Hvað er það sem knýr sjónvarp til þess að vera stöðugt að setja sig í hlutverk skemmtimiðils? Jú, sennilega er það ósk okkar flestra að sjónvarp sé afþreyingarmiðill, en það er engin höfuðkrafa.

Hvað er það sem knýr sjónvarp til þess að vera stöðugt að setja sig í hlutverk skemmtimiðils? Jú, sennilega er það ósk okkar flestra að sjónvarp sé afþreyingarmiðill, en það er engin höfuðkrafa. Sjónvarpi - ekki síst ríkissjónvarpi -ber líka skylda til að vera upplýsandi.

Það er ríkjandi tilhneiging í samfélaginu að gera allt skemmtilegt; jafnvel hluti sem í eðli sínu eru ekkert sérstaklega skemmtilegir.

"Ert'ekkí stuði?"-menningin tröllríður auglýsingum, um skemmtilegar nýjungar, skemmtilegar lausnir og staðina þar sem einhverjum finnst ekki bara skemmtilegt, heldur skemmtilegast að versla. Fyrir suma eru innkaup hrein og klár nauðsyn, ekkert skemmtileg, og kannski svo sem ekkert leiðinleg heldur; mest þó bara tími sem maður myndi vilja verja í eitthvað allt annað. Varningurinn sjálfur er svo auðvitað bráðskemmtilegur. Þið getið nú varla gleymt margauglýsta klósetthreinsinum sem verður alltaf svo leiðinlegur, að maður verður bókstaflega að henda honum og fá sér þann sem mælt er með - sem hlýtur þá að vera verulega skemmtilegur.

Smám saman lokast eyrun fyrir skrumi af þessu tagi. Einstöku sinnum leyfir maður sér þó að njóta pirringsins yfir þessum leiðinda skemmtilegheitum.

Þegar sjónvarpsefni sem í eðli sínu er annars eðlis, eins og til dæmis fréttir, fer að lúta lögmálum skemmtilegheitanna, er hins vegar nóg komið. Það er eitthvað verulega óeðlilegt og jafnvel rangt við það að þar skuli krafan um skemmtilegheit oft og tíðum byrgja mönnum svo sýn að venjulegu fólki, sem er ekki alltaf skemmtun í hug þegar það sest fyrir framan sjónvarpið, blöskrar.

Á dögunum var haldin hér ráðstefna um byggilega hnetti og skilyrði fyrir lífi í geimnum. Á þriðja hundrað vísindamanna hvaðanæva úr heiminum hélt um 90 fyrirlestra á ráðstefnunni og sannast sagna fannst mér þetta forvitnilegt. Þegar kynning á Kastljósi kvöldsins hófst með kynningu á þessari ráðstefnu var því kjörið að flengja sér í sófann og fá innsýn í það sem þar hafði verið rætt. En viti menn, í stað þess að gefa forvitinni manneskju innsýn í efni og niðurstöður ráðstefnunnar ákvað Sjónvarpið að tralla upp með skemmtilega manninn, Magnús Skarphéðinsson, til að tala um þann aragrúa fólks sem hugsanlega skrökvar því ekki að það hafi séð alvöru geimverur.

Hvers vegna í ósköpunum var verið að tengja þá umræðu við ráðstefnu fagmanna um alvarlegt og afar forvitnilegt mál; líf á öðrum hnöttum. Með fullri virðingu fyrir sígildum ævintýrum Magnúsar hefði ég frekar kosið að heyra í einhverjum þeirra vísindamanna sem höfðu eitthvað raunverulega bitastætt og nýtt að segja, af eða á, eða bara kannski, um þetta efni. Það hefði mátt vera hrútleiðinlegur vísindamaður mín vegna.

Ég hef sterkan grun um að það sé af sömu ástæðum sem sjónvarpsmenn draga gjarnan Gunnar í Krossinum inn í umræðu um samkynhneigð. Hefur hann virkilega eitthvað merkilegt til þeirra mála að leggja? Varla. Það finnst bara einhverjum svo ferlega skemmtilegt að sjá hann æsa sig upp í einhvern stórskemmtilegan einstrengingsham. Þeir eru reyndar ótrúlega margir skemmtilegu spaugararnir ef að er gáð, sem stíft er sótt í, hvort sem um er að ræða stjórnmál, hvalveiðar, bókmenntir eða eitthvað annað, þótt þeir hafi ekkert vitrænt til málanna að leggja. Skemmtilegheit af þessu tagi eru auðvitað ekkert annað en móðgun við sjónvarpsáhorfendur, sem margir hverjir vilja líka vita...ekki bara láta skemmta sér.