Vilja að hjúkrunarfræðingar tali íslensku

Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga skorar á stjórnvöld að krefjast íslenskukunnáttu hjá hjúkrunarfræðingum af erlendu þjóðerni til að þeir geti öðlast starfsleyfi. Ályktun þess efnis var samþykkt á aðalfundi félagsins fyrir helgi.

Starfandi hjúkrunarfræðingum af erlendu þjóðerni hefur fjölgað úr 6% í 11% á síðustu þremur árum. Í fyrra var tæplega þriðjungur hjúkrunarleyfa frá embætti landlæknis veittur hjúkrunarfræðingum af erlendu þjóðerni. Stærsti hluti hjúkrunarfræðinga sem leita hingað er frá Filippseyjum.

Nýr formaður

Á fundinum tók Helga Rósa Másdóttir við sem formaður félagsins og lauk þar með níu ára formannstíð Guðbjargar Pálsdóttur.

Helga segir þetta ekki bara mikilvægt fyrir öryggi sjúklinganna heldur einnig fyrir hjúkrunarfræðingana svo þeir geti sjálfir staðið vörð um eigin réttindi.

Í ályktuninni kemur fram að íslenskukunnátta og þekking á viðeigandi lögum og reglugerðum sé nauðsynleg til að geta starfað sem hjúkrunarfræðingur á Íslandi. Það þurfi að tryggja þeim fullnægjandi stuðning varðandi starfs- og menningarbundna þætti, sanngjörn laun og öruggt starfsumhverfi. Einnig segir að á þessum þáttum hafi verið brotið gagnvart hjúkrunarfræðingum af erlendu þjóðerni og að það sé óásættanlegt.

„Tungumálið lykilþáttur“

„Ef talað er við hjúkrunarfræðinga sem eru að flytja á milli landa, ekki bara á Íslandi heldur einnig annars staðar á Norðurlöndum, þá tala þau öll um það að til að ná utan um starfið og geta sinnt því eins og þau vilja sinna því, sé tungumálið lykilþáttur. Þau tala sjálf um hvað það sé mikil efling í því að kunna tungumálið,“ segir Helga Rósa.

Helga segir enn skort á hjúkrunarfræðingum á Íslandi og því er þörf á þessum starfskrafti í ljósi þess að við náum ekki að mennta nógu marga í takt við þörfina. Þau vilji taka vel á móti þeim sem hyggjast vinna hér en styðji ekki skipulagðan innflutning og vilja að farið sé eftir reglum Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar (WHO) og að uppfylltar séu skuldbindingar um siðferðileg vinnubrögð og jafnan rétt. Með skipulögðum ráðningum er einungis verið að flytja mönnunarvandann á milli landa.

Ekki nýtt af nálinni

Víðast hvar á Norðurlöndum er krafa um tungumálakunnáttu í þessum geira svo að þessi hugmynd er ekki ný af nálinni.

Helga vill meina að við höfum sofnað á verðinum. „Þetta var kannski ekki nauðsynlegt þegar það var bara einn og einn sem var að vinna með öðrum, bæði hjúkrunarfræðingum og öðru fagfólki, sem kunni íslensku og gat þá sótt sér stuðninginn þannig. En þegar heilu og hálfu starfsstöðvarnar eru bara mannaðar fólki sem talar ekki íslensku verður þetta vandamál og kannski er ekki einn á vaktinni sem talar íslensku.“

Hjúkrunarfræðingar lenda í því að vera einir með íslenskukunnáttu á vakt og þá lendir oft aukaálag á viðkomandi þar sem þeir eru kallaðir til að túlka eða tala við aðstandendur og þeir þurfa þá að vera í þeim flóknum og erfiðu samskiptum fyrir alla sjúklingana en ekki bara fyrir þá sem þeir eru að sinna.

„Spurningin er, hvernig viljum við hafa heilbrigðiskerfið okkar? Viljum við ekki geta farið inn á sjúkrahús og hitt fólk sem talar íslensku? Ætla stjórnvöld að draga einhverjar línur? Ætla þau að hafa einhver gæðaviðmið?“ spyr Helga Rósa.

Á aðalfundinum var Wendill Galan Viejo kosinn í stjórnina. Hann er frá Filippseyjum og hefur búið á Íslandi í þónokkur ár. Helga segir það gott að vera komin með hjúkrunarfræðing af erlendum uppruna inn í stjórn, það sé í takti við það að stéttin endurspegli samfélagið og þá sem hjúkrunarfræðingar sinna.