Orkuskipti bílaflota hröð á næstu árum

„Sá markaður sem við störfum á, að sjá fólki og fyrirtækjum fyrir eldsneyti, rekstrarvörum og tengdri þjónustu, er í örri þróun og aðstæðurnar breytast hratt. En einmitt í því tel ég að tækifærin okkar felist; að vera þátttakendur í þróun þar sem orkuskipti og auknar kröfur um þjónustu eru áberandi,“ segir Magnús Hafliðason, nýr framkvæmdastjóri N1. Hann kom til starfa hjá fyrirtækinu í byrjun mars síðastliðins og hefur síðustu vikur verið að setja sig inn í starfsemina sem er viðamikil og nær til landsins alls.

„N1 er fyrirtæki sem landsmenn þekkja vel enda erum við með eitt víðfeðmasta net landsins af afgreiðslustöðum sem fólk á ferðinni treystir á. Í því felast bæði styrkleikar okkar og áskoranir.“

Stöðvar vel staðsettar

Í síðustu viku var opnuð ný sjálfsafgreiðslustöð N1 á Fiskislóð á Granda í Reykjavík. Í sumar verða svo rafhleðslustöðvar á sama stað teknar í notkun. Þessi fjölorkustöð er staðsett á lóð þess húss þar sem eru verslanir Krónunnar og Elko sem eru, eins og N1, hluti af samstæðu Festi.

„Þjónustustöðvar okkar, sem eru víða um landið, eru að breytast,“ segir Magnús. „Stöðvarnar eru, jafnhliða sölu á eldsneyti og bílavörum, að hluta til orðnar veitingastaðir með öðru og fyrirséð að frekari þróun verður þar. Staðsetningar eru góðar og þar með henta stöðvarnar meðal annars vel sem afhendingarstaður póstsendinga. Við erum til dæmis með afgreiðslu fyrir Dropp en á síðasta ári afhentum um 400 þúsund sendingar á stöðvum okkar. Viðskipti við netverslanir eru að aukast og þeirri þróun viljum við fylgja. En ekki síst sé ég fyrir mér að stöðvarnar okkar verði mikilvægar í orkuskiptum í samgöngum, samanber nýju fjölorkustöðina á Fiskislóð, sem kemur í stað eldri stöðvar okkar við Ægisíðu.“

Samkvæmt opinberum tölum eru rafbílar á Íslandi nú um 34 þúsund eða tæp 10% allra ökutækja á landinu. Bílum þessum fer fjölgandi, nú eftir nokkurt hik sem var á tímabili varðandi vegna laga- og skattabreytinga. Nú hefur þeirri óvissu verið eytt og nærri lætur að um helmingur nýrra ökutækja á Íslandi gangi að einhverju eða öllu leyti fyrir vistvænum orkugjöfum.

Með innviðum kemur annað af sjálfu sér

„Orkuskipti á öðrum tækjum, svo sem vinnuvélium, eru skemmra á veg komin en hafa náð upp á sjóndeildarhringinn,“ segir Magnús og heldur áfram:

„Ég býst annars við að orkuskipti bílaflotans verði mjög hröð á næstu tveimur til þremur árum. Það er eftirtektarvert að þessi þróun gengur mun hraðar fyrir sig hér á höfuðborgarsvæðinu en úti á landi. Þar tel ég að mestu ráði að hér er oftar en ekki sú þjónusta sem þarf, hleðslustöðvar eru komnar svo víða hér í Reykjavík og í nágrannabyggðum, til dæmis við verslanir og opinbera staði svo og heimili til dæmis í fjölbýlishúsum. Tilhneigingin virðist almennt vera sú að þegar innviðirnir eru tiltækir kemur hitt af sjálfu sér.“

