Hvatvís og óhefluð um sextugt

„Ég er enn þá að klípa mig í handlegginn,“ segir Sigríður Pétursdóttir sem bar sigur úr býtum í handritasamkeppni Forlagsins, Nýjar raddir, með nóvellunni Hefnd Diddu Morthens.

Sigríður, sem er kvikmyndafræðingur að mennt og vann lengst af hjá RÚV við dagskrárgerð í útvarpi og sjónvarpi, segir að sig hafi alltaf dreymt um að verða rithöfundur. „Ég var mikill bókaormur og lá í bókasafninu. Ég hef líka skrifað frá því ég var lítil en sjálfsálitið þvældist alltaf fyrir mér. Ég vann reyndar verðlaun fyrir smásögu árið 1985 í samkeppni sem var haldin í tilefni af tíu ára afmæli kvennafrídagsins, sem er fyndið því að í ár verður 50 ára afmælinu fagnað. Það var alveg sama þótt ég hafi fengið þessi verðlaun, ég var alltaf jafn feimin við að sýna hvað ég var að gera. Svo tók lífið við, barningur og vinna.“

Bókaútgáfan Uppheimar gaf að vísu út smásagnasafn eftir Sigríði árið 2010 sem nefnist Geislaþræðir. „Þó að ég hafi skrifað ýmislegt síðan þá hefur ekkert komið út eftir mig fyrr en núna.“

„Tilfinningin er ótrúleg“

Sigríður segir að þátttöku sína í samkeppninni Nýjar raddir megi rekja til samtals við Helgu Arnardóttur sem hafði komið heim til hennar til að taka við hana viðtal. Þær hafi átt það sameiginlegt að vera að skrifa og hafa upplifað að handritum þeirra væri hafnað.

„Helga sagði að ég mætti ekki gefast upp og yrði að senda handrit í allar keppnir. Ég hafði séð Nýjar raddir í fréttaveitunni hjá mér og ákvað að smella á hlekkinn og athuga aldurstakmarkið. Þeir sem hafa unnið hafa alltaf verið milli tvítugs og þrítugs eða rétt yfir þrítugt en ég hafði einmitt fylgst með þessari keppni því það er í algjöru uppáhaldi hjá mér að lesa bækur eftir unga höfunda. Ég komst hins vegar að því að það var ekkert aldurstakmark svo ég ákvað að láta vaða,“ segir hún.

„Ég þorði varla að trúa því þegar ég fékk póstinn um að bókin mín hefði verið valin. Tilfinningin er ótrúleg. Að fá bókina í hendurnar í síðustu viku var dásamlegt. Lyktin af nýjum bókum er einhver besta lykt sem ég veit og það var svo gaman að sjá orðin á prenti í staðinn fyrir í tölvunni.“

Ritstjórnarferlið segir Sigríður að hafi verið frábært. „Það er svo mikið fagfólk hjá Forlaginu. Ég var með dásamlegan ritstjóra og ofboðslega flottan kápuhönnuð. Mér hefur fundist ferlið frá því að ég vann keppnina og þar til bókin kom út eitt það skemmtilegasta sem ég hef gert á ævinni. Ég skemmti mér líka svo rosalega við að skrifa þessa bók. Stundum velti ég því fyrir mér hvort ég væri eitthvað skrítin að hlæja að eigin fyndni. Ég hef samt aldrei litið á mig sem fyndna manneskju.“

Blundar í henni reiði

Sagan er sögð frá sjónarhóli titilpersónu bókarinnar, Diddu Morthens. „Það var ýmislegt sem gerði það að verkum að ég skrifaði þessa bók. Þessi kona fór að dansa í höfðinu á mér, hvatvís og óhefluð. Ég hef orðið vör við að mörgum konum finnst þær missa aðeins tilganginn þegar börnin eru farin að heiman. Það fer svolítið í tvær áttir, annaðhvort verða þær ævintýragjarnar, fara að ferðast og allt fer í einhvern skemmtilegan gír eða þær koðna svolítið niður,“ segir Sigríður.

„Didda hangir mest á netinu en hefur reynt allt, farið í zumba, sjósund og gengið á fjöll, en finnst það ekkert skemmtilegt. Hún fer aðeins að fikra sig áfram, syngja í karókí og stelast ein út á kvöldin, en aðallega fer hún í þessa hefndarherferð á netinu sem dregur dilk á eftir sér. Það blundar í henni reiði yfir ósanngirni sem hún hefur orðið vitni að og hún finnur leið til að fá útrás fyrir hana,“ segir Sigríður og bætir við: „Ég er ekki að segja að fólk eigi endilega að fara að hennar ráðum.“

Önnur kveikja að sögunni segir Sigríður að tengist veitingageiranum. „Maðurinn minn er matreiðslumaður og ég hef fylgst með því hvað það getur verið erfitt að reka veitingahús. Auðmenn taka yfir og gera kokka og fyrrverandi eigendur að hálfgerðum þrælum. Þetta er eitthvað sem er ekki mikið talað um hér á Íslandi. Ég þekki svona sögur og finnst þetta alveg óendanlega ósanngjarnt. Fólk þarf að passa sig mjög vel á því að selja ekki meirihluta í fyrirtækinu sínu. Það eru margir sem klikka á því og missa þá öll völd yfir því sem þeir hafa byggt upp með svita og tárum.“

Persóna sem aðalhetjan uppnefnir Litla Hitler er slíkur auðmaður en er þó að sögn höfundarins hreinn skáldskapur og barátta Diddu við hann sé það auðvitað líka. „Ég hef aldrei gert neitt þessu líkt.“

Sjónvarpsþættir í bígerð

Sigríður segist lengi hafa haft mikinn áhuga á nýjustu tækni, hvernig við lifum með henni og hún fléttast inn í líf okkar. „Allir þessir gerviprófílar sem poppa upp hjá manni og öll þessi samskipti á netinu eru forvitnileg. Smásagnasafnið mitt Geislaþræðir var til dæmis eingöngu tölvupóstar. Mér finnst mjög áhugavert að skoða hvernig samfélagið er að breytast.

Þótt það sé hræðilegt ástand í heiminum núna er ég orðin 64 ára og hef oft upplifað hræðilegt ástand. Þegar ég var lítil hélt ég alltaf að kjarnorkusprengjan væri að koma. Mér finnst gleymast hvað það er margt sem hefur breyst til batnaðar. Það er dásamlegt hvað fólk er opið og fær meira að vera það sjálft. Þótt það komi alltaf bakslag í kvennabaráttuna, réttindi hinsegin fólks og þess háttar er þetta samt skárra en þetta var,“ segir hún.

Spurð út í framhaldið á rithöfundarferlinum segir Sigríður að hún ætli sér að halda áfram að skrifa. „Ég hefði haldið áfram þótt ég hefði ekki fengið þessi verðlaun og þessi bók aldrei komið út. Mér finnst þetta bara svo gaman,“ segir Sigríður og bætir við að fleira sé í bígerð. „Ég er að skrifa leikna sjónvarpsþætti með Þórdísi Gísladóttur, Ilmi Kristjánsdóttur og Óskari Kristni Vignissyni. Það er alveg óhemjuskemmtilegt. Það verkefni gaf mér í rauninni sjálfstraustið til að skrifa bókina mína. Úr því að konum eins og Þórdísi og Ilmi gat fundist ég fyndin fór ég loksins að trúa því.“