NÝ tónlist var í forgrunni á tónleikunum í Norræna húsinu á sunnudag þegar Ingólfur Vilhjálmsson (27) "debúteraði" eftir námsdvöl í Hollandi. Með í för var ungur hollenzkur sellisti, Stephan Heber (26), auk þess sem ofantaldir slagverksleikarar léku með í síðasta verki.
Þrjú verk kváðu frumflutt á Íslandi við þetta tækifæri. Fyrst lék Ingólfur hið stutta Ixor II fyrir bassaklarínett eftir ítalska sérvitringinn Goacinto Scelsi (1905-1988) er einkenndist af afar víðum tónbilum og var snöfurlega túlkað. Hin hugfenga 1. einleikssvíta Benjamins Brittens af þremur sem hann skrifaði fyrir Mstslav Rostropovitsj var prýðilega flutt af Staphan Heber er opinberaði hljómmikinn tón og snyrtilegt öryggi í tjáningu.
Preludio e Danza [5'] fyrir bassaklarínett eftir slóvakísku tónskáldkonuna Iris Szeghy (47) lék sér við kankvíslegt andspil ítrekaðrar "secco" bordúnnótu og snuðrandi fleðuláta í hæðinni, skemmtilega túlkað af Ingólfi. Úr 1. sellósvítu Bachs BWV 1007 lék þar næst Heber forleik, saraböndu og gikk af fagmannlegu öryggi og með fínlegum tvígripum í saraböndunni.
Síðan léku þeir félagar saman lítið dúó eftir kunna gríska módernistann Iannis Xenakis (1922-2001) er nefndist Charisma [4'].
Það var byggt á tilvitnun í Iliónskviðu og mætti vissulega heimfæra sem röð "epískra óhljóða" (þ.á m. tvíhljóma, ískra o.fl.) aðgreind af alþögnum; þó ekki áhrifalaust, enda spilað af innlifun.
Að ná sem mest "sláandi" áhrifum virtist megintilgangur lokaverksins, tríósins Ablauf fyrir klarínett/bassaklarínett og tvær sinfónískar bassatrommur eftir Finnann Magnus Lindberg (49). A.m.k. var tónsmíðin ekki fyrir hjartveika hlustendur.
Né heldur létu slagarar sitt eftir liggja, og hætt við að sumum hafi brugðið illilega við fyrsta bylmingshöggið, sem í litla kammersalnum verkaði eins og spark í magann.
Rifjuðist skyndilega upp ummæli þessa handhafa tónlistarverðlauna Norðurlandaráðs úr gömlum geisladisksbæklingi - "Aðeins öfgar eru áhugaverðir!" - því hér var sannarlega ekki skafið utan af því.
Merkilegast var þó að verkið skyldi halda athygli allt til enda - eftir 10 mínútur - við nokkuð sannfærandi framþróun á dómsdagsslagverkinu, inn á milli klarínettinnskota Ingólfs, að dúnmjúku niðurlagi, einkum eftir að blásarinn (eftir að tónskáldið fyrirskrifaði aðskiljanleg gjammandi gelthljóð, líkt og í mótmælaskyni) skipti yfir á bassaklarínett, og slagarar á mýkri slegla.
Þó gæti alveg eins verið að verki uggur hlustandans um endurupptekningu fyrri láta; það dottar enginn á tímasprengju.
Ingólfur komst ágætlega frá þessari frumraun, enda þótt framsækið verkefnavalið veitti tæplega jafnglögga viðmiðun og sígildari höfuðverk tónbókmenntanna hefðu gert.
Ríkarður Ö. Pálsson
Til baka
Leita í greinasafni
Prenta grein
