fara með honum út í bílskúr á Hjalló en þar var allt í röð og reglu og hægt að ganga að öllum hlutum vísum. Amma hins vegar fór oft með strákana á hin ýmsu listasöfn og hafði mjög gaman af undrun þeirra og upplifunum á mörgu af því sem fyrir augu bar þar og kom þeim á óvart. Eftir að við fluttum í bæinn fékk sá yngsti oft að gista hjá ömmu og afa og upplifði sama viðmót og eldri bræður hans. Hann og frænka hans lögðu undir sig húsið, flatsæng og búningafjör og margt brallað. Það var alltaf nægur tími fyrir börnin og annað var sett til hliðar á meðan. Margar minningar skjóta upp kollinum; krossgátublöðin á borðstofuborðinu, nýbakaðar skonsur, marengstopparnir með ísnum á jólunum, bústaðurinn í Galtarholti, heimsóknir í Dalina, ferð til Spánar – minningar sem við munum geyma með okkur.

Hugurinn er fullur af virðingu og þakklæti fyrir samferðina með Elínu, hennar er sárt saknað en minningarnar munu lifa með okkur.

Svandís.

Elín tengdamamma var engri lík. Hugsaði ætíð meira um aðra en sjálfa sig. Bar hag barnanna sinna og barnanna þeirra alltaf fyrir brjósti og gerði allt sem hún gat til að verða ungviðinu að liði. Fylgdist vel með börnunum sínum, vissi ætíð hvað allir voru að fást við. Alltaf góð heim að sækja, hvort sem var á Hjallaveginn eða Kirkjusand.

Elín og Óli voru samrýnd hjón, ferðuðust á hverju sumri um Ísland með símamönnum og kynntust landinu í skipulögðum ferðum með fararstjóra. Reglulega fóru þau líka utan, bæði í fræðandi borgarferðir og sólarfrí til suðlægari landa. Nutu lífsins saman, Elín saknaði Óla mjög eftir að hann féll frá 2015. Þá höfðu þau búið á Kirkjusandi í þrjú ár þar sem þau undu hag sínum vel á einni hæð með lyftu og bílakjallara án þess að hafa fyrir viðhaldi eða garðvinnu. Sögðu bæði að þetta hefðu þau þurft að gera fyrr.

Líf Elínar hafði ekki alltaf verið dans á rósum. Hún tjáði mér að hún hefði þurft að flytja alls fjórtán sinnum með fjölskyldu sinni í æsku. Meðal annars varð hún að yfirgefa húsnæði í Vatnsmýrinni í Reykjavík þegar breska setuliðið útbjó þar herflugvöll í miklum flýti á stríðsárunum.

Elín var fljót að tileinka sér nýja tækni. Snjallsímann nýtti hún vel og var fljót að tengjast samfélagsmiðlunum og fasbókinni. Setti inn færslur, læk og ummæli á pósta sem voru henni að skapi. Fylgdist náið með fréttum, hafði ákveðnar skoðanir á mönnum og málefnum og naut þess að ræða umdeild samtímamál hverju sinni. Vakandi fyrir umhverfi sínu.

Elín hélt sér alltaf vel og gætti að mataræði sínu. Gerði reglulegar æfingar ein síns liðs eða í hópi með öðrum. Sundið var henni alltaf mikil lífsbót. Tók þátt í sundæfingum eldri borgara á morgnana í Laugardalslaug og fékk þar félagsskap í heita pottinum og stundum var drukkið kaffi saman á eftir og margt skrafað.

Elín hafði ætíð mikinn áhuga á íþróttum. Alltaf var gaman að ræða við hana um kappleiki, bæði fótbolta og handbolta, sem hún fylgdist vel með. Ekki bara stóru handboltamótunum í janúar heldur fylgdist hún einnig með enska boltanum. Elín horfði yfirleitt á enska boltann á laugardögum og danska handboltann á DR á sunnudögum. Skipti ekki öllu hvaða lið vann, vildi bara sjá góðan og spennandi bolta. Ísland var samt alltaf í uppáhaldi.

Nú hefur Elín kvatt okkur, góðar minningar lifa samt áfram. Hvíl í friði, kæra tengdamamma.

Helgi Gunnlaugsson.

Elsku amma, þá er komið að kveðjustund. Þú ert farin frá okkur úr þessum heimi og það er óraunverulegt að hugsa til þess. Þú hefur alltaf verið til staðar – hægt að hringja í þig, heimsækja þig og spjalla við þig um heima og geima.

Það er ennþá svo margt sem mig langar til að segja þér, og eitt af því er hversu óendanlega þakklátur ég er fyrir allar stundirnar sem við áttum saman. Allar heimsóknirnar úr sveitinni á Hjallaveg 11 og voru ferðirnar í Laugardalslaugina ófáar, heimsótt ýmis söfn og viðburðir sem sitja manni fast í minni og stækkuðu fyrir manni heiminn. Ekki voru heimsóknirnar í sumarbústaðinn í Galtarholti síðri, þar sem ýmislegt var brallað, og síðar á Kirkjusandinn þar sem þú og Óli afi áttuð ykkar síðustu ár saman. Öll jólaboðin eru eftirminnileg þar sem afi sá um uppvaskið og þú hafðir ofan af fyrir gestunum og í seinni tíð einfaldlega að sitja með þér yfir kaffibolla þar sem rætt var um allt milli himins og jarðar og oftar en ekki voru dregin fram gömul myndaalbúm og sagðar sögur um gamla tíma.

