Morgunblaðið hvetur til lögbrota

ÉG HEF eins og margir sem lásu Reykjavíkurbréfið í Morgunblaðinu sl. sunnudag 19. ágúst verið að velta fyrir mér hinni nýju áfengisstefnu sem blaðið boðar. Í greininni kemur fram sú skoðun að núverandi stefna hafi ekki skilað árangri og því sé þörf á breytingum. Þær breytingar sem Reykjavíkurbréfið boðar helst eru aukið aðgengi að áfengi, t.d. í matvöruverslunum. Lækka verð á bjór og léttum vínum, ríkiseinokun verði afnumin og síðast en ekki síst stórauka forvarnastarfið, ekki síst þann þátt sem hvetur til hófdrykkju og eflir vínmenningu.

Í greininni er vitnað í fremsta vínframleiðanda Spánar og hann spurður hvernig hann teldi best að koma í vega fyrir að áfengi væri misnotað. Svaraði hann því að það væri með því að fyrstu kynni barna af áfengi væri vínflaska á matarborði. Vínframleiðandinn (sölumaðurinn) segir síðan: "Börnin eiga að sjá foreldra sína neyta víns undir eðlilegum kringumstæðum og þegar þau eru orðin þrettán eða fjórtán ára má byrja að gefa þeim smám saman að smakka. Þau eiga að sjá að þetta er hlutur sem maður á að meta og njóta."

Það er við þennan hluta forvarnastarfsins sem ég staldra við. Ég á tvær ungar dætur, tólf og níu ára. Ég hef fylgt þeirri stefnu að hafa ekki áfengi nálægt þeim. Reynt að uppfræða þær um skaðsemi áfengis og reyndar tóbaks líka. Þær hafa hvorki alist upp við að hafa vín með mat né horft á fólk nálægt sér neyta áfengis.

Samkvæmt áðurnefndum sölumanni og blaðamanni er ég að setja dætur mínar í mikla hættu. Þær fá ekki rétt forvarnauppeldi! Ég get ekki kennt þeim neina vínmenningu. Ef ég vildi gefa þeim áfengi lendi ég strax í vondum málum. Samkvæmt lögum er bannað að neyta áfengis fyrr en fólk er orðið 20 ára. Á ég að brjóta lög eða verður ríkisstjórnin að bregðast við og gefa allt frjálst í sambandi við áfengi?

Það er í mínum huga nokkuð ljóst að áfengis- og vímuefnavandinn verður ekki leystur með skyndilausnum á borð við það sem kemur fram í þessu Reykjavíkurbréfi Morgunblaðsins.

Þjóðfélagið hefur breyst mikið sl. 30 ár. Heimurinn hefur skroppið saman. Það er til dæmis auðveldara að fara til útlanda en norður á Strandir. Fjölgun á vínveitingastöðum, fleiri útsölur ÁTVR og lengri afgreiðslutími. Allt hefur þetta gert það að verkum að það er auðveldara að nálgast áfengi. Sölutölur ÁTVR segja að aukning á sölu áfengis frá 1994 og til ársins 2000 hafi verið um það bil átta milljónir lítra. Á sex árum hefur áfengisneysla Íslendinga aukist um rúmlega eina milljón lítra á ári.

Samkvæmt ársskýrslu SÁÁ 2000 hafa komur á sjúkrahúsið Vog haldist í hendur við aukna áfengisneyslu. Árið 1994 innrituðust 152 unglingar 15-19 ára. Sex árum síðar voru þeir orðnir 456. Það er 304 fleiri.

Það ber að taka það alvarlega þegar stærsta blað landsmanna setur fram skoðanir eins og þær sem koma fram í Reykjavíkurbréfi 19. ágúst. Í áðurnefndri grein var ekkert talað um ólögleg vímuefni. Ég get ekki að því gert að velta því fyrir mér hvaða stefnu blaðið hefur varðandi frjálsa sölu á t.d. hassi. Ólöglegu vímuefni sem er mikið í umræðunni síðustu mánuðina.

Þrátt fyrir boðskap Morgunblaðsins hef ég ákveðið að halda áfram að kenna dætrum mínum góða siði við matarborðið og í leik án áfengis. Vona ég að aðrir foreldrar taki sömu ákvörðun fyrir sín börn, þrátt fyrir varúðarorð vínframleiðandans.