GUÐMUNDUR S. MAGNÚSSON

Tengdafaðir okkar Guðmundur Magnússon er látinn á 99. aldursári. Hann var borinn og barnfæddur Snæfellingur. Guðmundur talaði oft um sveitina sína og uppvaxtarárin í stórum systkinahópi. Hugurinn leitaði gjarnan til ótalmargra gleðistunda við lax- og silungsveiðar. Við þá iðju kom keppnisskap hans vel fram. Veiðistöngin hans var engin smásmíði, 16 feta löng og hæfði vel þessari hraustu hetju.

Guðmundur var sundmaður góður og synti gjarnan í sjónum eins og kappar Íslandssögunnar. Engan höfum við þekkt sem kunni jafnmikið af vísum, sálmum, þulum og ljóðabálkum. Ekki þurfti hann að heyra bundið mál nema einu sinni til að festa það í minni. Einnig var hann söngmaður góður og spilaði listavel á harmónikuna sína.

Tengdaforeldrar okkar bjuggu á Langholtsvegi 60 með sinn stóra barnahóp. Sameiginlegt áhugamál þeirra var fjárbúskapur sem þau stunduðu meðan heilsan leyfði. Féð var í húsum á lóðinni meðan enn var stundaður fjárbúskapur í Reykjavík. Síðar fluttu þau bústofninn upp á Vatnsenda þar sem þau áttu sumarbústað. Samhent hugsuðu þau um kindurnar sínar, fóru með kaffibrúsann í réttir og hittu kunningjana. Systkinahópurinn á Langholtsveginum á margar góðar minningar frá réttar- og sumarferðum á Snæfellsnesið, þar sem allur hópurinn sat í boddýi á vörubílspalli.

Guðmundur hafði yndi af bóklestri, hlustaði mikið á útvarp og fylgdist grannt með þjóðfélagsmálum. Hann var af þessari kynslóð sem upplifað hefur miklar þjóðfélagsbreytingar og hafði hann tamið sér nýtni og sparsemi. Alltaf sýndi Guðmundur mikinn höfðingsskap og rausn þegar til hans var leitað. Eitt sinn í landssöfnun Krabbameinsfélagsins gaf hann mjög háa peningaupphæð og hafði á orði að sitt mikla barnalán og sinn yndislega lífsförunaut bæri honum að þakka.

Við, kveðjum tengdaföður okkar í dag. Hann var mikið búinn að sakna hennar Áslaugar sinnar og vildi fyrir löngu vera kominn á hennar fund.

Minning um stórhuga og traustan vin mun lifa áfram með okkur sem áttum því láni að fagna að fá vera með honum á lífsins leið.

Hann afi á Langó, eins og hann var alltaf kallaður í okkar fjölskyldu, er dáinn. Við kveðjum hann með nokkrum minningabrotum.

Á Langó í heimsókn hjá ömmu og afa var ýmislegt skrafað. Það var alltaf vinsælt að skoða skúffuna hans afa sem var full af alls kyns verkfærum og smádóti. Afi spilaði stundum á harmónikuna fyrir okkur, hann var góður í því. Eftir að hann gat ekki lengur spilað á hana sjálfur spilaði pabbi stundum fyrir okkur og afa, þá færðist alltaf gleðibros yfir andlit hans. Eftir róður á Siggunni fórum við alltaf til ömmu og afa á Langó með fisk í soðið. Þá var alltaf rætt um hvar fiskurinn hefði fengist og hvar væru bestu fiskimiðin. Afi var alltaf áhugasamur um það og alltaf jafnánægður að fá nýjan fisk í soðið.

Þegar amma og afi voru ennþá með kindurnar uppi á Vatnsenda var gaman að fá að fara með afa í fjárhúsið og sjá hann hugsa um kindurnar sínar. Á Vatnsendanum vorum við lengi með kartöflugarð. Þegar verið var að setja niður á vorin og taka upp á haustin var alltaf gott ef amma og afi voru á staðnum því þá sátum við saman í kaffi í hlýjunni hjá þeim.

Eftir að traktorinn hans afa kom til okkar hafði afi gaman af að fara útí bílskúr og var traktornum þá snúið í gang, það fannst afa skemmtilegt.

Þegar við heimsóttum afa á Skjól voru ætíð nokkur vinsæl umræðuefni: pikkinn, traktorinn og fiskveiðar. Honum þótti gaman að ræða þessa hluti fram og til baka og í kjölfar þess læddist oft saga um góð fiskimið eða veiðiá og var afi þá oft með tiltæka vísu.

Eftir að amma dó bjó afi einn á Skjóli. Þegar vel lá á honum fór hann með endalausar vísur og kvæði, ótrúlegt að hann skyldi muna þetta allt saman. Þótt afi væri dapur og eitthvað leiður þegar við komum í heimsókn færðist alltaf bros yfir andlit hans þegar Áslaug kynnti, sig því hún er alnafna ömmu.

Með þessum orðum kveðjum við afa okkar á Langó og vitum að hann hefur verið ánægður að hitta Áslaugu ömmu.

Um miðja síðustu öld var búfé á beit algeng sjón víða í Reykjavík. Sauðfé skipti þúsundum, bæði í eigu bænda á bújörðum og tómstundabænda á ýmsum stöðum, jafnvel inni í íbúðarhverfum. Höfuðstaðurinn var að breytast úr sveit í borg. Sinubrunar voru fátíðir því að öll tún voru heyjuð og allir tiltækir hagar beittir. Smábúskapur, einkum kindaeign og garðrækt, létti undir á mörgum heimilum, sérstaklega þegar atvinna var stopul, en þróunin varð sú þegar hér var komið sögu að flestir stunduðu tómstundabúskap aðeins til yndis og ánægju. Margir voru úr sveit, þeirra á meðal Guðmundur S. Magnússon frá Hrútsholti á Snæfellsnesi sem nú er látinn á 99. aldursárinu.