Magnús nefnir enn fremur uppsetningu á rafhleðslustöðvum Teslu við þjónustustöðvar N1 sem opnar séu öllum rafbílaeigendum. Slíkar stöðvar eru á fimm stöðum, til dæmis við Staðarskála, á Hvolsvelli og sú nýjasta á Blönduósi. Á þessari vegferð segir hann fyrirtækið muni – eitt eða í samstarfi við aðra – halda áfram. Settar verði upp stöðvar allt í kringum landið enda sé krafan sú. Hinu verði þó að halda til haga að sumstaðar úti um land sé flutningsgeta og framboð á rafmagni takmarkað sem setji þessari tæknivæðingu takmörk. Við því þurfi stjórnvöld að bregðast. Einnig væri æskilegt að orkufyrirtækin beindu kröftum sínum í ríkari mæli að framleiðslu og dreifingu á orku en láti einkafyrirtækjum smásöluna eftir. Starfsemi N1, sem annars er í grunninn sala á eldsneyti, er að mati framkvæmdastjórans um margt mælistika á stöðu efnhagslífsins á hverjum tíma. Þetta komi vel fram til dæmis í eldsneytissölu á einkabíla auk heldur sem sveiflna í atvinnulífinu verði alltaf fljótt vart.

Kolefnisgjald hefur áhrif í sjávarútvegi

„Við finnum vel fyrir því þegar samfélagið fer í uppbyggingarham, til dæmis með auknum umsvifum verktaka. Sama má segja um uppgang í ferðaþjónustu,“ segir Magnús. „Á móti hefur breyting á kolefnisgjaldi haft áhrif á sjávarútvegsfyrirtæki. Flotinn hefur í auknum mæli beint viðskiptum sínum til Færeyja samhliða auknum kolmunnaveiðum suður af landinu. Það hefur einfaldlega verið hagstæðara að taka olíu þar vegna þessara hækkana. Þarna er ríkið augljóslega að verða af skatttekjum sem leka til annarra. Kaldhæðnsilegt er að Landhelgisgæslan, ríkisstofnun, taki þátt í þessu og sjái sér hag í því að taka olíu á varðskipin í Færeyjum ef þannig stendur á ferðum.“ Svo virðist, segir Magnús, sem meiri stöðugleiki sé að komast í efnahagslífið almennt, samanber að vextir fara lækkandi og verðbólgan sömuleiðis, þrátt fyrir smáhökt upp á við í síðustu mælingu. Hvað varðar eldsneytisverð hafi N1 ítrekað verið fyrst allra félaga til þess að lækka verð, alls sjö sinnum það sem af er árinu. Olíuverð hafi hreyfst óvenjulega mikið á síðustu mánuðum og sömu sögu sé að segja af gengi dollara gagnvart krónu. Verðlækkanir til neytenda hafi orðið jafnt og þétt á þessu ári og að mestu í takt við breytingar í Skandinavíu.

Fólk getur ruglast í ríminu

„Þó geta þær breytingar sem áformaðar eru á eldneytisgjaldi í sumar kannski ruglað fólk í ríminu og breytt verðvitund,“ segir Magnús. Hann getur þess að frumvarp geri ráð fyrir að frá 1. júlí verði eldneytisgjald að hluta til innheimt skv. upplýsingum um fjölda ekinna kílómetra sem ökumenn gefa upp, líkt og verið hefur í tilviki rafbílaeigenda um nokkurt skeið. Á móti muni eldsneytisverð per lítra á lækka í takt við lækkun opinberra gjalda.

„Við ætlum að aðstoða bifreiðaeigendur í þessum nýja veruleika og bjóða upp á að fólk geti skráð kílómetrastöðuna á bílnum sínum í gegnum N1-appið og því verður miðlað beint til Samgöngustofu. Allt er þetta hluti af því að þróa lausnir sem einfalda viðskiptavinum lífið,“ segir Magnús að lokum.

Hver er hann?

Magnús Hafliðason er úr Bolungarvík, fæddur árið 1982 og hefur langa reynslu úr atvinnulífinu. Hann kom til starfa hjá N1 nú í vetur en áður var hann í þrjú ár forstjóri Domino's á Íslandi. Á fyrri stigum var hann í árafjöld í ýmsum stjórnunarstörfum hjá pítsukeðjunni, bæði hér heima og í Skandinavíu. Magnús er með MBA-gráðu frá Háskóla Íslands.