Þú elskaðir börnin þín, barnabörnin og barnabarnabörnin meira en lífið sjálft og varst stolt af þeim öllum. Ég er svo þakklátur fyrir að börnin mín, Elísabet Líf og Helgi Hrafn, fengu að kynnast þér og sjá hversu öflug og einstök manneskja þú varst.

Það sem mér þótti alltaf svo fallegt við þig var hvernig þú varst alltaf trú sjálfri þér. Hreinskilin og óhrædd við að segja það sem þér fannst – en alltaf með hjarta úr gulli. Þú hefur verið mér mikil fyrirmynd, sérstaklega þegar kemur að því að vera heiðarlegur og standa á mínu. Þitt viðhorf var að það þýddi ekkert að kvarta, heldur bara að setja undir sig hausinn og halda áfram.

Ég veit að þú saknaðir afa mikið eftir að hann kvaddi – og ég skil það vel. Hann var magnaður maður, og leitar hugur minn oft til hans enn í dag. Þú stóðst þig ótrúlega vel síðasta árið þrátt fyrir erfið veikindi, og minntir mann á kött sem á níu líf, þú komst alltaf aftur á fætur – þangað til brekkan varð of brött. Það gladdi mig að heyra að þú mundir eftir afmælisdeginum mínum núna 6. maí þrátt fyrir að eiga daga sem þú mundir lítið.

Nú ertu komin á góðan stað, í Sumarlandið til afa Óla. Ég veit að þér líður vel þar, og að þið fylgist vel með okkur úr fjarska. Skilaðu kveðju til afa frá mér.

Þangað til næst,

Sigvaldi Lárus.

Föðursystir mín, Elín Hrefna Ólafsdóttir, var fastur punktur í mínu lífi í uppvextinum. Viðmót hennar einkenndist af hlýhug og skilningi, sem samfara hreinskilni og einlægni ávann henni traust og virðingu allra sem til hennar þekktu. Ljúft er að minnast hollráða hennar og heilræða og ekki síður þeirrar miklu tiltrúar sem hún ætíð sýndi ungu fólki í verki.

Elín var ráðsnjöll og þrautseig, góður hlustandi og sá alltaf leiðir til lausnar. Því var það að allir í fjölskyldunni, eldri sem yngri, leituðu til hennar um hvaðeina, smátt sem stórt. Allir fóru af hennar fundi ríkari en þeir komu. Ávallt var ég velkomin á heimili þeirra Elínar og Ólafs Árna á Hjallaveginum. Þar var manni sýndur áhugi og velvild, þrátt fyrir að heimilið hafi verið mannmargt og erilsamt. Elín benti mér á það sem hún taldi skipta mestu máli, en þar var menntunin einna efst á blaði. Sín eigin börn hvatti hún með sama hætti. Þá eru ónefndar allar samverustundirnar í sumarbústaðnum í Borgarfirði, þar sem ég og bróðir minn Ólafur dvöldum á sumrin með börnum Elínar. Barnaskarinn var stór en samt var samkomulagið alla jafna gott og minnist ég þess ekki að við höfum oft verið ósammála eða rifist. Á þeim tíma þurftu börn að hafa ofan fyrir sér sjálf, það gerðu engir aðrir. Í kringum bústaðinn voru aðstæður kjörnar til að kanna hið smáa í náttúrunni sem hafði mótandi áhrif á okkur í æsku og við lærðum að bera virðingu fyrir umhverfi okkar. Þá tókum við þátt í almennum sveitastörfum með bændum á nærliggjandi bæjum og afi okkar Ólafur, sem var hesta- og veiðimaður af lífi og sál, kenndi okkur allt um hesta og stangveiði. Með eljusemi og fórnfýsi stuðluðu Elín og amma mín Aðalheiður að því að skapa okkur örugga umgjörð og hvetja okkur til dáða, sjálfstæðis og ábyrgðar og fyrir það ber að þakka.

Elín hafði ákveðnar skoðanir á stjórnmálum og málefnum líðandi stundar og gaman var að eiga samræður við hana. Hún hafði stálminni og sagði skemmtilega frá, einkum var áhugavert að hlusta á frásagnir hennar af mönnum og málefnum í símavinnunni fyrr á árum. Elín hafði séð tímana tvenna, var fædd á kreppuárunum og tók sér ýmislegt fyrir hendur sem nútímafólki finnst líklega framandlegt eins og hún lýsti sjálf.

Elín var sannkölluð ættmóðir sem átti stóran hóp afkomenda er hún lést, auk þess sem margir aðrir í fjölskyldunni áttu hana að. Fyrir hugskotssjónum stendur merkiskona sem hafði einlægan áhuga á velferð afkomenda sinna og fylgdist vel með vegferð þeirra. Að leiðarlokum þakka ég frænku minni innilega fyrir mikinn hlýhug í minn garð og fjölskyldu minnar um leið og ég votta börnum hennar og öðrum afkomendum mína dýpstu samúð.

Ágústa Elín

Ingþórsdóttir.