Gæti tekið Rússa áratugi að jafna sig

Varnarmálaráðuneyti Úkraínu segist hafa grandað 34 prósentum af öllum langdrægum sprengjuflugvélum Rússlands í drónaárásinni miklu sem gerð var á fjóra herflugvelli síðastliðinn sunnudag, 1. júní. Chip Chapman, fv. undirhershöfðingi í breska hernum, segir árásina fara í sögubækurnar. Hún hafi ekki einungis valdið Rússlandsher svo gott sem óbætanlegu tækjatjóni heldur hafi árásin einnig afhjúpað varnarleysi þeirra herstöðva sem finna má djúpt í rússnesku landi og getuleysi rússneska hersins til að bregðast við óvæntri árás úr lofti.

„Þessar sprengjuflugvélar, sem segja má að séu hryggjarstykki flughersins, eru ekki lengur í framleiðslu. Það verður því gríðarlega kostnaðarsamt að reyna að fylla upp í það skarð sem nú hefur myndast. Í raun má segja að það sé engin leið að endurnýja þann flota sem grandað var. Slík aðgerð mun að líkindum taka ár, ef ekki áratugi í framkvæmd,“ segir Chapman í samtali við Times Radio og bætir við að versnandi staða rússneska ríkisins, efnahagsþvinganir Vesturlanda og átakanlegur skortur á nauðsynlegum íhlutum muni tefja, ef ekki hindra endurnýjun sprengjuflotans.

Chapman segir nú líklegt að flugvirkjar hersins meti vandlega allar þær flugvélar sem urðu fyrir tjóni. Búast má við að hægt verði að nýta sumar þessara véla til varahluta svo lappa megi upp á þær vélar sem ekki urðu fyrir altjóni. Það sé hins vegar ljóst að geta flughersins til árása í Úkraínu hafi skerst mjög og að Rússar muni að líkindum færa flota sinn á enn afskekktari flugvelli í von um að þar megi finna skjól.

Stóðu berskjaldaðar úti

Hernaðarsérfræðingar segja nýafstaðna drónaárás sýna vel hversu berskjaldaðir herflugvellir Rússlands séu fyrir árásum úr lofti. Fá ef nokkur loftvarnakerfi brugðust við ógninni á sama tíma og mikilvægar sprengju-, eldsneytis- og eftirlitsflugvélar hersins stóðu varnarlausar undir berum himni. Ekki var gerð nein tilraun til að verja flugvélarnar, t.a.m. með því að hýsa þær inni í sprengjuheldum flugskýlum. Fengu árásardrónarnir því óhindrað að steypa sér niður á þær með tilheyrandi sprengingum og eyðileggingu.

„Að mínu viti er þetta dæmi um algjört hugsanaleysi hjá Rússum. Það er skylda að halda úti ströngum vörnum og þarna brást sú skylda. Það er ljóst að Rússland hefur ekki þá getu sem þarf til að halda úti sterkum vörnum á landsvísu. Þess í stað treysta þeir á áhættugreiningu og hún er augljóslega ekki mjög nákvæm. Það kæmi mér ekki á óvart ef sá sem ábyrgðina ber í þessu tilfelli lendir í vafasömum aðstæðum þar sem opinn gluggi kemur við sögu,“ segir Chapman og bætir við að Úkraínuher hafi tekist það sem Moskvuvaldið taldi ómögulegt með öllu: Að ráðast á mikilvæg vopnakerfi rússneska heraflans sem eru í yfir 4.000 kílómetra fjarlægð frá landamærum Úkraínu. Og það öllum að óvörum.

Þá segir Chapman Kænugarðsstjórn vera að senda tvenn skilaboð með árásinni: Moskva, herafli ykkar og vopnakerfi eru hvergi óhult innan landamæra Rússlands. Og: Evrópa og Bandaríkin, við erum enn uppistandandi í þessum slag. Ekki hætta stuðningi ykkar við okkur.

Til umræðu hefur verið að afhenda Úkraínuher langdrægar eldflaugar frá Evrópu, m.a. Þýskalandi, og er drónaárásin á sunnudag talin ýta frekar undir þá aðgerð. Flaugar þessar ógna Moskvu sem á móti hefur hótað árásum á Berlín.