Fljótlega eftir að ég varð fjáreigandi um fermingaraldur á Hálogalandi í Reykjavík haustið 1957 veitti ég Guðmundi athygli. Hann hafði eignast kindur í Reykjavík eftir fjárskiptin 1952 og hýsti þær á vetrum við íbúðarhúsið á Langholtsvegi 60. Um 1960 þegar við fjáreigendur vorum flestir að byggja yfir féð í Fjárborg við Breiðholtsveg flutti Guðmundur fjárbúskap sinn að fullu og öllu á grasbýlið Snæfell, austan í Vatnsendahvarfi í Kópavogi, þar sem hann hafði byggt sumarbústað, reist útihús og ræktað tún í grýttu holtinu af miklum dugnaði. Auk túnsins þar heyjaði hann Útvarpsstöðvartúnið á Vatnsendahæð um fjölda ára.

Um miðjan 7. áratuginn kynntumst við Guðmundur vel, vorum báðir í stjórn Fjáreigendafélags Reykjavíkur og fórum saman í útréttir á haustin, ég sem skilamaður ásamt fleirum til að hirða fé frá Reykjavík, Kópavogi og Seltjarnarnesi og hann til að flytja féð enda eftirsóttur vörubílstjóri. Ég minnist m.a. með ánægju ferða í Ölfusrétt sem þá stóð í útjaðri Hveragerðis, Heiðarbæjarrétt í Þingvallasveit og Selvogsrétt þar sem hann tók lagið með feðgunum Snorra og Þórarni í Vogsósum og fleiri bændum. Það var þægilegt að standa hjá fé á pallinum hjá Guðmundi því að aksturslagið var eins og best verður á kosið, ekið jafn og þétt og þess gætt að viðkvæmur farmurinn kastaðist ekki til þrátt fyrir misgóða malarvegi.

Árin liðu, Guðmundur var farinn að fækka fénu, sem flest hafði orðið um 100 vetrarfóðraðar kindur um 1970, og hann bauð mér aðstöðu fyrir kindur mínar í Snæfelli. Sambýli okkar stóð frá 1980-1986 þegar hann fargaði síðustu kindunum en hann leigði mér aðstöðu fyrir kindurnar mínar þar efra til 1991, eins lengi og hann gat, og var sá stuðningur mér ómetanlegur. Þá kynntist ég einnig Áslaugu, konu Guðmundar, vel og á jafnframt indælar minningar um hana.Við Guðmundur gengum saman til ýmissa verka. Hann var sérlega kappsfullur við heyskapinn, gat verið kröfuharður við sig og aðra og lá ekki á skoðunum sínum um menn og málefni, en við áttum alltaf ágæta og ánægjulega samvinnu um hugðarefni okkar. Farmallinn kom sér vel við slátt og drátt, Willysinn dró hjólmúgavélina á hæfilegum hraða, báðir komnir til ára sinna, en Guðmundur kenndi mér á kenjar þeirra við gangsetningu og vélarnar tifuðu alltaf eins og klukkur. Hann kunni að nýta vel það sem hann hafði undir höndum, hagur á bæði tré og járn. Á sauðburði var Áslaug aldrei langt undan, fjárglögg og athugul. Við fjárflutninga í afrétt á vorin og úr Hafravatnsrétt og Fossvallarétt á haustin var Guðmundur þá orðið keyrandi á traustum pallbíl, stundum með stóran aftanívagn, en meðal minnisstæðustu atburðanna voru ferðir okkar Guðmundar til Grindavíkur í sláturtíðinni á haustin. Þá sem endranær hafði hann frá mörgu að segja og ég varð fróðari um margt, m.a. um sjósókn hans þaðan í opnum vertíðarbátum á yngri árum. Eftir að hafa afhent sláturféð í Sláturhúsi Kaupfélags Suðurnesja settumst við inn í bíl og borðuðum kjarngott nesti frá Áslaugu, fórum síðan inn í hús að sækja slátrið og það kjöt sem ekki var lagt inn, komum því fyrir á bílnum og breiddum yfir. Guðmundur gætti þess að fá örugglega sína eigin hausa, allt var í röð og reglu og við kynntumst þarna ágætu fólki enda söknuðum við þessarar góðu þjónustu þegar sláturhúsinu var lokað.

Það gladdi mig mikið þegar Guðmundur kom í heimsókn í Fossvallarétt á haustin lengi vel þótt fjárbúskapur hans væri liðin tíð. Ég að draga í dilkinn hans á horninu og hann að heilsa upp á gamla félaga. Alltaf var notalegt að koma í heimsókn á Langholtsveginn til þeirra hjóna, líkt og í Snæfell þar sem þau bjuggu löngum á sumrin. Guðmundur var ætíð með hugann við búskapinn, einnig eftir að hann fluttist á hjúkrunarheimilið Skjól þar sem hann tók sem fyrr vel á móti mér, og því gátum við spjallað um sameiginleg áhugamál alla tíð.

Guðmundar minnist ég með virðingu og þökk og aðstandendunum sendi ég og fjölskylda mín einlægar samúðarkveðjur.

Blessuð sé minning Guðmundar S. Magnússonar.