Hvellsauð í gufuhvernum

Aurskriða sem tók úr hlíðinni suðaustan við Skíðaskálann í Hveradölum um miðjan júlí hefur líklega rofið efsta jarðvegslagið ofan af gufuhver. Þráinn Friðriksson, jarðfræðingur hjá Orkuveitu Reykjavíkur, hefur skoðað verksummerki við skriðuna í félagi við sérfræðinga frá ÍSOR, Veðurstofu Íslands og Eflu. Segir hann allt benda til að fyrst hafi farið af stað moldarrík jarðvegsskriða og bendir á að skriðan sé moldarkennd að neðan. Megnið af skriðunni sé þá þakið hveraleir sem bendi til að þessi suðan hafi átt sér stað á meðan skriðan var að renna fram. Þannig hafi skriðan komið af stað hvellsuðu fremur en að orðið hafi fyrirvaralaus gufusprenging í hvernum sem aftur hafi sett skriðuna af stað.

Leiðin sem skriðan fór, um 90 metra suðvestur undan frekar litlum halla að skurði samsíða malarvegi og síðan í 90 gráðu beygju ofan í skurðinn og eftir honum til vesturs, bendi til að skriðan hafi ekki farið mjög hratt yfir, líklega á nokkrum mínútum, því annars hefði hún líkast til ekki stöðvast við malarveginn og breytt þar um stefnu. Þá segir hann gufusprengingu eiga sér stað á nokkrum sekúndum en aurskriðu, sem kemur af stað hvellsuðu, á nokkrum mínútum. Fyrirvaralaus gufusprenging sé þannig talsvert hættumeiri.

Ekkert bendir til að virkni leirhversins í skriðusárinu sé meiri nú en áður að mati Þráins en allrar athygli vert sé þó að formið á sárinu sé mjög áþekkt skálarlaga leirflagi ofan við gufuhverinn vestan við það. Þannig sé auðvelt að ímynda sér að það landform hafi á sínum tíma myndast með sama hætti.